Мұсылманша есімдер деген арнайы ұғым жоқ болғанымен, пайғамбарлардың (немесе Мұхаммед Пайғамбар айтқан есімдер), Алланың есімдерін, тарихи есімдерді, сахабалардың, одан кейін өмір сүрген ізгі адамдардың есімдерін қою әдетке айналып келеді. Яғни, мұсылманша есім дегеніміз – араб тіліндегі аттар емес. Бұл кез келген тілде айтылатын есімдер.

Ескерту: «Балаға Алланың көркем есімін беруге болмайды. Ол үшін есімнің алдына «Абд» қосымшасын (приставка) қою керек. «Абд» мағынасы – «құл». Мәселен, Абдулкарим болса – Жомарттың құлы, Абдурахман – Аса Мейірімдінің құлы т.б.

АБИРА — тәжік тілінен алынған абера — шөбере, шөбере қыз.

АҒИЛА — араб және иран тілдерінен алынған агиля — ақылды, парасатты сөзінен жасалған.

АҒЛИЯ — грек тілінен — сұлулық, көркемдік, салтанат.

АДЛИЯ — тәжік тілінен алынған адл — әділдік, ақиқаттық + ия қосымша.

АЖАР — көрікті, келбет, нұрлы; түр, өң.

АЖАРГҮЛ — гүл сияқты әдемі, сұлу, көрікті.

АЖАРХАН — көрікті, ажарлы, әрлі, нұрлы.

АЗА — тәжік тілінен алынған азза — қымбатты, сүйікті, сүйкімді.

АИДА — араб тілінен — пайда, сый.

АЙБАЛА — ай сияқты сұлу, көркем болсын деген тілекпей қойылған есім.

АЙБАРША — қазақ тілінен алынған ай және барша сөздерінен жасалған біріккен тұлғалы есім. Бұның барша сыңары тіліміздегі «алтын мен күмістен безелген мата» деген сөз.

АЙБИКЕ — екі сөзден бірігіп жасалған есім, сыңарындағы бике сөзі араб тілінде әйел деген сөз. Яғни Айдай сұлу әдемі, көркем деген ұғымды білдіреді.

АЙБИБІ – қазақтың сөзі ай + тәжік тілінен алынған биби — әйел, ханша деген мағынаны білдіреді. Бұл есім қыз бала сұлу, көркем болсын деген тілекпен қойылады. Түрлері — Бүбіш, Бүбіхан, Айбүбі, Бүбі.

АЙГҮЛ – қазақтың сөзі ай — тәжіктің сөзі гул. Гүл сөзі тәжік тілінде роза деген мағынаны береді. Бұл есім қыз бала айдай сұлу, гүлдей жайнаған көрікті болсын деген тілекпен қойылған.

АЙҒАНША — қазақ тілінен алынған ай және ханша сөздерінен жасалған біріккен тұлғалы есім. Айдай сұлу деген мәнді білдіреді.

АЙҒЫЗ — айдай сұлу, көркем қыз бала.

АЙДАЙ — айдай сұлу, көркем.

АЙДАНА – қазақтың сөзі ай + тәжік тілінен алынған дана — білгір, данышпан, ғалым.

АЙДАРИЯ – қазақтың сөзі ай + иран тілінен алынған дәриа — теңіз, үлкен өзен.

АЙЖАМАЛ – қазақтың сөзі ай + араб тілінен алынған жамал — әдемі, сұлу, яғни айдай сұлу, әдемі болсын деген мәндегі есім.

АЙЖАН – қазақтың сөзі ай + иран тілінен алынған жан. Айдай сұлу, әдемі.

АЙЗАДА — қазақтың сөзі ай + иран тілінен алынған зада — перзент, бала. Айдай перзент, бала.

АЙЗЕРЕ — қазақ тілінен алынған ай + зере иран тілінен зер — алтын. Алтынай есімінің синонимі.

АЙЗИБА — қазақтың сөзі ай + иран тілінен алынған зиба — сұлу, көркем. Ай сияқты сұлу.

АЙЗИЯ — қазақтың сөзі ай + зия — араб тілінен алынған зийна — жарық, сәуле, шұғыла, яғни ай сәулелі сұлу.

АЙКҮМІС — қазақтың сөзі ай + күміс — сұлу, әдемі, көркем.

АЙМАН – қазақ тілінен— белгілі, әйгілі, даңқты; араб тілінен — ант, серт. Біріккен тұлғалы есімдер — Айманай, Аймангүл.

АЙМИРА – жана есім ай + орыс тілінен мир — бейбітшілік, тыныштық. Бейбіт, тыныштық болсын деген тілекпен қойылған есім.

АЙНА — араб тілінен алынған аин — көз, қарақ, жүз көретін шыны, әйнек.

АЙНАГҮЛ — тәжік тілінен алынған айна — жүз көретін қалың шыныдан жасалған зат. Пәктіктің, тазалықтың, адалдықтың символы ретінде көбіне қыз балаларға қойылатын есім. Біріккен тұлғалы есімдер — Айнажан, Айнанұр, Айназия.

АЙНАША — айна сияқты жарқыраған, әдемі, сұлу.

АЙНҰР — қазақ тілінен алынған ай + араб тілінен алынған нур — жарық, шұғыла. Ай сипатты, ай келбетті.

АЙПАРА — қазақ тілінен алынған ай + иран тілінен алынған парә — пари — періште, сұлу; яғни Ай періштесі, Ай көрікті. Айрықша, ерекше, бөтенше.

Тағы оқыңыз: Қазақы есімдер. Қызыңызға қандай есім бердіңіз?

АЙСӘУЛЕ — екі сөзден құралған қыз есімі. Айдың сәулесі сияқты жарық болсын деген үмітпен қойылған.

АЙСҰЛУ — екі сөзден құралған қыз есімі. Ай сияқты сұлу, көркем болсын деген тілекпен қойылған көне тұлғалы, дәстүрлі есім.

АЙТОЛДЫ — бақытым толды, бағым жанды, балам айдай көркем, сұлу болсын, деген тілекпен қойылған.

АЙША — араб тілінен алынған гайшә — көне еврей тілінен айше — ұзақ әмір сүруші, өмірге құмар, құштар. Түрлері — Ғайша, Қайша.

АЙШАЙЫМ — Айша және айым сөздерінен қысқарған есім.

АЙШОЛПАН — Ай мен Шолпан сияқты жарқыраған, жайнаған сұлу деген мағынада қойылған есім.

АЙЫМ — менің бақытым, ырысым, айдай сұлуым деген мәнде қойылған есім.

АЙЫМГҮЛ — менін ай мен гүлім деген мағынада қойылған есім.

АЙЫМЖАН — айымдай жаным деген мағынада қойылған есім.

АЙЫМША — ай сияқты жарык, ашық деген мағынада қойылған есім.

АҚАЙША — аппақ, жарық айдай деп айға балап қойылған есім.

АҚБАЛА — сұлу, әдемі қыз бала.

АҚАРУ – жаңа есім – аппақ, адал, жарық, сұлу, әдемі қыз болсын деп берілген есім.

АҚБӘТЕС — ақ және бәтес сөзінен қойылған кыз есімі, яғни аппақ, әдемі, сұлу.

АҚБОТА — бала аппақ бота сияқты болған соң ұқсату мақсатымен қойылған есім.

АҚЖІБЕК — Жібек есіміне ақ сөзін үстемелей қосып жасалған кыз есімі. Аппақ, әдемі, жібектей болсын деген мағынада қойылған.

АҚЗИЯ – қазақ сөзі ақ + араб тілінен алынған зия — жарық, сәуле, арай.

АҚҚАЛ — қазақ тілінен алынған ақ + тәжік тілінен алынған хол — бетке шыққан мен. Бетінде яки денесінде қалы бар балаларға осындай ат қойған. Түрлері — Қалбибі, Қалтұрған, т. б.

АҚҚЫЗ — аппақ, әдемі, сұлу қыз бала.

АҚМАРАЛ — бұл есім сұлу анды қасиет тұтумен байланысты қойылған.

АҚНӘЗІК – нәзік, мейрімді, әдемі қыз бала.

АҚТАМАҚ — бейнелеу түрінде қойылған есім.

АҚТОҚТЫ — төл аттарын балаға қою қазақ тұрмысында ертеден бар.

АҚЛИМА — араб тілінен алынған ғәклыя — ақыл, сана, ес, ақыл парасаты.

АЛҚА — асыл тастардан, маржаннан тізілген мойынға тағатын моншақ. Оған гүл сөзі қосылып жаңа есім жасалады. Мәселен, Алқагүл.

АЛМА — қыз балаларға есім ретінде қойылады. Біріккен тұлғалы есімдер — Алмагүл, Алмақан, Алмажан.

АЛТЫН — кобіне әйел адамдарға қойылатын есім. Бұған ай, гүл, бике, шаш, зер, т. б. сөздер қосылу арқылы біріккен тұлғалы есімдер жасалады — Алтынай, Алтынгүл, Алтыншаш т. б.

АЛУА – араб тілінен алынған халва — тәтті дәм, тағам. Бала балдай болсын деген тілекпен қойған. Дыбыстық өзгеріске ұшыраған түрі — Қалуан.

АМАН — сау, есен, саламат. Бұған гүл, ғайша, бала сияқты сөздер қосылып: Амангүл, Аманғайша, Аманбала сияқты біріккен тұлғалы есімдер жасалады.

АНАР — иран тілінен — қызыл түсті дәні бар алма тектес жеміс. Осы сөздің қосылуы арқылы жасалған есімдер .— Анаргүл, Анархан, Анаржан, Гүлнәр және т. б.

АНИСА — араб тілінен алынған — жолдас, дос, жора.

АРАЙША — арай сөзіне ша қосымшасының қосылуы арқылы жасалған есім.

АРДАҚ — құрмет, қадір.

АРНА — бір адамға бағыштау, арнайы қою.

АРУ — сұлу, көркем.

АРШАТ — араб тілінен — адал, таза, батыл, сенімді, қайырымды.

АСИЯ — иран тілінен — қайырымды, мейірімді (әйел).

АСЫЛ — араб тілінен алынған әсил — негіз, түбір, түп нұсқасы; шынайы, нағыз; қымбатты, ардақты.

АСЫЛЖАН — асыл және жан сөздерінен — мәртебелі, иігі жанды қыз болсын деген мағынасын білдіреді.

АЯНАТ – араб тілінен ийан – өз көзімен көру, айқындылық, анықтық, ақиқат, шындық.

АҚЗИЯ – қазақ сөзі ақ + араб тілінен алынған зия — жарық, сәуле, арай.

АҚҚЫЗ — аппақ, әдемі, сұлу қыз бала.

АҚМАРАЛ — бұл есім сұлу анды қасиет тұтумен байланысты қойылған.

АҚНӘЗІК – нәзік, мейрімді, әдемі қыз бала.

АҚТАМАҚ — бейнелеу түрінде қойылған есім.

АҚТОҚТЫ — төл аттарын балаға қою қазақ тұрмысында ертеден бар.

АҚЛИМА — араб тілінен алынған ғәклыя — ақыл, сана, ес, ақыл парасаты.

АЛМА — қыз балаларға есім ретінде қойылады. Біріккен тұлғалы есімдер — Алмагүл, Алмақан, Алмажан.

Тағы оқыңыз: Мұсылманша есімдер немесе есім таңдай білесіз бе?

АНИСА — араб тілінен алынған — жолдас, дос, жора.

АРАЙША — арай сөзіне ша қосымшасының қосылуы арқылы жасалған есім.

АРДАҚ — құрмет, қадір. АРНА — бір адамға бағыштау, арнайы қою.

АРУ — сұлу, көркем. АРШАТ — араб тілінен — адал, таза, батыл, сенімді, қайырымды.

АСИЯ — иран тілінен — қайырымды, мейірімді (әйел).

АСЛИ — араб тілінен — нағыз, шын. Түрі — Аслия.

АСПАЗИЯ — грек тілінен — қалаулы, әдемі, сүйкімді.

АСЫЛ — араб тілінен алынған әсил — негіз, түбір, түп нұсқасы; шынайы, нағыз; қымбатты, ардақты.

АСЫЛЖАН — асыл және жан сөздерінен — мәртебелі, иігі жанды қыз болсын деген мағынасын білдіреді.

АСЫЛША — асыл және шахзада сөздерінен жасалған есімнің қысқарған түрі.

АСЫЛТАС — қымбат бағалы тас.

АЯНАТ – араб тілінен ийан – өз көзімен көру, айқындылық, анықтық, ақиқат, шындық.

ӘБИБА — араб тілінен алынған Хабиба есімінің өзгерген түрі. Мағынасы — дос, мейрімді жолдас, өмірлік серік.

ӘДЕМІ – қазақтың сөзі көркем, әсем.

ӘДИБА — араб тілінен алынған адиб — ғалым, әдебиетші.

ӘДИЛА — араб тілінен алынған әдил-ғадія — әділдік, шыншылдық, турашыл.

ӘДИНА — иран тілінен алынған одина — әдеміленген, безенген; жұма күні, аптаның бесінші күні туған балаға қойылатын есім. Синонимі — Әтина.

ӘДИЯ — араб тілінен алынған хадия — сый, сыйлық, тарту.

ӘЗИЗА — араб тілінен — ізгі, құрметті, сүйкімді, сыпайы, қымбатты.

ӘЗИМА — араб тілінен — ұлы, мәртебелі әйел.

ӘИГЕРІМ — әй жане керім сөздерінен жасалған біріккен тұлғалы есім. М. Әуезовтің «Абай жолы» романында осы есімнің қойылу тарихы баяндалады. Абай алғаш Шүкіман деген сұлу қызды көргенде оның нұрлы да сұлу көркіне танданады. Қыздың асқан көркі мен сұлулығына, әдепті жүріс-тұрысына қызығып, әй керім, ай керім деп танданудан кейін ол Айгерім аталып кеткен.

ӘЙНЕК — араб тілінен алынған эйн — көз; қайнар бұлақтың көзі.

ӘЛЕМГҮЛ — әлемнің, дүниенің әдемісі, сұлуы.

ӘЛИМА — араб тілінен алынған ғалима — өқымысты, ғалым әйел.

ӘЛИПА — араб тілінен алынған алиф — қолға ілінген, дос, жолдас; араб әліппесіндегі бірінші әріп.

ӘЛИЯ — араб тілінен алынған — құны, бағасы артық, биік, жоғары; қымбатты, сүйікті; мәртебелі, көрікті қыз. Түрлері — Ғалия, Қалия, Әлиша.

ӘЛФИЯ — араб тілінен — мың жыл жасаушы, ұзақ өмір сүруші.

ӘМИЛА — араб тілінен — қызметші, жұмыскер.

ӘМИНА — араб тілінен — адал, сенімді, зиянсыз, сәтті, игілікті.

ӘМИРА — араб тілінен алынған әмір — әкім, бастық, билеуші; нұсқау, жарлық, бұйрық.

ӘНАПИЯ — араб тіліндегі неби — «пайғамбар» сөзінін көпше түрі.

ӘНИСА — араб тілінен — дос, жолдас.

ӘРИПА — араб тілінен алынған ариф — есім. Білгір, түсінгіш, дана, данышпан.

ӘСЕЛ — араб тілінен алынған аселъ — бал.

ӘСЕМ — сән, көрік, әдемі.

ӘСЕМГҮЛ — гүл сияқты әдемі, көрікті, сұлу.

ӘСЕМҚАН — әсем және ханым, ханша сөздерінен жасалған есім, яғни сұлу ханым.

ӘСИМА — араб тілінен алынған асим — қорғаушы, жақтаушы.

ӘТИНА — (қараңыз: Әдина).

ӘЛИША — (қараңыз: Әлия).

ӘУЖА — араб тілінен — ең қымбат, ең асыл.

ӘДЕМІ – қазақтың сөзі көркем, әсем.

ӘДИБА — араб тілінен алынған адиб — ғалым, әдебиетші.

ӘДИЛА — араб тілінен алынған әдил-ғадія — әділдік, шыншылдық, турашыл.

ӘДИЯ — араб тілінен алынған хадия — сый, сыйлық, тарту.

ӘЗИЗА — араб тілінен — ізгі, құрметті, сүйкімді, сыпайы, қымбатты.

ӘЗИМА — араб тілінен — ұлы, мәртебелі әйел.

ӘЙНЕК — араб тілінен алынған эйн — көз; қайнар бұлақтың көзі.

ӘЛЕМГҮЛ — әлемнің, дүниенің әдемісі, сұлуы.

ӘЛИМА — араб тілінен алынған ғалима — өқымысты, ғалым әйел.

ӘЛИПА — араб тілінен алынған алиф — қолға ілінген, дос, жолдас; араб әліппесіндегі бірінші әріп.

ӘЛФИЯ — араб тілінен — мың жыл жасаушы, ұзақ өмір сүруші.

ӘМИЛА — араб тілінен — қызметші, жұмыскер.

ӘМИНА — араб тілінен — адал, сенімді, зиянсыз, сәтті, игілікті.

ӘМИРА — араб тілінен алынған әмір

БАҒИЛА — араб тілінен алынған бахи — мәңгілік, өмірлік, берік, тұрақты, мәңгі жасаушы.

БАҒЫМША — араб тілінен алынған бақ , бах — бақыт, ырыс, құт, яғни менің бағым, ырысым деген сөз.

БАЗАРАЙЫМ — иран тілінен алынған базар + қазақ сөзі айым — менің қуанышым, базарым, айша жарқыраған аппағым.

БАЗАРГҮЛ — иран тілінен алынған базар + қазақ сөзі гүл, яғни гүл жайнаған қуанышым, базарым деген мағынада қойылған есім.

БАҚТЫГҮЛ — араб тілінен алынған бақыт + қазақ сөзі гүл, яғни гүл жайнаған бақытты бала деген мағына беретін есім.

БАЛАУСА — өндірдей жас.

БАЛБАЛА — балдай тәтті бала деген мәнді есім; араб тілінен бал — парасат, ақыл, ес, зерде, яғни ақылды, есті бала.

БАЛГҮЛ — балдай, шырынды гүл; яғни ата-ананың ең сүйікті, балдай тәтті баласы болсын деген мағынада қойылған есім.

БАЛҒАНЫМ — сүйкімді, сүйікті, ақылды, ойлы, есті ханым. Түрі –Балғын.

БАЛДАЙ — ата-анасына балдай тәтті, қымбат болсын деп қойылған есім.

БАЛЖАН — балдай тәтті әрі ақылды болсын деп қойылған есім.

БАЛЫМ — менің балым, ақылдым, қымбаттым. Балғаным деген есімнің еркелете қысқартып айту түрі.

БАЛҚАДИША — ақылды Қадиша.

БАЛШЕКЕР — бал мен шекердей болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАНУ — араб тілінен алынған эбнатун — көпше түрі банату — қыз, бойжеткен. Иран тілінен алынған бану — әмірші, әкім әйел, ханым.

БАТСАЙЫ — жолақты жібек мата.

БАЯН — көне түркі, моңғол тілдеріне ортақ «мықты», «зор», «бай» мағыналы сөз. Араб тілінен вайан — айқын, ашық, түсінік, анықтама, хабарлама.

БАЯНСҰЛУ — ғашықтық жырдағы ақылды да сұлу қыздың есімі.

БӘДЕР — араб тілінен алынған бәдр — толық ай.

БӘДІГҮЛЖАМАЛ — араб тілінен — теңдесі жоқ сұлу, әдемі қыз. Еркелете-қысқартып айту түрі — Бәдеш.

БӘДИҒА — араб тілінен алынған бадига — ғажайып зат, таңғажайып нәрсе, шығармашылық өнер, шеберлік, өте шебер.

БӘДИНҰР – араб тілінен — теңдесі жоқ сұлу, көркем, нұрлы.

БӘЗИЛА — (қараңыз: Фазила).

БӘКИЗАТ — иран тілінен алынған пак — таза, кіршіксіз + зада — бала, перзент.

БӘКІБАЛА — иран тілінен алынған пак — таза бала, яғни кіршіксіз, таза бала.

БӘЛИҒА — араб тілінен — есейген, ержеткен қыз.

БӘЛИЯ — араб тілінен алынған валия — оқыған білімді қыз.

БӘТЕС – орыс тілінен батист — жұқа биязы ақ мата. Осы матадай ақ, таза, адал болсын деген тілекпен қойылған есім.

БЕЙБІТГҮЛ — бала бейбіт өмірдің гүлі, қуанышы болсын деп қойылған есім.

БЕКДАНА – қазақ сөзі бек + иран тілінен алынған дана — білгір, яғни нағыз дана, данышпан.

БЕКСҰЛУ — тым сұлу, аса көрікті.

БИБІ — иран тілінен — үй иесі, азаматша.

БИБІГҮЛ — иран тілінен алынған бибі + қазақ сөзі гул. Гүл жайнаған ханым.

БИБІНҰР — иран тілінен алынған — қыз біткеннің, әйелдердің нұрлысы, сұлуы.

БИБІСАРА — иран тілінен алынған бибі — әйел, сара — таза, яғни, таза, адал әйел.

БИБІХАНЫМ — ханым сөзінің өзгерген түрі. Қысқарған түрі — Биғаным.

БИБІЖАМАЛ — иран тілінен — көркем, сұлу қыз, әйел. Қысқарған түрі — Бижамал.

БОТА — түйенің ботасына ұқсатып қойылған есім.

БОТАКӨЗ — ботаның көзі сияқты мөлдір қара көз.

БҰЛБҰЛ — иран тілінен — сандуғаш.

БҮБІ — (қараңыз: Айбибі).

БҮБІШ — (қараңыз: Айбибі).

БҮБІХАН — (қараңыз: Айбибі).

БҮЛДІРШІН — өте жас, өндірдей жас.

Гауһар — Гүлшаш

ГАУҺАР — иран тілінен алынған гауһар — қымбат бағалы тас, маржан, інжу. Түрі — Жаухар.

ГАЯНА — грек тілінен — жерге тән, жерден шыққан.

ГҮЛАЖАР — көркі гүлдей жайнаған қыз.

ГҮЛАЙ – қазақ есімі— гүлдей сұлу, айдай көркем қыз.

ГҮЛАЙЫМ — иран тілінен — гүлдей сүлу менін гүлім, айым.

ГҮЛБАНАТ — тәжік тілінен — қыздардың гүлі, сұлуы, әдемісі.

ГҮЛБАНУ — тәжік тілінен — гүл жайнаған қыз, сүйкімді бойжеткен.

ГҮЛБАРАШ — иран тілінен алынған гүлбара — сұлу, көркем, яғни гүлдей сұлу, әдемі, көркем. Түрі — Гүлбаршын.

ГҮЛБАХРАМ — араб тілінен — көктем гүлі. Еркелету түрі — Гүлпаш. Күлпаш.

ГҮЛБОЛСЫН — тәжік тілінен алынған гүл + қазақ сөзі болсын, яғни гүлдей жайнасын, гүл сияқты әдемі, көркем болсын деп қойылған есім.

ГҮЛҒАЙША — тәжік тілінен алынған гүл + ғайша — Айша, яғни гүл жайнаған Айша.

ГҮЛДАНА — тәжік тілінен — сұлу дана, данышпан, білгір. Түрі — Күлдана.

ГҮЛЖАМАЛ — араб тілінен алынған жамал — сұлулық, көркемдік. Яғни, гүлдей сұлу, нұрлы, әдемі. Түрлері — Гүлжан, Гүлжанат, Өзгеріскен түрі — Күлжанат.

ГҮЛЖӘМИЛА — иран және араб тілдерінен алынған жәмила — көркем, әдемі. Гүл сияқты көркем, ажары гүлдей.

ГҮЛЖЕҢІС — жеңістің гүлі. Ұлы Отан соғысының жеңісі күні туған қыз балаға осындай есім қойылған. Синонимі — Жеңісгүл.

ГҮЛЗАРИФА — иран тілінен алынған зариф — нәзік, жіңішке, яғни гүлдей нәзік, көркем, сұлу.

ГҮЛЗИПА — зипа иран тілінен алынған зебо — сұлу, көркем, тамаша, өте керемет, яғни гүлдей көркем, сұлу қыз. Өзгеріскен түрі — Күлзипа.

ГҮЛМАРИЯ — иран тілінен алынған гүл + көне еврей тілінен Мария, яғни сұлу Мария.

ГҮЛМИРА — иран тілінен алынған гүл + орыс тілінен мир(а) — бейбітшілік, тыныштық яғни бейбітшілік, тыныштық гүлі. Синонимі — Бейбітгүл.

ГҮЛНАЗ — иран тілінен алынған ноз — еркелік, наздық, яғни гүлдей құлпырған, әдемі, әсем кыз. Түрі — Назгүл. Қысқарған түрі — Назым.

ГҮЛНАР — иран тілінен алынған гүл + нар, анар өсімдігінін гүлі, қызыл, қырмызы гүл.

ГҮЛНАФИСА — иран және араб тілдерінен алынған — гүлдей көркем, ажарлы, нұрлы.

ГҮЛНИСА — араб тілінен алынған ниса — әйел қауымы, қыздар, яғни қыз, әйел біткеннің сұлуы, әдемісі.

ГҮЛНҮР — иран және араб тілдерінен алынған нұр — жарық, сәуле. Гүлдей сұлу, көркем әдемі, гүлдей көркем.

ГҮЛСАНАТ — иран және араб тілдерінен алынған санат, санам — әдемі, сұлу, яғни гүлдей әдемі сұлу, көркем.

ГҮЛСАРА — иран және араб тілдерінен — гүлдердің ең таңдаулысы, әдемісі яғни таза гүл, асыл гүл. Өзгеріскен түрі — Күлсара.

ГҮЛСИПАТ — иран және араб тілдерінен — гүлдей әдемі, көркем, сұлу.

ГҮЛШАР — иран тілінен алынған шар + араб тілінен алынған шарх — шығыс, яғни Шығыс гүлі деп қойылған есім. Өзгеріскен түрі — Күлшар.

ГҮЛШАРА — иран тілінен алынған шара — бет, жүз, шырай, ең, түс, келбет, яғни сұлу келбетті, шырайлы. Өзгеріскен түрі — Күлшара.

ГҮЛШАРУАН — гүл + шаруан, шахрбану — қаланын сұлу бикеші.

ГҮЛШАТ — иран тілінен алынған — шаттық, қуаныш гүлі.

ГҮЛШАШ — (қараңыз: Сұлушаш).

ҒАЗИЗА — араб тілінен алынған азиз — күшті, қуатты; сирек, бағалы; сүйкімді, қадірлі. Аса сирек кездесетін, қадірлі, сүйкімді қыз деген мәнде қойылған есім. Өзгеріскен түрі — Қазиза

ГАЙНИ, ГАЙНИЯ — араб тілінен алынған эйнь — кез, ең маңызды, аса елеулі.

ҒАЙНИЖАМАЛ — араб тілінен — әдемі, көркем, танакез.

ҒАЛИМА — араб тілінен — білімді, дана, оқымысты қыз, әйел.

ҒАЛИЯ — (қараңыз: Әлия).

ҒАРИФА — араб тілінен — көмекші, оқушы, аға бастық.

ҒАФУРА — араб тілінен — кешірімшіл.

ДАЙАНА — латын тілінен алынған Диана — пәктік пен ай құдайының аты.

ДАМИРА – жаңа есім — «да здравствует мир» , әйелдер есімінің қосымшасы «а».

ДАНА — иран тілінен — білгір, данышпан.

ДАНАГҮЛ — иран тілінен — гүлдей құлпырған дана, данышпан, ақылды деген мәнде қойылған есім.

ДАРА — қазақ тілінен алынған ерекше, өзгеше, яғни басқадан артық. Яғни бала басқадан ерекше, артық, ақылды я сұлу болсын деген тілекпен қойылған есім.

ДАРИҒА — иран тілінен — шіркінай, ойпырай деген көңіл-күйді, таңдануды білдіретін сөз, керемет, тамаша деген мағыналы есім.

ДАРИЯ — иран тілінен — теңіз, ұлы өзен.

ДӘЛИЛА — араб тілінен — белгілі, таныс, жол көрсетуші, жолбасшы, жетекші, яғни жөн айтушы, бағыт беруші, ағартушы.

ДӘМЕЛІ — үмітті, үміткер.

ДӘМИНА — араб тілінен — жақсарушы, әдемі, көркемдеуші, күшті, мығым. Өзгеріскен түрі — Дамина.

ДӘНЕШ — иран тілінен — білім, ғылым.

ДИДАРА — иран тілінен — түр, жүз, келбет, қыз бала әдемі, көрікті, келбетті болсын деген тілекпен қойылған есім.

ДАНЕШ — иран тілінен — знание, наука.

ДИЛА – грузин тілінен — жарық таң, бала сұлулығын жарық таңға балаудан қойылған есім.

ДИЛЬНАЗ — парсы тілінен өмір еркесі, қосымша сөзі наз – еркелік, кежірлік.

ДИНАРА — араб тілінен — алтын тиын, ақша.

ДҮНИЯ — араб тілінен алынған дунйа — әлем, жер жүзі; өмір, тіршілік.

ДҮРИЯ — иран тілінен алынған дуруйе — жібектен тоқылған әдемі мата.

ДІЛАРА — иран тілінен — көңіл көтеруші, сүйген жар, аса әдемі, өте сұлу.

ДІЛБАРА — иран тілінен — сүйікті, өте сұлу.

ЕРКЕ — айтқанын істететін шолжың, еркін.

ЖАЗИРА — араб тілінен — ен дала, кең аймақ. Бала қайырымды, мінезі кең, көпшіл болсын деген тілекпен қойылған есім.

ЖАЙНА — гүлдей жайна, жайқал деген мәндегі есім.

ЖАМАЛ — араб тілінен — сұлулык, көркемділік, сүйкімділік.

ЖАМАЛИ — араб тілінен — сұлу, көркем, сүйікті.

ЖАМИҒА — араб тілінен — барлығын қосушы, біріктіруші, жинаушы, баршасы, барлығы.

ЖАНАН — тәжік тілінен алынған джонон — жан аямасдос, жан жолдас.

ЖАНАР — көздің жанары, сәулесі; күннің сәулесі, шапағы. Ауыспалы мағынасы, келбет, көрік, ажар, рең.

ЖАНАРГҮЛ – қазақ және иран тілдерінен алынған — гүлдей көрікті, әдемі, ажарлы.

ЖАНАТ — ең асыл, көркем, керемет, рахат.

ЖАНЕРКЕ — қараңыз: Еркежан.

ЖАНИПА — иран және тәжік тілдерінен алынған жан-джон — яғни жан біткеннің ибалысы, сыпайысы, көріктісі.

ЖАНИЯ — иран және тәжік тілдерінен алынған джон — жаным, жан сәулем.

ЖАННА — көне еврей тілінен келген— кептер, көгершін.

ЖАННАТ — араб тілінен — бақ, жұмақ бағы.

ЖАНСАЯ – иран және тәжік тілдерінен алынған джон — жанға сая, тірек болсын деген тілекпен қойылған.

ЖАНСҰЛУ — жан біткеннің сұлуы, әдемісі, көркемі деген мағыналы есім.

ЖӘЛИЛА — араб тілінен алынған жалил — ұлы, даңкты, атақты.

ЖӘМИЛА — араб тілінен алынған жамил — әдемі, тамаша, көркем, сұлу; сүйкімді, ажарлы.

ЖЕҢІСГҮЛ — (қараңыз: Гүлжеңіс).

ЖҰЛДЫЗАЙ — жұлдыз бен айдай жарқыраған сұлу болсын деген тілекпен қойылған.

ЖҰМАБИКЕ — араб тілінен — джумга — жұма, бике — хан кызы, яғни жұма күні туған ханиза. Түрі — Жұмагүл. Еркелетіп айту тұлғасы — Жүмаш.

ЖҮПАР — хош иіс.

ЖІБЕК — мінезі жібектей, әрі әдемі, сұлу болсын деген ниетпен қойылған.

ЗАҒИЛА — араб тілінен алынған зәхирә, зехира — қазына, байлық, қымбат бағалы асыл; сырт пішін, келбет, түр, мүсін. Синонимі — Зағира.

ЗАҒИПА — араб тілінен алынған сахиб — дос, жолдас, серік , «а» — қыз, әйел есімдеріне жалғасатын қосымша.

ЗАҒИРА — (қараңыз: Зағила).

ЗАЙДА — иран тілінен алынған заиде, заид — өсуші, өркендеуші сөзіне «а» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған есім.

ЗАЙРА — араб тілінен алынған — заиыр (Зайер) — айқын, ашық, күдіксіз сөзіне «а» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған есім.

ЗАЙТУНА — бір түп зайтун жемісі, аса қымбатты, құрметті.

ЗАҚИРА — араб тілінен алынған закир — ескеруші есте сақтаушы сөзіне «а» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған есім.

ЗАМИЛИЯ — араб тілінен алынған замил — замандас, істес, әріптес, жолдас сөзіне «я» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған есім.

ЗАМИРА — араб тілінен — асыл арман, тәтті қиял, ой.

ЗАРА — иран тілінен алынған зар — алтын, сөзіне «а» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған есім.

ЗАРЕМА – жаңа есім — За революцию мира сөздерінен қысқартылып жасалған есім.

ЗАРИНА – иран сөзінен зар — золото — зарина — алтындаған, алтыннан жасалған әшекей; алтын түстес, алтындай.

ЗӘКИЯ — араб тілінен алынған зәки — өткір, зерек, сөзімтал; ақылды, қабілетті сөзіне «а» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған есім.

ЗӘМЗЕГҮЛ — араб тілінен алынған земзем — мол, көп, көл-көсір. Гүлді, гүлі мол деген мағынаны білдіреді.

ЗӘМЗАМИЯ — араб тілінен — су тасушы.

ЗӘРИПА — араб тілінен алынған Зариф — өткір ойлы, ақылды, зейінді; әдемі, сүйкімді, көркем сөзіне «а» қосымшасының жалғануы арқылы жасалған әйел есімі.

ЗӘУРЕ — араб тілінен — жарқыраған; Шолпан, таң жұлдызы. Дыбыстық өзгеріске түскен түрлері — Зура, Зухра.

ЗЕЙНЕП — араб тілінен алынған зайнаб — толық, етженді, мықты.

ЗЕЙНЕГҮЛ — араб тілінен алынған зейне — нұр, көрік, көркем, әшекей + гүл. Яғни көркі гүлдей жайнаған сұлу, әдемі.

ЗЕМФИРА – грузин тілінен сапфир — асыл тастың бір түрі.

ЗЕРЕ — иран тілінен алынған зар — алтын сөзінің қазақ тілі дыбыстың заңына сай айтылуы.

ЗИБА — иран тілінен алынған зебо — сұлу, көркем, әдемі, әсем. Дыбыстың өзгерген түрі — Зипа.

ЗИБАГҮЛ — гүл сияқты әдемі, сұлу.

ЗИЛА — араб тілінен — таза, ашық, айқын.

ЗИНИРА — араб тілінен — безенген көрікті, көркем.

ЗИНИЯ — араб тілінен — безенген, әшекейленген, сәнденген.

ЗИЯ — араб тілінен алынған зийна — жарық, сәуле.

ЗИЯГҮЛ — гүлдей жайнаған, құлпырған. Еркелете-қысқартып айтылатын түрі — Зияш.

ЗИЯДА — араб тілінен алынған зиада — артықша, ерекше, тамаша.

ЗУРА — (қараңыз: Зәуре).

ЗҮБАЙДА — араб тілінен — таңдаған, таңдаулы, ең жақсы, нағыз іріктелген.

ЗҮБАЙРА — араб тілінен — күшті, ақылды.

ЗҮЛФИЯ — араб тілінен — бұйра шаш, сүйкімді қыздың әдемі сүмбіл шашы.

ЗҮМРАТ — иран тілінен — қымбат, бағалы тас.

ЗЫЛИҚА — араб тілінен — жасы кіші, туыс, қарындас. Дыбыстық өзгеру түрі — Зілиха, Зүлиха.

ИНДИРА – үнді тілінен алынған — ай.

ИРАДА — араб тілінен алынған — ерік, ықылас.

КӘУСӘР – араб тілінен алькаусар –жұмақ көзінен жыққан су, яғни таза, мөлдір жан деген мағынаны білдіреді.

КЕЛБЕТ — көрік, ажар, әр, тұлға.

КЕНЖЕ — ең кіші, соңғы перзент. Түрлері — Кенжегүл, Кенжеқыз.

КЕҢЕСГҮЛ — жаңа есім — Советтік елдің гүлі. Кеңес елінде туған бақытты бала.

КЕРІМБАЛА — керемет сұлу қыз бала.

КЛАРА — латын тілінен — жарқын, айқын, нұрлы.

КҮБАРА — араб тілінен алынған кубра — үлкендер, ұлылар.

КҮЛАЙ — гүл және ай сөздерінен жасалған есім. Ай мен гүлдей боп жайнап, құлпырып тұрсын, әдемі болсын деп қойылған есім.

КҮЛАЙХАН — гүл + ай + хан, яғни гүл мен айдай әдемі, сұлу ханым. Қысқарған түрі — Күлән.

КҮЛАЙША — тәжік тілінен алынған гул + қазақ сөзі айша. Ай сияқты әдемі, көркем.

КҮЛӘНДА — тәжік тілінен алынған гуландом — гүлге ұқсас тұлға, нәзік денелі.

КҮЛӘСИЯ — иран тілінен алынған гул + араб тілінен алынған әсия — емші, дәрігер қыз, гүл жайнаған көркем дәрігер қыз.

КҮЛБАҒИЛА — иран тілінен алынған гуль + араб тілінен алынған багила ~ бахи — мәңгі, мәңгілік, мәңгі жасаушы + ла қосымша, яғни бағы гүлдей жайнаған мәңгі өмір сүруші, ұзақ ғұмырлы қыз деген мәнді білдіреді.

КҮЛБАҒИРА — иран тілінен алынған гул + багира , бәкір — зерттеуші, тергеуші, яғни ғалым, зерттеуші.

КҮЛБАЛА — кул (гул) + бала, гүлдей жайнаған сұлу да әдемі қыз бала.

КҮЛИРА — иран тілінен алынған гул + араб тілінен алынған ира , ирода — ерік, ықтияр.

КҮМІСАЙ — қыз баланы күміс пен айға балай, күмістей жарқыраған аппақ сұлу, әдемі, аса көрікті, нұрлы болсын деген тілекпен қойылған есім.

КҮНАЙ — күн мен айдай болсын деп қойылған есім.

КҮНСҰЛУ — күндей сұлу, әдемі.

ҚАЗЫНА — араб тілінен алынған хәзинә — байлық, қойма; қазына. Аса қымбатты деген мағына береді.

ҚАЛАМҚАС — жіңішке келген әдемі қара қас. Халық арасында кеңінен тараған есім.

ҚАМАРИЯ — араб тілінен алынған қамар — ай, осы сөзге «ия» қосымшасы қосылу арқылы жасалған есім. Яғни ай, айдай сұлу.

ҚАМҚА — қытай жібегі, жұқа

ҚАЗИЗА — (қараңыз: Ғазиза).

ҚАЗИЛА — араб тілінен алынған қази , қазы — даулы іске билік айтушы + ла қосымша.

ҚАЗЫНА — араб тілінен алынған хәзинә — байлық, қойма; қазына. Аса қымбатты деген мағына береді.

ҚАЛАМҚАС — жіңішке келген әдемі қара қас. Халық арасында кеңінен тараған есім.

ҚАЛБИБІ — (қараңыз: Аққал).

ҚАЛИЯ — (қараңыз: Әлия).

ҚАЛУА — (қараңыз: Алуа).

ҚАЛУАН — (қараңыз: Алуа).

ҚАЛТҰРҒАН — (қараңыз: Аққал).

ҚАМҚА — қытай жібегі, жұқа жібек матаның түрі.

ҚАПИЗА — араб тілінен алынған хафез білгір, білімпаз, оқымысты.

ҚАРАГӨЗ — мөлдір, әдемі, нәркес көз.

ҚАРЛЫҒАШ — құс атауынан қойылған есім.

ҚАТИРА — араб тілінен алынған хатирә — пікір, сана, идея.

ҚОРЛАН — араб тілінен — хор сұлуы, хор қызы.

ҚҰНДЫЗ — терісі бағалы аң. Бала құндыздай әдемі, көркем болсын деген тілекпен қойылған.

ҚҰРАЛАЙ — киіктің лағы; уақыт мезгілі (15—20 мамыр арасы). Әдемі, қара көзді құралай көз деген теңеу де бар.

ҚЫЗҒАЛДАҚ — қырмызы қызыл гүл атынан қойылған есім.

ҚЫМБАТ — аса бағалы, құнды, нарқы артық.

ҚЫРМЫЗЫ — шымқай қызыл, алқызыл, қызыл жібек; нұрлы, әрлі.

ЛАЗЫМ — араб тілінен алынған — қажет, міндетті, көректі.

ЛАШЫН — алғыр, қыран құс, сұңқар. ЛӘБИБА — араб тілінен алынған — ақылды, парасатты, өткір.

ЛӘЗЗАТ — араб тілінен алынған — тәттілік, шырындылық, сүйкімділік, жағымды, ұнамды, жаратымды.

ЛӘЗИЗА — араб тілінен алынған лазиз — тәтті, шырынды, дәмді; ең жақсы, өте тамаша.

ЛӘЙЛА — араб тілінен алынған әлләйлун — түн, кеш, көне еврей тілінде Лилия. Түрі — Лейла.

ЛӘТИПА — араб тілінен алынған латиф — қайырымды, рақымды, жайдары, сүйкімді.

МАҒРИПА — араб тілінен алынған магрифет — білім, таным, өнер, сауаттылық яки солардың иесі.

МАЙНА — иран тілінен — индия қараторғайы.

МАЙНҰР — май айында туған нұрлы, көркем, сұлу қыз.

МАЙСА — тәжік тілінен — ерте көктем; көк майса, шалғын.

МАҚПАЛ — иран тілінен алынған бахмал — барқыт.

МАНАТ — көбіне қызыл түсті келетін, фланель тектес мата.

МАНЗУРА — араб тілінен — бағышталған, арналған. МАРЖАН — теңіз астынан алынатын қызыл, яки ақшыл түсті тастар; інжу.

МАРЗИЯ — араб тілінен алынған мәрзия — разы қылушы, яки жағымды, келіскен; көпшілік ұнатқан, мақұлдаған.

МАРИЯ — көне еврей тілінен келген— өте жақсы, тамаша; биік мәртебелі ханша. Дыбыстық өзгерген түрі — Мәрия, Мәриям.

МАРФУҒА — араб тілінен алынған марфуа — биік мәртебелі, үлкен дәрежелі. МАРХАБА — араб тілінен алынған мархабан — хөш келдіңіз, қайырымдылық.

МАСТУРА — араб тілінен — жамандықтың алдын алушы, жақсылық тілеуші; адал, таза, құрметті әйел.

МАТЛУБА — араб тілінен — арманы орындалған.

МАУСЫМЖАН — араб тілінен алынған — маусым — уақыт, шақ, жиынтерін; ескі календарь бойынша төртінші ай аты; мейрам, мереке.

МАХБАРА — тәжік тілінен алынған мах — ай + бара — сұлу, махпора — сұлу, көркем.

МАХБҮБІ — тәжік тілінен алынған мах + араб тілінен алынған бубі ~ бибі, яғни айдай сұлу, сүйікті, сүйкімді.

МАХИНҮР — иран тілінен — айлы, жарық, айға ұксас сұлу.

МӘДИНА — араб тілінен алынған Мәдинә Сауд Аравиясындағы қала.

МӘЛИКЕ — араб тілінен — патша әйел, ханша, ханым; билеуші әйел, патшаның әйелі.

МӘНЗИЛА — араб тілінен — дәреже, атақ; әлеуметтік жай.

МӘНСУРА — араб тілінен алынған мансур — женімпаз, жеңуші.

МӘРМАРА — араб тілінен — асыл ақ тас.

МӘУЕ — араб тілінен — жеміс.

МЕЙРАМГҮЛ — қуаныш гүлі. Түрі — Мейраш.

МЕЙІЗ — иран тілінен — жүзім, кептірген жүзім. Біріккен тұлғалы түрі — Мейізгүл.

МЕЙІРЖАН — иран тілінен алынған меһр — ынта, ықлас, ынталы, ықласты, ақ пейіл.

МЕРЕКЕ — той, тамаша күні туған балаға берілген есім.

МЕРУЕРТ — иран тілінен — асыл моншақ.

МИРА — жаңа есім — бейбіт, тыныштық өмір.

МҰХТАРИМА — араб тілінен — қадірлі, құрметті, сыйлы.

МҰКАРРАМА — араб тілінен — құрметке бөленген, қадірлі, сыйлы.

МҮЛИПА — араб тілінен — кітап шығарушы ақын.

МҮНИРА — араб тілінен — нұрлы, жарық, жарқын, айқын. Түрі — Мінира.

МҮШТӘРИ — араб тілінен — сатып алушы; жұлдыз.

НАҒИЗА — иран тілінен — әдемі, сұлу, көркем.

НАҒИМА — араб тілінен алынған нагімә — мейірімді, жарқын, инабатты; биязы, нәзік, жұмсақ.

НАЗГҮЛ — (қараңыз Гүлназ).

НАЙРА — араб тілінен алынған нәирә — нұрлы, көркем, айқын, жарқын.

НАРША — нардай мықты, қайратты, жігерлі.

НАУАТ — араб тілінен алынған набит — өсімдік, шөп; мұз түстес, мөлдір, жылтыр, тәтті қант.

НАУША — иран тілінен алынған ноуче — жаңа келген; балаң, жас.

НӘБИРА — араб тілінен алынған нәбирә — немере ұл, немере қыз.

НӘДИРА — араб тілінен алынған надыр — сирек, тандаулы.

НӘЗИПА — араб тілінен алынған назифъ — таза, мұнтаздай, пәк.

НӘЙЛА — араб тілінен алынған нәйль — жетістік, тілекке, арманға, табысқа жету; сый, сыйлық.

НӘРГҮЛ — иран тілінен алынған нәр — анар сөзінің қысқарып, өзгерген түрі + гүл. Анардың гүліндей сұлу, әдемі деген мағынаны білдіреді.

НӘРЗӘН, НАРЗАН — минералды қайнар бұлақ Нарзан атауымен қыз баланы ашық, таза, адал ойымен өссін деген мағынаны білдіреді. НӘРИМА — араб тілінен алынған найри — батыл, ер жүрек, қызба жан.

НӘСИМА — араб тілінен алынған нәсимә — самал; лебіз, леп.

НӘФИСА — араб тілінен алынған нафиса — сұлу, көркем, әдемі; нәзік, биязы.

НЕСІПЖАН — араб тілінен алынған насиб — үлес, сыбаға; бақыт, тағдыр.

НҰРАЙ — көркі, нұры айдай, сұлу, көркем.

НҰРАЙША — араб тілінен алынған нұр + айша, нұры, көркі айша жарқыраған сұлу. Түрі — Нұрғайша.

НҰРБАҒИЛА — көркі, әрі, сұлулығы мәңгілік, өмірлік, мәңгі сұлу.

НҰРБИБІ — араб тілінен алынған бибі — нұрлы, көрікті, ажарлы қыз бала.

НҰРЖАМАЛ — араб тілінен — сұлулық, көркемдік сәулесі. НҰРЖӘМИЛА — араб тілінен — аса сұлу, әдемі, көрікті; өте сүйкімді, ажарлы.

НҰРЗИЛА — араб тілінен алынған — ашық жарқын жүзді.

НҮРЗИЯ — араб тілінен алынған нүр + зия — жарық, сәуле шұғыла. Нұры, ажары жайнаған сұлу.

НҰРИКАМАЛ — араб тілінен — кемеліне келген, толысқан сұлу.

НҰРИЛА — араб тілінен — жарық жүзді, ажарлы, көрікті.

НҰРИПА — араб тілінен — нұрлы, ажарлы, көркем.

НҰРИЯ — араб тілінен —жарқын, ашық, нұрлы, керкем, әдемі қыз.

НҰРЛЫҚҰЛ — араб тілінен — ажары, көркі, реңі, гүлдей, сұлу қыз.

НҰРСҰЛУ — араб тілінен алынған нұр — қазақтың сөзі сулу. Қыз бала өте әдемі, нұрлы, әрлі, көркем әрлі болсын деген тілекпен қойылған есім.

НҰРХАН — араб тілінен — ажарлы, әрлі, көрікті, сұлу ханым.

НҰРША — араб тілінен — нұр тәрізді жайнаған ажарлы, нұрлы, көрікті.

НҰРШАЙЫМ — араб тілінен — нұр тәрізді жайнаған, ажарлы, нұрлы, көрікті.

НҰРШАРА — нұрлы, әрлі, сұлу Шара.

ОЗАРИЯ — иран тілінен алынған озор — от + ия қосымша. Оттай жанған, өжет.

ОПАЖАН — араб тілінен алынған вафа + иран тілінен алынған жан, адал, таза, пәк жан, досына шын пейілімен берілген адам.

ОРАЗГҮЛ — көне түркі тілінен келген орыз — ырыс, құт, бақыт. Есімнің екінші сыңары иран тіліндегі гүл.

ОРАЛ — Орал өзені атынан қойылған есім.

ОРЫНША — бәз қалпынша, баяғыша, өзгеріссіз, тұрақты.

ОЗАРИЯ — иран тілінен алынған озор — от + ия қосымша. Оттай жанған, өжет.

ОРАЗГҮЛ — көне түркі тілінен келген орыз — ырыс, құт, бақыт. Есімнің екінші сыңары иран тіліндегі гүл.

ОРАЛ — Орал өзені атынан қойылған есім.

ОРЫНША — бәз қалпынша, баяғыша, өзгеріссіз, тұрақты.

ӨМІРГҮЛ — өмірдің қуанышы, жайнаған гүлі.

ӨМІРШЕ — араб тілінен алынған — өмір бақи, мәңгілік.

ӨНЕГЕ — үлгі, тәрбие.

ӨРБИКЕ — қазақ сөзінен өр ауыспалы мағынасы паң, ерекше ерен, бике , бикеш — ханзада, ханша, яғни ерекше, асыл туған бикеш.

ӨРЗИЯ — асқан сұлу, адемі қыз.

ӨМІРГҮЛ — өмірдің қуанышы, жайнаған гүлі.

ӨМІРШЕ — араб тілінен алынған — өмір бақи, мәңгілік.

ӨНЕГЕ — үлгі, тәрбие.

ӨРЗИЯ — асқан сұлу, адемі қыз.

РАБИЯ — араб тілінен — тәрбиелеуші, тәрбие беруші.

РАЙГҮЛ — араб тілінен — райхан гүлі.

РАЙСА — грек тілінен — биязы, жұмсақ, жөн білгіш.

РАЙХАН — араб тілінен — хош иісті гүл.

РАСИМА — араб тілінен — рәсім, әдетті берік ұстаушы.

РАУЗА — араб тілінен — бақша, гүл бақшасы, көгал; көрікті.

РАУШАН — иран тілінен алынған рәушан — жарық, нұрлы, сәулетті; айқын, таза.

РАФИХА — араб тілінен алынған рафих — қайырымды, жомарт, мәрт; серік, жолдас, дос; көңілдес, яғни қайырымды, жомарт, дос қыз.

РАХИЛА — араб және тәжік тілдерінен — пысық, елгезек қыз.

РАХИМА — араб тілінен — мейірімді, қайырымды, рақымды.

РАХИЯ — араб тілінен — көңіл аударушы, сүйкімді, әсем.

РАШИДА — араб тілінен алынған рашид — бастаушы, бағыт беруші. РӘБИҒА — араб тілінен — төртінші, төртінші қыз; көктем, көктем кезі; жолдас, серік.

РӘЗИЯ — араб тілінен — жағымды, ұнамды, сүйкімді, сүйікті; риза, разы, қалаулы.

РӘШ — араб тілінен — сіркіреп жауған жауын.

РОЗА — Роза гүлі атынан қойылған.

РУСЛАНА — көне түркі тілінен— Руслан есімінен қойылған қыз есімі.

РУФИЯ — иран тілінен — алтын немесе күміс тиын.

РУХИЯ — иран тілінен — көңіл-күй, рух.

САҒИДА — араб тілінен — бақытты, табысты болу, рахат өмір сүруші, ауқатты.

САҒИРА — араб тілінен — тіл алғыш, құрметті, кіші, кішкене.

САҒИЯ — араб тілінен алынған — сагийе — қыз бала.

САДИДА — араб тілінен — нағыз, дұрыс, пайдалы; лайықты.

САЙДА — араб тілінен алынған сейид , саид — мырза, бастық, әкім; құрметті.

САЙЛАУГҮЛ — сайлау күні туған қыз бала.

САЙРА — араб тілінен алынған сайера — жұлдыздар, яки жұлдызы жарқырап туған қыз.

САҚЫП — араб тілінен алынған сахиб — серік, жолдас, дос; таныс.

САҚЫПЖАМАЛ — араб тілінен алынған — сұлу, көркем, әдемі. Сұлулық серігі деген мағынада.

САЛТАНАТ — араб тілінен алынған — сұлтандық, патшалық; мақтаныш, абырой, тәкаппарлық, байлық; әсемдік, асқан әдемілік, сән-салтанат.

САНДУҒАШ — көне түркі тілінен сандувач — бұл-бұл.

САРА — иран тілінен алынған — ең таңдаулы, ең салы, аса жақсы; араб тілінен — ханым, әйел; көне еврей тілінен сарра — атақты, данқты, ақсүйек.

САРИЯ — араб тілінен алынған сари — атақты, асыл, мейірімді.

САФУРА — араб тілінен — шыдамды, төзімді, мықты.

СӘБИҒА — араб тілінен алынған сәбәхат — Көркем, сұлу қыз.

СӘБИЛА — араб тілінен — жол, сапар.

СӘБИРА — араб тілінен алынған сабир — төзімді, шыдамды, бекем, сабырлы.

СӘЖИДА — араб тілінен — ибадат қылушы.

СӘЛИМА — араб тілінен алынған салим — сау, бүтін, толық, аман-есен; нағыз, тыныш; қарапайым, шынайы, әділ.

СӘНИЯ — араб тілінен алынған — екінші бала (сан жағынан үйдегі екінші туған бала).

СӘНӘМАЙ — қыз бала көркем, әдемі, әсем де сұлу болсын деп қойылған есім.

СӘПИНА — араб тілінен — үлкен қойма, қазына.

СӘРУАР – иран тілінен — басшы, бастық, жетекші.

СӘУЛЕ — таңғы жарық, шапақ.

СӘУЛЕТ — араб тілінен — келбет, ажар, айбын, мақтаныш.

СҰЛУ — өте әдемі, аса көркем.

СҰЛУКЕ сұлу-ак, әдемі-ақ, көркем.

СҰЛУХАН — аса көркем, өте әдемі ханым.

СҰЛУШАШ — әдемі қолаң қара шаш. Түрі — Гүлшаш.

СҮИІНБАЛА — көңіл тойып, сүйсінерлік қыз бала.

СЫМБАТ — көрік, кескін, келбет.

СЫНДЫБАЛА — көрікті, кескінді, келбетті қыз бала.

ТАЛЖАН – тал — өзен бойында өсетін сәнді, нәзік, иіліп тұратын ағаштың бір түрі, қосымша — жан.

ТАЛШЫБЫҚ — қыз бала талшыбықтай көркем, әдемі болсын деп қойылған есім.

ТАЛШЫН – ағашының бір түрі. Әдемі, әдемі түс деген мағынасын білдіреді.

ТАМАРА — көне еврей тіліндегі құрма ағашы.

ТАМАША – көріністік, ерекше, өте әдемі қыз болсын деп қойылған есім.

ТАНА — ақықтан жасалған үлкен жалтырауық түйме.

ТАҢСЫҚ — құмар, әуес; сирек зат.

ТАҢШОЛПАН — таң жұлдызы, жарық жұлдыз.

ТӘБИБА — араб тілінен — емші, дәрігер.

ТӘБИЛА — араб тілінен — ұзақ, ұзағынан берген (өмір).

ТӘБИЯ — араб тілінен — қорған, қамал, бекініс.

ТӘЖІГҮЛ — иран тілінен алынған тадж — тәж + гүл; тәждегі гұлдей әдемі сұлу.

ТӘЛИПА — араб тілінен алынған таалип — талапкер, талаптанушы, білім іздеуші; сұраушы; студент.

ТӘМИЛА — араб тілінен — тау кептері, көгершін.

ТӘНЗИЛА — араб тілінен — әмір, бұйрық.

ТӘНЗИЯ — араб тілінен — тазалық, пәктік.

ТӘРБИЕ — араб тілінен — тәртіп, ауыспалы мағынасы ұлгі — өнеге.

ТӘТТІБАЛА — сүйікті, сүйкімді қыз бала.

ТЕҢДІК — бостандық, еркіндік, тең құқықтық.

ТОҒЖАН — әлді, кұйлі, көңілге тоқ, толымды болсын деген мағынада.

ТОЙБАЛА — той күні туған қыз бала.

ТОЛҒАНАЙ — толған айдай аппақ сұлу болсын деген тілекпен қойылған есім.

ТОЛҚЫН — теңіз, көл бетіндегі шайқалыс, әдемі көрініспен байланысты берілген есім.

ТОРҒЫН — үлбіреген жұқа жібектің бір түрі.

ТОРЫМБАЛА — көне түркі торым — бота, ботақан + бала.

ТОТЫ — тоты құс, сандуғаш. Бұл есім шешендік пен сұлулықтың, ұзақ өмірдің бейнесі ретінде беріледі. Синонимі — Тотия.

ТҰРҒАН — берік тұрып қалған, тоқтаған.

ТҰРСЫНАЙ — ай сияқты мәңгі өмір сүрсін, өмір-жасы ұзақ болсын деп қойылған есім.

УӘЗИПА — араб тілінен алынған — таза, пәк; сұлу, көркем.

УӘСИЛА — араб тілінен алынған вәсилә — көмек, жәрдем; шыдамды, төзімді, күтуші.

УӘСИМА — араб тілінен алынған вәсимә — әдемі, сұлу, сүйкімді, жылы шырайлы.

ҰЛБАЛА — қыздан кейінгілері ер бала болсын деп қойылған есім.

ҰЛЖАН — ұл баласы аз немесе жоқ ата-ана қызына осылай ат беріп отырған. Синонимдері — Ұлбике, Ұлбибі, Ұлғанай, Ұлтай, Ұлдай, Ұлдыш, т. б.

ҰЛПА — қазақ— жапырақтап мамыр айында жауған жұмсақ, аппақ ақ қар. Пәктіктің, ақтықтың, тазалыктық символы.

ҰЛФАТ — араб тілінен — достық, махаббат.

ҰРҚИЯ — араб тілінен алынған рукя — асқан сүйкімді, әдемі, шырайлы.

ҮМІГҮЛСІМ — араб тілінен — Гүлсімнің анасы, туысы; монтиған, томпиған бүйрек бет.

ҮМІТ — иран тілінен алынған — омид — сенім, тілек, қалау.

ҮРИЯ — араб тілінен алынған хория — хор қызы, сұлу, көркем.

ФАЗИЛА — араб тілінен алынған — аса қадірлі, құрметті қыз (әйел); сый, құрметке лайық, тамаша кісі. Өзгерген түрі — Бәзила.

ФАРИДА — араб тілінен — інжу, маржан; теңдесі жоқ, сирек зат. ФАРИЗА — араб тілінен — міндет, борыш.

ФАТИМА — араб тілінен — емшек сүтінен айырған қыз, ер жетіп, өскен қыз. Өзгерген түрі — Батима.

ФАУЗИЯ — араб тілінен — жеңуші, жеңімпаз; салтанат.

ФИРУЗА – иран және тәжік тілдерінен — бақытты, ырысты; нұр шашушы.

ХАБИБА — араб тілінен — жан дос, сүйікті, сүйкімді қыз, әйел. Түрі — Қабиба.

ХАДИША — араб тілінен — шала туған қыз. Түрі — Қадиша.

ХАДИЯ — араб тілінен — сый, тарту. Түрі — Қадия.

ХАЛИДА — араб тілінен — мәңгі баки, өлмес, ұзақ жасаушы.

ХАЛИЛА — араб тілінен — сүйікті дос, адал жолдас қыз. Түрі — Қалила.

ХАЛИМА — араб тілінен — рахымды, жуас. Түрі — Қалима.

ХАЛИСА — араб тілінен — таза, қоспасыз, адал.

ХАНИФА — араб тілінен — адал, таза, ақ.

ХАТИМА — араб тілінен — жомарт, қайырымды.

ХАТИПА — араб тілінен — уағыздаушы; бата беруші, мактаушы. Түрі — Қатипа.

ХАФИЗА — араб тілінен — қорғаушы, сақтаушы.

Шара-Шырынгүл

ШАРА – қазақ есімі — көздің ұясы, ойдымы, көздің аумақ көлемі; амал, әдіс, айла.

ШАРАПАТ — араб тілінен алынған шарафат — ізгілік, адамгершілік, жақсылық; абырой, құрмет, даңқ, ізет.

ШАРБАНУ — иран тілінен алынған шахр + бану — ханым, қала бастығы, әкімі; қаланың сұлу бикештері.

ШАФИҒА — араб тілінен алынған — шарапат, мейірім жасаушы, рақымы мол қыз.

ШАХЗАДА — иран тілінен алынған — араб тілінен алынған — шах баласы, қызы.

ШАХИЯ — иран тілінен алынған — шахқа байланысты, шахқа тән; ең жақсы, ең тандаулы, аса зор.

ШӘКИРА — араб тілінен алынған — алғыс айтушы, кұрметтеуші; мейірбанды, асыл.

ШӘМСИЯ — араб тілінен алынған — кун. Түрі — Шәмшия.

ШӘРБАТ — араб тілінен алынған — жеміс шырыны, суы.

ШӘРИПА — араб тілінен алынған шариф — мейірбан, игі, қасиетті, құдіретті.

ШЕКЕР — иран тілінен алынған шакар — қанттын уақ, майда ұнтағы; ауыспалы мағынасы тәтті құмшекер. Түрі — Секер. Біріккен тұлғалы есімдер — Шекерқан, Секерқан.

ШОЛПАН — қазақ тілінен алынған таңғы жарық жұлдыз.

ШҰҒА — биязы, жұмсақ мата.

ШЫНАР — қазақ тілінен алынған — биік, тау терегі, шынар ағашы; жадырақты зәулім биік ағаш; ауыспалы мағынасы колжетпес биік, асқақ.

ШЫНАРГҮЛ — шынар ағаш гүлі сияқгы әдемі, сұлу.

ШЫРАЙГҮЛ — гүлдей көрікті, әдемі сұлу қыз.

ШЫРЫН — иран тілінен алынған — жеміс нәрі.

ШЫРЫНГҮЛ — тәтті, нәрлі гүл, яғни гүлдей нәзік, әдемі, сұлу.

ЫРЫСАЛДЫ — ырыстың, бақыттың алды. Қазақ тұңғыш балаға ырыстың бастауы болсын деп осындай есім берген.

ЫРЫСБАЛА — бақытты, ырысты қыз бала. Синонимдері — Ырысжан, Ырысқан, Ырысқалым.

ЫРЫСТЫ — бақытты, құтты.

ІНЖҮ – теңіз астынан алынатын түсі ақ, қызғылт немесе сары, кейде қара әдемі седепті тастар; Маржан.

ІҢКӘР — араб тілінен алынған — құмар көңіл, ынтық, аса жақсы көретін ынтызар. Біріккен тұлғалы есім – Іңкәрбала.

Талқылау