"Мұның бәрі осы жылдың ақпан айында Шымкент №3 балалар үйі директорының орынбасары (қазір №2 өмірлік қиын жағдайдағы балаларды қолдау орталығы) Жанат Бараховаға мессенджерге келіп түскен бірнеше дауыстық хабарламалардан басталды. Хабарламаға келген дауыс оған өте таныс болды. Себебі SMS бұдан үш жыл бұрын асырап алған баладан келгенін білді", – деді Жанетта Жазықбаева.

Көз жасына ерік берген бала өзінің қиын өміріне шағымданып, сырттағы малды айдау үшін өте ерте тұратынын айтты.

Сонымен қатар ол таң ауа тұрып, дұрыс тамақтанбай және қатты шаршайтынын айтқан. Көп жұмыс істегендіктен, ол ұйқысын мектепте қандырады. Жалел есімді бала тек өзі емес, басқа да бауырларын әкесінен теперіш көріп келе жатқанын айтып берді. Оның айтуынша, олардың мұрындары көгеріп, сынған.

"Апай, сіз мені қашан алып кетесіз? Өтінемін, мені алып кетіңізші! Қайта балалар үйіне барғым келеді!" – деп бала еріксіз жылады.

Жанат Барахова білім басқармасының қорғаншылық бөліміне, полицияға және қаладағы бала құқыөтары жөніндегі уәкіл Жанетта Жазықбаеваға хабарласып, дабыл қақты. Бала апайына сақтықпен қала шеттерінің бірінде орналасқан үйдің мекенжайын да айтып қойған.

Үйге келген балалар омбудсмені Жанетта Жазықбаева жағдайды көріп, есеңгіреп қалды.

Видеода түсірілген балалардың өмір сүру жағдайлары Жанат Барахованы таңғалдырған. Видеода олардың қараңғы және лас бөлмеде, сонымен қатар ас үйдегі адам сенгісіз антисанитарияны көріп шошып қалады. Тіпті, үйден жуынатын ванна мен душты таппаған.

"Қазандағы тамақты тамақ деп айту өте қиын", – деп түсіндірді Жанетта Жазықбаева.

Жанетта Жазықбаева үйде үш мысық жүргенін, одан қалды балаларды немен тамақтандырғанын түсінбейтінін айтты.

Балалардың жағдайын көріп сәбилер үйінің қызметкерлері кешке қарай үйдің төрт кенжесін алып келді. Ал 5 пен 15 жас аралығындағы үлкен ұлдарды кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығына орналастырды.
Балалардың жағдайына таңғалып, сәбилер үйінің қызметкерлері кешке қарай төрт кенжесін әкелді. 15 және 5 жастағы үлкен ұлдар кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығына орналастырылды.

"Ағасы мен әпкесі егіз, тағы екеуі ұл мен қыз. Қалған балалардың жасы үште. Олар даму жағынан да, бойы мен салмағы жағынан да нормадан қалып отыр", – дейді мамандандырылған балалар үйінің бас дәрігері Ғалымжан Айнабек.

Ғалымжан Айнабектің сөзінше, балалар мекемеге үсті-басы лас болып келген. Кейбіреуінің денелерінен жағымсыз иістер шыққан.

"Медбикелер оларды әрең жуды. Балалар кез келген түртуге, тіпті қарапайым соққыға да, соққы күткендей қорқынышпен қарайды. Олардың денсаулықтары нашар болды. Көк жөтелден көз ашпаған. Балалар вакцина алды ма, әлде бақылау жүргізілді ме, ол да белгісіз. Жергілікті емханаға бір қыз ғана тағайындалды. Қалғандары туралы мәлімет таппадық. Оларды жөтелден айықтырып, қажетті екпелерін жасап, топтарға ауыстырдық. Біз екі баланың денесінен жарақаттар мен тыртықтардың ең көп іздерін таптық. Балалар өздеріне не болғанын айта алмады: олар тек дыбыс шығарды", – деді Ғалымжан Айнабек.

Жанетта балаларды әкелген уақыттан кейін бір жарым айдан кейін көрді. Осы уақыт аралығында балалардың денсаулығы да, жағдайы да біршама жақсарып қалған. Тамаққа тәбеті ашылып, тоқыр бастарында шаш өсе бастаған. Алғашқы сөздерін айтып, ойыншықтармен ойнайды.

Сот Ұлықбек Смановтың не себепті алты баланы асырап алғаны туралы тергеу барысы жүріп жатыр. Ол балаларды әр өңірден, қалалардан жинап алған. Бірі Шымкенттен, Алматыдан, Астанадан, қалғанын Өскеменнен асырап алған. Көңілдесі Индираның бір қызды тәрбиесіне алса, қалғанын қамқоршылыққа алған. Бұдан бөлек ол қосымша тағы балаларды асырап алуды ойлаған. Алайда оған бас тартқан.

Ол 15 жасар үлкен ұлын қамқорлыққа алып, содан кейін 2021 жылы асырап алған. Бала төрт жыл бойы Шымкенттегі балалар үйлерінің бірінде тәрбиеленген. Ұстаздардың айтуынша, өте мейірімді және мейірімді бала болып өскен. Ата-ананың сүйіспеншілігі мен махаббатын көрмей өскен ол сыйлық беріп жүрген Ұлықбек Смановтың ұсынысын қуана-қуана қабылдайды. Оның ұлы болуға келіседі. Жаңа әкесі оған фамилиясын беріп, атын өзгерткен.

Ұлықбек Смановты жергілікті тұрғындар халық емшісі деп таниды. YouTube-те оның 448 жазылушысы бар. Видеода оның түсініксіз видеолар жариялап, жылтыр киім киген бейнелері оқырмандарының зәресін алған. Ол бұдан қалды оғаш рәсімдер жасап, өгей балаларына жын шығаруды үйреткен.

Балалар асырап алушының отбасына берілгеннен кейін олардың өмір сүру жағдайлары тексерілмеген. Сонымен қатар әр қамқорлықтағы бала үшін ата-аналарға 10АЕК көлемінде жәрдемақы төленген. Олар айына төрт адамға 221 мың теңге алып отырған. Ал біздің елімізде асырап алушыларға біржолғы жәрдемақы 235 мың теңге төленеді.

Шымкент полиция департаментінің мәліметінше, Ұлықбек Сманов қамауда отыр. Оған қатысты қылмыстық іс кәмелетке толмағандардың қатыгездігі мен азапталуына байланысты ата-аналық тәрбие міндеттерін орындамау фактілері бойынша тергеліп жатыр. Оның кінәсінің дәрежесін сот анықтайды.

Талқылау