16 қыркүйекте оның Атлантикалық қайырымдылық қоры соңғы қаражатын жұмсап, салтанатты түрде жабылды. Бұрынғы миллиардер өзінің барлық ақшасын толығымен өз еркімен таратып берді.

Уоррен Баффет пен Билл Гейтс ұстазы санайтын Чак Фини өзінде ештеңе қалмаса да, ол өзін бақытты санайды.

Чарльз (Чак) Финидің өмірі - өткен ғасырда көптеген адамдар үшін қолжетімді болған «Американдық арманның» классикалық көрінісі. Ирландияның жұмысшы отбасынан шыққан бала ақша табу үшін қар тазалап, Рождество қағаздарын сатты. Көп ұзамай ол өз әулетінде Нью-Йорктегі Корнелл университетін бітірген бірінші түлек болды.

Университетте оқып жүріп тек қажетті білім алып қана қоймай, болашағын өркендетуге көмектесетін байланыстарды алуға мүмкіндік алды.

Фини университетте Роберт Миллермен кездесті, онымен 1960 жылы Duty Free Shoppers компаниясын құрды. Компания 1960 жылдары Шығыс Азияға жаппай саяхат жасаған америкалық әскерилерге арқа сүйеді. Сол кезеңдегі әскерилердің табысы айтарлықтай өсті және оларға АҚШ әуежайларында тікелей сауда жасау ыңғайлы болды. 1962 жылы Гонолулу әуежайында Америкада алғашқы бажсыз дүкен ашылды. Кейінірек DFS Азия елдеріндегі өсіп келе жатқан байлықтың көмегімен бұдан да биікке көтеріле алды және Солтүстік Америка, Еуропа және Азиядағы әуежайларда дүкендері ашылды. Сондықтан Фини, Миллер және олардың серіктестері тез арада миллиардерлер класына көшті.

Финиге өзінің миллиардтық дәулеті ауыр болды. Ол көп жағдайда Эндрю Карнегидің «болат патшасы» кітабынан шабыттанды, ол жинақталған байлықты пайдаланудың ең жақсы тәсілі - қоғамға көмектесу деп тұжырымдады. Осы мақсатта Чак Фини 1982 жылы Атлантикалық қорды құрды, ол келесі он жылдықтарда кәсіпкер басқарған қайырымдылық қорларының біріншісі.

Қайырымдылық Америкада кең таралған. Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру мұнда екінші дүниежүзілік соғысқа дейін ғана қарқын алды және халықтың осал топтары негізінен қоғамдық ұйымдар мен жеке қайырымдылық қорларына сенім арта алды. Көптеген танымал бай адамдар осындай мақсаттарға миллиондаған доллар береді. Қайырымдылық қажет деп саналмады, бірақ табысты адамдар арасындағы қайырымдылық әдептіліктің белгісі саналады.

Алайда Финидің негізі жүздеген ұқсас мекемелерден ерекшеленді. Ұйым басқарған барлық қайырымдылық бағдарламалары қатаң түрде жасырын болды. Миллиардердің қарапайымдылығымен қатар, оның белгілі бір ұстамдылығы да өз рөлін атқарды - ол тыныш жеке өмірді қалап, жұлдыз және атақты болғысы келмеді.

Атлант қорын құрғаннан кейін тек 15 жыл өткен соң, оның жомарт негізін қалаушы туралы ақпарат барлығына жария болды. Бұл кезде миллиардер өз компаниясын француздық LVMH компаниясына сатты. Соған қарамастан, ол өзінің «әлеуметтік инвестицияларын» белсенді басқарды, өзінің қоры қолдау көрсеткен аймақтарға барып, жергілікті тұрғындармен және элиталармен кездесіп, олардың қажеттіліктері туралы көбірек білуге тырысты.

Фини жағдайы нашар деп санаған бағыттарды дамытпақ болды. Бұл Ирландиядағы, Вьетнамның Да Нангтағы, Австралиялық Квинслендтегі және Оңтүстік Африкадағы Батыс Каптағы ата-бабаларының отандарындағы Лимерик патшалығы еді.

Айтпақшы, бұл территориялардың көпшілігі соңғы он жылдықтарда ренессанс түрін бастан кешті.

Финиді басқа меценаттардан ерекшелендіретін тағы бір қағидасы - «тірі кезіңде бер» деген ұраны.

Көптеген америкалық және еуропалық миллиардерлер байлығының көп бөлігін қайырымдылық жобаларына өсиет етті - бірақ қайтыс болғаннан кейін ғана. Фини басынан бастап барлық ақшасын дерлік қайырымдылық қорына аударды және оның барлығын 2020 жылға дейін таратуды жоспарлады және солай жасады да.

Билл Гейтс және Уоррен Баффет сияқты ірі миллиардер филантроптар Финиді ұстазым деп таниды.

Фини қорынан қайырымдылыққа жұмсалған қаражаттың жалпы сомасы бүгінгі күнге дейін 8 миллиард долларға жетті. Әлеуметтік көмек көрсетудің барлық бағыттарының ішінде кәсіпкер білімді жоғары бағалады.

Талқылау