Мамандардың айтуынша, емделу ақысы азаматтардың қалтасына ауыртпалық салмауы үшін мемлекет аурудың алдын алуды қаржыландыруы қажет. Әзірге елімізде тек балалар, жүкті әйелдер және жекелеген әлеуметтік санаттағы азаматтар ғана тістерін тегін емдей алады. Алайда олар сапа үшін де қосымша ақы төлеуге мәжбүр екен.

Кейбір мамандар стоматологияның арзан болуы мүмкін емес дейді. Өнеркәсіп ең қарапайым тұтынылатын мақта орамдарына дейін толығымен импортқа тәуелді. Тісті жұлу 15 мың теңгеден басталса, оны емдеу көбіне бірнеше есе қымбатқа түседі. Ауру неғұрлым күрделі болса, соғұрлым шығындар жоғары болады екен.

“Қабылдауға жарты жыл сайын келетін науқас 100% кариесті, спот сатысындағы ауруды немесе орташа кариесті табады, бірақ одан көп емес. Науқас ауыз қуысында "тесік" бар екенін білсе, бұл аурудың айтарлықтай дамығанын көрсетеді. Сәйкесінше бұл күрделі кариес не пульпит немесе периодонтит. Әрине, мұны емдеу әлдеқайда қымбат болады”, – деді тіс дәрігері Олеся Мельник.

Әсіресе, протез, ортодонт және имплантологтардың қызметі қымбат. Мұнда жалпы сома жүздеген мың теңгеге жетеді. Сақтандыру жүйесіне сәйкес тек бірнеше әлеуметтік санаттағы азаматтар ғана тегін шұғыл стоматологиялық көмек ала алады. Емделу тек жүкті әйелдер мен балаларға ғана қолжетімді. Бірақ мұнда да қосымша қаржы төлеуге тура келеді.

“Біз тек аллергия сынағы үшін және өте қымбат пломба қажет болса ғана қосымша ақы төлейміз. Тегін дүниеге үнемі жақсы бола бермейтініне үйреніп қалдық. Сондықтан сапаға қосымша ақы төлейміз”, – деді емделушілердің бірі.

Ал биыл медициналық сақтандыру жүйесі стоматологияға 34 миллиард теңге бөлді. Бұл 2023 жылмен салыстырғанда 2 миллиард теңгеге көп.

“Жоспарлы стоматологиялық күтімге кариес, пульпит және пародонтитті емдеу, күрделі тістерді алу кіреді. Келісім-шарт жасалған қормен жұмыс істейтін жеке ұйымдар тариф аясында, белгілі бағамен жұмыс істейді. Қормен шарт жасаспаған ұйымдар өз деректері бойынша ақылы қызмет көрсетеді”, – деді Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры бөлімінің басшысы Жаннұр Мұханғали.

Денсаулық сақтау министрлігінің штаттан тыс бас стоматологы Назым Бектұрғанованың сөзінше, мемлекет осы процестерді субсидиялауға міндеттенген жағдайда ғана реттеуге болады.

“Яғни техника сатып алу мемлекет тарапынан қосымша субсидияланады. Бұл жағдайда кейбір бағдарламалар әзірленетін болса, бағаны реттей аламыз. Тіпті денсаулық сақтау саласын жақсы қаржыландыратын үлкен ішкі жалпы өнімі бар әлемдегі ең дамыған елдер де стоматологиялық күтімге мұндай міндеттемелерді қабылдамайды. Мұндай елдер алдын алуды міндеттейді”, – деді ол.

Тегін стоматологияда бұл кариестің алдын алу басты назарға алынуы тиіс дейді мамандар. Бұл ересектердің одан әрі емделу құнын төмендетудің жалғыз жолы. Бүгінде Қазақстанда сақтандыру қорымен 800-ден астам стоматологиялық емхана жұмыс істейді, оның 519-ы жекеменшік.

Талқылау