Қазақстанда электроника қымбаттайды
Қазақстанда электроника қымбаттауы мүмкін. Атап айтқанда, телефондар, планшеттер, ноутбуктер - жалпы, музыка мен видео ойнайтын барлық жабдықтар. Өйткені, импорттаушылар мен техника өндірушілер қауымдастығы әкелінген тауарға авторлық төлем төлеуге мәжбүр. Ал ол тұтынушыға ұсынылатын түпкілікті бағаға әсер етеді. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі "31" арнаның "Информбюро" бағдарламасына сілтеме жасап хабарлайды.
Былтыр қыркүйекте үкімет фонограмма шығарушылар мен орындаушыларға сыйақының ең төменгі ставкаларын енгізу туралы қаулы шығарды – бұл авторлық құқық үшін төлем.
"Соңғы құны 2-2,5 пайызға немесе одан да көп өседі. Егер біз бұл туралы қоғамға айтпасақ, тіпті теледидар немесе смартфон сатып алатын зейнеткер болса да, қандай да бір авторларға осылай төлейтінін білмейтін еді", - деді "Қазақстандық сауда компаниялары мен тұрмыстық электр, компьютерлік техника мен күрделі техникалық жүйелерін өндірушілер қауымдастығы" ЗТБ (КАТЭКС) төрағасы Сергей Архипкин.
Импорттаушылардың айтуынша, алым жылына 10 миллиард теңгеге жетуі мүмкін, бұл бизнеске зиян тигізеді.
"Ұйымдастырушылар тек біз ғана емес, сонымен қатар КАТЭКС. Сондықтан біз мәселені ұйымдастырған кезде шақырылғандардың тізімі алдын ала талқыланды", - деді Алматы қаласы кәсіпкерлер палатасының директоры Айтуар Қошмамбетов.
Авторлық бірлестіктегілердің айтуынша, мұндай тәжірибе әлемнің 80-нен астам елінде қолданылады. Өйткені телефондар мен компьютерлер туындыларды көшіруге және таратуға мүмкіндік береді.
"Импорттаушылар төлем жасамауға тырысады. Қазақстанда бар импорттаушылар мұны басқа көрші елдерде, сол Ресейде, Еуропа елдерінде төлейді. Бірақ Қазақстанда қандай да бір себептермен төлегісі келмейді", - деді "Еуразиялық құқық иеленушілер одағы" ЗТБ басшысы Әсет Білиев.
Авторлық құқық иелерінің кәсіподағы тіпті сотқа жүгінуге дайын. Бірақ жабдықты импорттаушылар бұл мәселені үкіметте көтеруге ниетті, ал басты аргумент - тек бизнес қана емес, тұтынушылар да зардап шегеді.