"Мен әкеме ақшаны алып келемін: ол қағаз ақшаны алады, тиындарды өзіңде сақта дейді. Осы сәттен бастап мен тиын жинап жүрдім. Рас, менің әкем мені осы жағынан ұстады. Бірақ мен дәл осындай нәрселерден, әртүрлі жұмыстардан ақшаның дәмін сезіндім. Менің әкем мені әрдайым ақша табу керек болған мәселелерге қатыстыратын", – деді кәсіпкер.

Сейсембай табысының 5,8 миллиардтан 100 миллион долларға дейін түскенін айтады.

"Ең көп капиталым 5,8 миллиард доллар болды. Бұл Альянс Банкі (LSE-дегі 4 миллиард капитализация), сонымен бірге менің көмір өндіретін кәсіпорным болды (ол кезде 1,2 миллиардқа сатылды), ірі дамушы компания болды. Олардың бәрін менен алды. Менің барлық активтерімді жауып тастады. Лихтенштейн мен Швейцарияда және Дубайда, Лондон мен Қазақстанда қылмыстық іс қозғалған. 7 ел, шамамен 7-8 бап бойынша болды. Ұйымдасқан қылмыстық топ құру, қылмыстық қоғамдастық құру, ақшаны заңдастыру және алаяқтық. Маған Интерпол іздеу жариялады, менің қызметкерлерім қорқып қалды. Барлық ірі заң фирмалары мені қорғаудан бас тартты. Барлық аудиторлық компаниялар маған аудиторлық тексеруге көмектесуден бас тартты. Бұқаралық ақпарат құралдары күн сайын менің қандай арам адам екенімді, қанша ұрлағанымды жазып жатты. Қаржы полициясы күн сайын маған жағымсыз жайттар жағып жатты", – деді Сейсембай.

Кәсіпкер ең бастысы денсаулық пен бостандық екенін жете түсінгендей.

"Басыма тапанша тақатты": Рахат Алиев Марғұлан Сейсембайдың кәсібін тартып алмақшы болған

Яхта, ұшақ, 3 тікұшақ: Марғұлан Сейсембай олигархтың өмірі қанша тұратынын айтты

Біріншіден, басты байлық – менің денсаулығым, екінші – еркіндік. Үшіншіден, өмірді жіберіп алмау маңызды болды, өйткені өмір сіздің проблемаңызға қарамастан жалғаса береді. Менің басты қателігім – менің бизнесім саяси масштабқа дейін өсті. Саясаткерлерге қауіп төндірердей ауқымға өсудің қажеті жоқ екен. Біздің барлық елдерде адамдар емес, саясаткерлер кінәлі. Украинаның Ресеймен соғысып жатқандығы қарапайым адамдардан гөрі саясаткерлердің соғысы көп. Дүниетанымыңызды реттемей, сіздің қосымшаларыңыз дұрыс жұмыс істемейді. Сондықтан ірі бизнесмендердің көпшілігі философияға, психологияға келеді, өздерін және көзқарастарын өзгертеді. Менің ойымша, дін бұл тұрғыда ең қуатты құрал. Ғылым шам бағанаға ұқсайды, ол айналаны жарықтандырады. Бірақ, өкінішке қарай, бұл жарықтың кішкентай нүктесі. Сіз жарқын жерде жұмыс істегенде үлкен нәтижеге қол жеткізе алмайсыз. Қараңғыда қалай жұмыс істейтініңіз маңызды. Қараңғыда жұмыс істеу үшін ғылым жауап бермейді, бірақ дін жауап береді. Дін айтады: сену керек, өйткені ешкім бұл дүниенің қалай жұмыс істейтінін және өзін қалай ұстау керектігін толық білмейді дейді", – деді ол.

Кәсіпкер өзінің жаратушымен үнемі байланыста екенін айтады.

"Мен әрқашан белгілерге назар аударамын. Мен түсінемін: жаратқан менімен белгілер арқылы сөйлеседі. Егер ол мен үшін қандай да бір жолды жауып тастаса, мен жабық есікке кірмеймін, ашық жолдарды іздей байтаймын. Исламның мәні – әділеттілік. Мен біреуге несие берген кезде, шартты мен беретін адам өзі айтуы керек. Несие беруші ретінде мен тек қана "иә, мен беремін немесе жоқ, мұндай жағдайда бере алмаймын" деуім керек. Ислам әділеттілік деңгейі жоғары болу үшін адамдар арасындағы үйлесімділік дәрежесін арттыруға бағытталған", – деді бизнесмен.

Кәсіпкер өзін шенеуніктің ұнатпайтынын айтады. Оның өзіндік себебі бар.

"Мен біреудің менен жоғары тұрғанын қабылдай алмаймын. Оның жетістіктері бойынша емес, мәртебесі жағынан. Сондықтан мен шенеуніктерді ерекше ұнатпаймын. Мен олардың алдында жорғалап жүрмеймін, мен оларға құрмет көрсетуім керек болған жағдайда өзімді түсіргенді ұнатпаймын. Осыған байланысты мен үнемі шенеуніктермен жанжалдасамын. Шенеуніктер мені ұнатпайды. Бұл түсінікті жағдай", – деді ол.

Марғұлан Сейсембай елді жемқорлық жайлағанын баса айтты.

"Егер сіз парасыз болмайды деп ойласаңыз, бәрі сізді сауады. Жол полициясы мен шенеуніктер де. Бизнестің даму деңгейі неғұрлым төмен болса, соғұрлым авторитарлық стиль қажет. Себебі сіз сол деңгейде не істеу керектігін, қашан жасау керектігін айтып, оны басқарасыз. Бизнес өсіп келе жатқанда, сіз өзіңіздің қарамағыңыздағы қызметкерлердің, өз командаңыздың еркіндігі мен ақылдылығына көбірек сенім артуыңыз керек, өйткені сіз енді топтың орындаушыларын емес, кейде өзіңізден сауатты адамдарды қабылдайсыз.

Табысқа жету – бұл тұтас бір өнер. Көптеген адамдар сәттілікке сенеді. Жүйелі, табиғи жетістік туралы ойлайтындар аз. Бірінші ереже: мүмкіндігінше ойынға қатысу керек. Егер сіз казиноға келсеңіз, мен сізге 1000 доллар беремін, егер сіз ойнайтын болсаңыз және ешқандай шектеулер жоқ болса және сіздің міндетіңіз мүмкіндігінше көп ақша табу болса, онда түнгі 12-ге дейін сіз ұтылуыңыз мүмкін. Бірақ мен сіздерге тапсырма берсем: қараңдар, таңғы 6-ға дейін, казино жабылғанша, біреудің жолы болады десем, сен 3, 1, 5 долларға ставка қоя бастайсың, ставкаңды төмендетесің, өйткені сенің мақсатың – мүмкіндігінше ойнау болады", – деді ол.

Кәсіпкер әркім өз сүйікті ісімен айналысу керек дегенді айтты. Бизнес сәттілік емес, жүйелі түрде жұмыс істеу деп үйретті. Ақша табуды өнер деп бағалады ол.

"Өзіңе ұнайтынды ғана істе – бұл жасауға тұрарлық жалғыз нәрсе. Сіз өзіңіздің сүйікті ісіңізбен айналысқанда, сізге әрқашан тиімдірек болады. Бұл жерде ешқандай бәсекелестік жоқ. Егер сіз өзіңіздің ісіңізді жақсы көретін болсаңыз, онда сіз бәрін қозғап, өз орныңызды алыңыз. Мен ешқашан өзін бақытсыз санайтын бақытты адамды көрген емеспін. Бірақ мен бақытсыз болған көптеген табысты адамдарды көрдім. Сайып келгенде, сіздің басты мақсатыңыз өз өміріңізді босқа өткізбеу", – деді кәсіпкер.

Талқылау