"Біздің халқымыздың бір бөлігі": Тоқаев Қазақстандағы орыстарды кемсіту туралы сұраққа жауап берді
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев "Комсомольская правда" газетіне берген сұхбатында Қазақстандағы орыстарды кемсіту, олардың ел ішіндегі рөлі мен этносаралық келісімге тоқталды, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі.
"Біздің ойымызша, этносаралық келісім - ішкі саяси тұрақтылықтың маңызды факторы, онсыз елдің тұрақты дамуы мүмкін емес. Қазақстан, Ресей сияқты - көпұлтты мемлекет. Бұл үлкен стратегиялық плюс деп есептеймін, біз "әралуандықтағы бірлік" қағидатын негізге аламыз. Шын мәнінде, қазақстандықтар, олардың этникалық шығу тегіне қарамастан, өзін біртұтас халық, біртұтас ұлт деп санайды. Қазақстанда "ұлттық азшылық" ұғымы жоқ", - деп атап өтті Қасым-Жомарт Тоқаев.
Оның сөзінше, Қазақстанда 3,5 миллионнан астам орыс тұрады, олардың жалпы халық санындағы үлесі 19%-ға жетеді.
"Біздің елде тұратын орыстар біздің халқымыздың ажырамас бөлігі, олар барлық құқықтарды пайдаланады. Жақында шетелдік талдау материалдарының бірінде "Қазақстандағы орыс диаспорасы" деген тұжырымдаманы көрдім. Біздің идеологтарымыз бен талдаушыларымызға ешбір жағдайда да, заттардың шынайы жағдайына түбегейлі қайшы келетін сөздерді қолданбау керектігін ескерттім. Орыстар - біздің халқымыздың бір бөлігі, олардың Қазақстанның қалыптасуы мен дамуына қосқан үлесі зор және ұмытылмауға тиіс", - деді ҚР президенті.
Ол көптеген орыс азаматтарының есімі ел тарихында алтын әріптермен жазылғанын еске салды.
"Біздің тарихымызда көптеген орыс есімдері алтын әріптермен жазылған: Григорий Потанин, Павел Зенков, Евгений Брусиловский, Александр Затаевич, Александр Бараев, Сергей Луганский, Иван Шухов, Иван Панфилов, Иван Павлов, Николай Макиевский. Осы және басқа да көптеген адамдар - Қазақстанның мақтанышы. Геннадий Головкин, Александр Винокуров, Ольга Рыпакова және басқа да атақты спортшылар әлемдік спорт ареналарында Қазақстанның намысын сәтті қорғап жүр", - деді мемлекет басшысы.
Сонымен қатар, Тоқаев ел аумағындағы орысша атауларды өзгерту мәселесі туралы айтты.
"Жаппай қайта атау болмайды. Бірқатар елді мекендер, көшелер өздерінің алғашқы атауларын қайта алып жатыр. Кеңес дәуірінің шынайылығын бейнелейтін және жергілікті тұрғындар арасында мүлдем танымал емес, мысалы, "Тепловозная" және "Приканальная" сынды атаулар, топонимдер өткенге кетеді. Әрбір қайта атау алдында түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, тарихи негізделеді, сауалнамалар мен жиналыстарда айтылған азаматтардың пікірлері ескеріледі. Билік орыс атауларын толығымен жою мақсатын алға қойған жоқ", - деді мемлекет басшысы.
Бұл ретте президент қайта атау кезінде танымал орыс азаматтарының есімі де назардан тыс қалмайтынын атап өтті.
Сонымен қатар, Қасым-Жомарт Тоқаев журналистің славян халқын билік органдарына жұмысқа орналастыру кезінде туындайтын қиындықтар туралы сұрағына жауап берді.
"Мемлекеттік қызметке түсуге ниет білдірушілерге қатысты кемсітушілік туралы пікірмен келісе алмаймын. Славян және басқа этностардың өкілдері бүгінде үкіметтік мекемелерде, парламентте, мәслихаттарда (жергілікті өкілетті органдарда) жұмыс істейді. Орыстар шағын және орта бизнесті, өнеркәсіпті, ауыл шаруашылығын дамытуға елеулі үлес қосуда. Конституция бойынша орыс тілі ресми түрде мемлекеттік органдарда қолданылады", - деді ол.
Президент Қазақстанда Қырым немесе Донбасс сценарийінің қайталану мүмкіндігі туралы псевдоэкспертердің болжамдарының маңызды негізі жоқ екенін атап өтті.
"Олар Қазақстандағы жағдайды тұрақсыздандыруға және біздің мемлекеттер арасындағы тату көршілік, одақтастық қарым-қатынастарды бұзуға есептелген", - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.