Қазақстан сыртқы қарызы ұлғайса да, ірі кредиторлар алдындағы міндеттемелерді төмендетті
Қазақстанның сыртқы қарызы 2024 жылдың үшінші тоқсанында 2,4% - ға (немесе 3,9 миллиард долларға) өскен. Еліміздің негізгі кредиторлары Нидерланды, Ресей және Ұлыбритания болып отыр. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Фото: pixabay.com
Ұлттық банктің деректеріне сүйенсек, еліміздің сыртқы қарызы 165,8 миллиард долларға дейін өскен. Бұл ретте Қазақстан олардың алғашқы екеуінің алдындағы берешегін қысқартқан. Негізгі борышкерлер тау-кен секторының компаниялары.
Нидерландылық несие берушілер алдындағы қарыз 42,1 миллиард долларды құрайды. Бұл 2024 жылдың екінші тоқсанымен салыстырғанда 0,5% - ға аз. Сонымен қатар, 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бұл көрсеткіш 1,2%- ға төмендеген.
Екінші орында Ұлыбритания тұр. Оның алдындағы қарыз 14,3 миллиард долларды құрайды. Бұл қарыздың тоқсанға 8,7%- ға өскенін көрсетеді. Алайда, жыл өткен сайын бұл көрсеткіш 2,1% - ға көбейген.
Қазақстан қарыз алғандар қатарында Ресей үшінші орында. Ол 13,5 миллиард долларды құрайды. Бұл 2024 жылдың екінші тоқсанымен салыстырғанда 5,14%-ға аз. Жыл сайын олардың мөлшері 8% - ға көбеюде.
Қарыздың едәуір көлемі Халықаралық ұйымдарға ($13,2 млрд, +1,5%), АҚШ-қа ($11,6 млрд, +2,5%), Францияға ($11,05 млрд, -1,9%) және Бермуд аралдарына ($9,4 млрд, +0,3%) тиесілі.
Қарыздың құрылымын талдар болсақ, оның жартысынан көбі тау- кен өнеркәсібі мен карьерлерді қазумен байланысты. Жылына 3,1%-ға төмендегеніне қарамастан 79,4 миллиард долларды құрайды. Қарыздың өсуінің ең ірі көзі – $21,1 миллиардта (+31,9%) қаржылық сақтандыру қызметі болып отыр. Өңдеу өнеркәсібі, керісінше, қарызды $12,8 миллиардқа (-7,9%) дейін қысқартты.
Қыркүйек айының қорытындысы бойынша Қазақстанның мемлекеттік борышы 30,5 триллион теңгеден асып, жалпы ішкі өнімнің 22,6%-ын (134,9 триллион теңгені) құрады. 30,5 триллион теңгенің 28,7 триллионы (94,4%) үкіметтік борышқа тиесілі.