БЖЗҚ-дан ақшаны мерзімінен бұрын алу тұрғын үйдің 30%-ға қымбаттауына алып келеді - Экономист
Егер қазақстандықтар зейнетақы қорының қаражатын жылжымайтын мүлік сатып алу үшін пайдаланса, қазақстандық нарықтағы тұрғын үй 30%-ға қымбаттауы мүмкін. Бұл туралы сарапшылар "Еуразия" телеарнасына айтты, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі.
Жиналған қаражаттың бір бөлігін алуға мүмкіндігі бар азаматтардың 80%-ы ақшаны тұрғын үй мәселелерін шешуге жұмсайды, деп болжады еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіндегілер.
"Тағы 10-15%-ы бұл жинақтарды өздерін немесе жақындарын, балаларын, ата-аналарын емдеуге жұмсайды. Менің ойымша, 5%-ы оларды активтердің кірістілігін арттыру үшін пайдаланады", - деді еңбек министрлігі департаментінің директоры Виктория Шегай.
Бүгінгі таңда 721 000 салымшы зейнетақы шоттарынан ақша ала алады - бұл шамамен 1,5 триллион теңгені (3,5 миллиард доллар) құрайды.
Экономистердің айтуынша, барлық қазақстандықтар бірден үлкен соманы жұмсауға шешім қабылдай бермейді, бірақ жылжымайтын мүлік нарығына әсері жоғары.
"Егер пәтер бойынша бір мәміле орта есеппен 14 миллион теңгені (33 мың доллардан астам) құраса, онда 1,4 триллион теңге (3,3 миллиард доллар) нарық үшін қосымша қажетті 100 мыңға жуық пәтерді құрайды. Бұл мәмілелердің көп болуы жылжымайтын мүлік құнының күрт өсуіне, мүмкін 20-30%-ға әсер етуі мүмкін", - деді экономист Арман Байғанов.
- 2020 жылы зейнетақы қорындағы жинақтаманы қалай тексеруге болады
- Зейнетақы жинақтарының бір бөлігін алған қазақстандықтар салық төлеуі керек
Бірінші кезекте жылжымайтын мүліктің өсуі Нұр-Сұлтан, Алматы, Ақтау және Атырау қалаларында болжануда. Басқа қалалардағы бағалар "өзгеріссіз қалуы мүмкін".
Басқа сарапшылар мұндай болжамдарға қарсы.
"Нарықта тұрғын үй сату бойынша көптеген ұсыныстар, сондай-ақ көптеген жаңа жылжымайтын мүлік бар. Карантинге дейін мәмілелер көп болды, қазір салыстырмалы түрде тыныштық орнады. Менің ойымша, жақын арада нарық жанданады, бірақ бағалар онша өзгермейді. Мүмкін олар 5-10 пайызға қымбаттайды", - деді риелтор Айжан Балташева.
Еске салайық, 1 қыркүйекте Қазақстан президенті халыққа жолдауында зейнетақы жинақтарын тұрғын үй сатып алуға, емделуге немесе оны қаржы компанияларының басқаруына беру үшін пайдалану туралы мәселенің шешімін жариялады.
"2021 жылы БЖЗҚ-ның 700 мың салымшысы өз жинақтарының бір бөлігін тұрғын үй сатып алу, емдеу немесе қаржы компанияларына беру үшін пайдалана алады", - деді Тоқаев.
Кейін еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі зейнетақы жинақтарын пайдалану үшін жеткіліктілік шегін, яғни алғаннан кейін шотта қанша ақша қалуы тиіс екенін атады.
Алдын ала есеп бойынша 721 мың қазақстандық ақша ала алады. Бұл еңбекке қабілетті жастағы 530 мың азамат, зейнеткерлік жасқа жеткен 178 мың адам, соның ішінде күш және құқық қорғау органдарының зейнеткерлері. Зейнетақы аннуитетін рәсімдеген 13 мыңнан астам адам.