"Қаржының көп бөлігі Ресейден": Қазақстанға шетелден түсетін ақша аударымдарының көлемі 2024 жылы күрт азайған
Қазақстанға шетелден халықаралық ақша аударымдары жүйесі (БАЖ) арқылы түсетін қаражат көлемі екінші жыл қатарынан азайып келеді. Осылайша, 2024 жылдың қаңтар-қазан айларында бұл көрсеткіш 199,4 миллиард теңге болды. Көрсеткіш 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 22,9% аз. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Finprom.kz басылымына сілтеме жасап хабарлайды.
Фото: Stan.kz
Биыл шетелден түскен ақша аударымдарының көлемі 2015 жылдан бергі түскен қаржы аударымдарының ішінде ең азы болды. Белгілі себептермен рекордтық жыл 2022 жыл болды. Сол жылы қаңтар-қазан айларында ақша аудару жүйелері арқылы шетелден 575,2 миллиард теңге түсті. Оның 307,5 миллиард теңгесі Ресейден түскен.
Фото: Finprom.kz
2024 жылдың қазан айының соңында шетелден ақша аудару жүйелері арқылы 18,9 миллиард теңге түсті. Бұл өткен аймен салыстырғанда 2,4% көп. Бірақ өткен жылдың қазан айымен салыстырғанда 19,6% аз.
Биыл ақша аудару жүйелері арқылы шетелден түскен ақша аударымдарының ең көп көлемі шілдеде (21,6 млрд теңге), ең азы қыркүйекте (18,5 млрд теңге) тіркелді. 2024 жылы шетелден алынған трансферттердің орташа айлық көлемі 19,9 миллиард теңге болды. Бұл 2023 жылмен салыстырғанда 21,8% аз.
Валютамен есептегенде, шетелден түскен ақша аударымдары көлеміндегі доллардың үлесі жетінші ай қатарынан өсіп келеді. Ол 2024 жылдың қазан айында 62,8% болды. Салыстыру үшін: өткен жылдың қазан айында доллар шетелден ақша аудару жүйелері арқылы алынған барлық қаражаттың 57,4%-ы болды. Еуроның үлесі өсіп, 2024 жылғы қазандағы 5,9%-дан, 2024 жылғы қазандағы 7,7%-ға дейін жетті.
2024 жылы қазанда рубльмен алынған аударымдардың үлесі 2023 жылғы қазандағы 12%-ға қарсы 13,4% болды. Ал аударымдардағы ұлттық валютаның үлесі айтарлықтай төмендеді. Өткен жылдың қазанында 24,8% болса, 2024 жылы қазанда 16%-ға дейін төмендеді.
Сондай-ақ қырғыз сомымен де шетелден ақша аударымдары төмендеген. Ол 2024 жылы бір айда шетелден түскен ақша аударымдарының жалпы көлемінің 0,001%-дан 0,004%-ға дейін үлесін құрады.
Фото: Finprom.kz
Елдер бойынша ақша аудару жүйелері арқылы шетелден алынған қаражаттың ең көп көлемі Ресейден келген. Ол – 53,7 миллиард теңге. Бұл 2023 жылдың қаңтар-қазан айларымен салыстырғанда бірден 43% аз. Бұл ресейліктердің Қазақстанда ұзақ уақыт тұрақтап, отанына оралуымен байланысты болуы мүмкін. Мәселен, 2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айларының қорытындысы бойынша Ресеймен көші-қон сальдосы минус 1,4 мың адамды құрады. Қаңтарда Ресейден келгендерге қарағанда Қазақстаннан Ресейге кеткендер саны 1,4 мың адам болған. Салыстыру үшін: 2022 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында (мобилизацияға қатысты) және соғысқа дейінгі 2021 жылы Ресеймен көші-қон сальдосы тиісінше минус 13,7 мың және минус 18,7 мың адам болды.
Фото: Finprom.kz
Шетелден түскен ақша аударымдарының көлемі бойынша екінші орында АҚШ. Бұл елден Қазақстанға 26,3 миллиард теңге жіберілген. Бұл 2023 жылдың қаңтар-қазан айларымен салыстырғанда 5,5% аз.
Үздік үштікті Оңтүстік Корея жапты. Ол елден Қазақстанға 26,3 миллиард теңге түскен. Бұл 2023 жылдың қаңтар-қазан айларымен салыстырғанда бірден 21,8% аз.