"Ішкі нарығымыз тесік шелек сияқты": Сарапшылар отын бағаларының өсуіне қатысты пікір білдірді
Қазақстанда жанармай бағасы 12 сәуірден бастап өседі. Бұл туралы Энергетика министрлігі мәлімдеді деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі Еуразия арнасына сілтеме жасап.
Бензиннің құны 11%-ға, ал дизель отыны 20% - ға көтеріледі.
Бензиннің құны – өңірге байланысты литріне 182-187 теңге.12 сәуірден бастап барлық облыстарда отын құны литріне 205 теңге болады.
Бизнес саласында танымал отын литріне 295 теңгеден босатылады.
Энергетика министрлігі бұған жауап берді. Қазақстандағы отын бағасы Ресей, Өзбекстан және Қырғызстанмен салыстырғанда ең төмен. Егер тұтыну деңгейін салыстыратын болсақ, онда төрт мемлекеттің ішінде ең үлкені – Қазақстанда. Бұл жанармайдың әр түрлі сұр схемалар бойынша көрші елдерге кетіп жатқанын растайды.
“Егер баға айырмашылығын қысқартпасақ, жақын арада жанармай тапшылығына тап боламыз, бұл саланы одан әрі дамыту жолдарын жауып, елдің энергетикалық қауіпсіздігіне қауіп төндіреді”, – деді Энергетика министрінің м.а. Болат Ақшолақов.
Сарапшы бұл шараның эффективтілігіне күмән келтіреді.
”Біздің ішкі нарық қазір тесік шелек сияқты. Қанша өндірсек те, қанша дизель, бензин, сұйытылған газ құйсақ та, ол шетелге ағып кетеді, өйткені баға алшақтығы бар. Бағаны ұстап қалудың бұл белгілі бір мәжбүрлі шарасы, өйткені әлеуметтік бағдарланған мемлекетпіз. Бірақ ол аса әсер етпейді және ұзаққа созылмайды. Бәрібір нарықтық бағаларға келеміз”, – деді сарапшы Олжас Байділдинов.
Энергетика министрлігі фермерлерге ерекше назар аударды. Олар үшін жанармай бағасы көтерілмейді. Сонымен қатар, шенеуніктер ауыл тұрғындарына арналған жеңілдетілген дизельді қайта сатумен күреседі. Жанармай арнайы бояумен боялады.
“Жеңілдетілген бағамен бөлінетін дизель отынын бояу практикасын 10 жыл бұрын қолданған шығармыз. Отын белгілі бір жұмыс түрлері үшін, яғни ауылшаруашылық тауар өндірушілері үшін мақсатты түрде жүреді. Ол жанармай құю бекеттерінде де, шетелдік жанармай құю бекеттерінде де болмауы керек. Экспортталмас үшін”, – деді Ақшолақов.
Бағаның өсуі тапшылықты азайтуға көмектеседі.Екіншіден, жанармай құнын арттырудан түскен пайда мұнай өңдеу зауыттарын жақсартуға көмектеседі. Шенеуніктер Шымкент МӨЗ-ін кеңейту жоспарлауда. Бұл шамамен алты жылға созылады. Кейін кәсіпорынның қуаттылығы 6 дан 12 млн тонна отын өндіруге дейін өседі.