Мәжіліс депутаттары "Кейбір заңнамалық актілерге ойын бизнесі, лотерея және лотерея қызметі мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заңды екінші оқылымда қабылдап, Сенат қарауына жіберілді.

"Өздеріңіз білетіндей, бұл ең көп талқыланған заң жобасы болды. Оның көтеріліп, заң жобасы ретінде әзірленіп, үздіксіз талқыланып келе жатқанының өзіне 2 жылдың жүзі толды. Үкіметтің қорытындысын алудың өзіне 1,5 жылдай уақыт кетті. Қоғамдық диалог алаңдарында да, парламент қабырғасында да кеңінен талқыланды", - депутат Елнұр Бейсенбаев.

Заң жобасында мына мәселелер қарастырылған:

Мәселен құмар ойындарға қатысуға және бәс тігуге шектеу қойылған адамдардың тізімі анықталды. Құмар ойындарға тыйым салудың максималды мерзімі бір жылдан 10 жылға дейін ұзартылды. Ең бастысы, тыйым салуды мерзімінен бұрын тоқтату мүмкін болмайды.

"Сондай-ақ, басты жеңістердің бірі — борышкерлердің бірыңғай тізіліміне енгізілген тұлғаларды шектеу. Олардың қатарына шамамен 3,5 миллион адам кіреді. Біз оларды букмекерлік кеңселер мен казинолардың әлеуетті клиенттері деп санаймыз. Мемлекеттік қызметшілер, әскери қызметшілер, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері, бюджеттік ұйымдардың басшылары ставка қоя алмайды. Шектеу сонда шамамен 280 мың адамға қатысты болмақ. Олар үшін ешқандай ескерту болмайды. Бәс тігесің — бірден жұмыстан босатыласың", - деді мәжіліс депутаты Бейсенбаев.

Мәжілісмен қазақстандықтардың белгілі бір тобына құмар ойындарға қатысуға және бәс тігуге тыйым салынатынын атап өтті. Олардың қатарына 21 жасқа толмаған азаматтар, ойын және бәс тігуге қатысуы шектелген, оның ішінде өзін-өзі шектеген (6 айдан 10 жылға дейін), сондай-ақ борышкерлердің бірыңғай тізіліміне сәйкес өтелмеген міндеттемелері бар тұлғалар кіреді.

"Құмар ойындарға өзін-өзі тыйым салудың ең ұзақ мерзімі бір жылдан 10 жылға дейін ұлғайтылды. Белгілі болғандай, бір жыл өте аз. Көптеген адамдар шектеу мерзімі аяқталғаннан кейін белсенді түрде ойнай береді. Ең бастысы, өз-өзіне тыйым салуды ерте тоқтату мүмкін болмайды. Иә, құмар ойындарға тәуелділер өздерінің құқығын шектеп жатыр деп айтуы мүмкін, бірақ шын мәнінде бұл лоббистердің аргументі. Егер адам ойнағысы келсе және ойнай алмаса, онда бұл оның жауапкершілігі, өйткені өзін — өзі шектеуге қол қою кезінде ол барлық заңды міндеттемелерді өз бетінше қабылдады", – деп атап өтті депутат.

ҚМА мәліметтері бойынша, бүгінде 200 мыңнан астам кәмелетке толмағандар үнемі құмар ойындар ойнайды.

Құмар ойындарға тәуелді адамдарды медициналық оңалту тәртібі белгіленді және динамикалық есепке қоймай, яғни медициналық құпияны сақтай отырып, ойыншылардың консультациялық бақылау енгізілді.

Сондай-ақ байланыс операторларына құмар ойындарының жарнамасы бар хабарламаларды жіберуге тыйым салу қарастырылған.

"Мұнда мен блогерлерге, әлеуметтік медиа әсер етушілеріне букмекерлік кеңселерді жарнамалау және насихаттау енді заңсыз екенін ескерткім келеді. 200 мың теңгеден бастап айыппұлдар қарастырылған", - деді депутат.

Шетелдік букмекерлік кеңселердің, лицензиясы жоқ тотализаторлардың және онлайн-казинолардың интернет-ресурстарына толық тыйым салынды. Онлайн-казино ұйымдастырушылары енді 2 жылға дейін бас бостандығынан айырылып, қылмыстық жауапкершілікке тартылады.

Жалпы, заңда жүзден астам жаңа нормалар қабылданды.

"Заң жобасының қабылдануына ақша мен әкімшілік ресурстардан айырылмаған күшті лоббистік топтар қарсы болды. Олар тіпті 90-шы жылдардағы әдістермен әрекет етті: олар жабық кездесулерге шақырды, ақпараттық шабуылдар басталды және ақты қара деп көрсетуге тырысты. Бұл лоббистер ең жоғары кеңселерге оңай әрі кездейсоқ кіріп, билік дәліздерінде кең қадамдармен жүре алды", - деп түсіндірді депутат.

Сонымен қатар, борышкерлердің бірыңғай реестріне енген қазақстандықтар бәс тігіп, казино ойнай алмайды.

Сондай-ақ депутат Epetition.kz ресми сайтында мемлекеттік қызметкерлердің құмар ойындарға қатысуына тыйым салу туралы петиция жайында сөз қозғады.

"Петицияны ұйымдастырған және халықтың бұл шешімді қолдайтынын көрсеткен қоғам белсенділеріне рахмет. Бірнеше күннің ішінде петиция 30 мыңнан астам дауыс жинады. "Халық үніне құлақ асатын мемлекет" дегеніміз осы", – деді мәжілісмен.

Талқылау