Респонденттердің 36%-ға жуығы жалақыға жету үшін несие алады. Сарапшылар мұның себебін: "Соңғы екі жылда азық-түлік себеті, құрылыс материалдары, киім-кешек, қызмет көрсету бағасы екі есеге қымбаттауымен” байланыстырады.

“Қазір орташа жалақы 200-250 мың теңге шамасында. Бұл ештеңеге жетпейтіні түсінікті. Бұл жағдай қашан шешіледі? Менің ойымша, экономиканың тұрақтануына дейін 3-5 жыл бар. Инфляция төмендегенде, бизнеске жұмыс орындарын құру оңайырақ болады. Бұл мемлекеттің теңгерімді бюджет саясатын жүргізуіне де байланысты”, – деп түсіндіреді қаржы сарапшысы Расул Рысмамбетов.

Тағы бір басты себеп – халықтың қаржылық сауаттылығының төмендігі. Қазақстандықтардың 60 пайызы қарыз бен несиеге батып бара жатыр. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, 30 бен 49 жас аралығындағы азаматтардың 35%-ы ақшаны ысырап етуден қорқып, ата-анасына беріп қояды. Ал тек 30 пайызы ғана қаржы ресурстарын бөлу туралы шешімді өз бетінше қабылдай алады.

Қазақстанда кімдерге несие беруге тыйым салынатыны айтылды

Қазақстанда кедейлер саны артып, көпжылдық рекордты жаңартты

“Біз қазір бұл кезеңді аттап өте алмаймыз. Біз мұны еңсеруіміз керек. Тұтынушылық несие дағдарысы арқылы, жалақы дағдарысы арқылы. Бұл жерде реттеу көп көмектеспейді. Соққы тым қатты болмас үшін оны жұмсартуға болады, бірақ оны өтуіміз керек”, – деп жалғады экономист Эльдар Шамсутдинов.

Сарапшылардың түсіндіруінше, қаржы институттары өз кезегінде клиенттердің кірістерін мұқият тексеруі қажет. Өйткені, шынайы жағдай бұрмаланған. Бұған қоса, сарапшылардың айтуынша, қарыз деңгейі де артып келеді. Қазір 84 пайыз, яғни 8 миллион 400 мың қазақстандықтың несиесі бар. Оның 1 миллион 700 мыңы қарызын уақытында төлей алмай отыр.

Айта кетейік, бұған дейін елімізде жастарға табыс көзін көрсететін құжатсыз несие беруге тыйым салу ұсынылған. Мәжіліс депутаты Берік Бейсенғалиев Қазақстанда табыс көзін көрсететін құжатсыз жастарға несие беруге тыйым салынуы мүмкін екенін айтқан еді.

Талқылау