Осылайша, жарты ғасырдан бері өз халқының санын басқарып келе жатқан Қытай өзінің "құрылымын" жақсартуға, атап айтқанда қартаюдың пайызын азайтуға және гендерлік теңсіздік теңестіруге ниетті.

1970 жылдардың аяғында Қытайда егіздердің немесе үшемдердің туылуын қоспағанда, қала тұрғындары үшін "бір отбасы-бір бала" қатаң қағидасы енгізілді, ал ауыл тұрғындарына екі бала тууға рұқсат етілді, әсіресе егер бірінші бала қыз болса. Кейбір мәліметтерге сәйкес, ереже бұзылған жағдайда әйелдер түсік тастауға немесе зарарсыздандыруға мәжбүр болатын.

"Лимиттен" тыс бала туғаны үшін айыппұл 4-8 орташа жылдық кіріске жетті.

"Мені ұйғырларға қарағанда қазақтар жақсы көреді": Халық әртісі Мұрат Ахмадиев отбасы, ұлтаралық араздықтар және Қытайдағы қысым туралы

Қытай халқы бір жылда 11 миллионға өсті

Алайда, кейіннен Қытай халық саны көп болғанымен, қарттардың үлесі артып кетті. Қытай тұрғындарының орташа жасы – 38,8 жасты құрады. Сонымен қатар, қоғамда гендерлік теңсіздік пайда болды – ерлер саны әйелдер санынан әлдеқайда көп.

2013 жылы ерлі-зайыптылардың кем дегенде біреуі отбасындағы жалғыз бала болған отбасыларға екі бала болуға рұқсат етілді. 2015 жылдан бастап кез-келген отбасында екі бала болуы мүмкін.

Алайда, бұл күтілетін нәтижеге әкелмеді. 2019 жылы Қытайда ел тарихындағы ең төменгі туу көрсеткіші – 15 миллионнан аз бала тіркелді.

Халықтың қартаюы еңбекке қабілетті халық санының қысқаруын білдіреді. Қарттарға қамқорлық жасау бойынша отбасылардың ауыртпалығы өсуде, сондай-ақ базалық қоғамдық қызметтер саласына жүктеме ұлғаюда.

Алайда қытай билігі бұл құбылыстың жағымды жақтарын да көреді. Мысалы, олар "күміс экономиканы" - зейнеткерлерге арналған тауарлар мен қызметтерді дамытуға шақырады.

Талқылау