Жүкті әйелдер токсикоз кезінде не істеуі керек?
Токсикоз – жүктіліктің әйел денесіне теріс әсерін көрсететін патологиялық жағдай. Токсикоз, әдетте, әйел денесінің бала көтеруге бейімделу процесінің бұзылуы нәтижесінде дамиды. Бірінші триместрдегі токсикоздың себептері гормоналды құбылмалылық, психологиялық өзгерістер мен жас мөлшері болып саналады. Токсикоз ерте және кеш (гестоз) болып екіге бөлінеді, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі.
Ерте гестоз болашақ аналардың 50-60%-ында кездеседі.
Болжамды белгілері:
- нашар тамақтану және тұрақты стресс;
- жаман әдеттерге салыну;
- созылмалы жүрек және бүйрек ауруларының болуы;
- жыныс мүшелерінің қабыну процестері;
- жасы 18 жасқа дейін және 35 жастан жоғары болса;
- түсік жасату;
- астеникалық конституция;
- көп жұмыс істеу;
- жоспарланбаған жүктілік.
Айта кету керек, бұл жағдай салауатты өмір салтын ұстанбайтын әйелдерде жиі кездеседі.
Токсикоз қашан басталады?
Әрбір әйел үшін токсикоздың басталу уақыты жеке және көптеген факторларға байланысты болады. Көбінесе оның басталуы овуляциядан 9-12 күннен кейін болады. Қалай болғанда да, ұрық жұмыртқасын жатырдың эндометриясына имплантациялағаннан кейін процесс басталады.
Токсикоз жүктіліктен кейін қалай көрінеді және қанша уақытқа созылады?
Мұндай жағдайдың ұзақтығы қатар жүретін аурулардың болуына, әйелдің жасына, оның психологиялық көңіл күйіне және басқа факторларға байланысты. Орташа алғанда, токсикоз белгілері жүктіліктің 13-ші аптасының соңында басылады.
Токсикоздың түрлері:
- ерте токсикоз (жүктіліктің 1-ден 14 аптасына дейін);
- кеш (жүктіліктің екінші жартысында дамиды);
- жүктілікке дейінгі токсикоз;
- кешкі токсикоз.
Жүктілік кезіндегі токсикоз белгілерін қалай жеңілдетуге болады? Бұл жағдайда гомеопатиялық препараттар, тыныштандыратын шайлар (дәрігердің ұсынысы бойынша), но-шпа, церукаль көмектеседі. Кез келген жағдайда әйелді тексергеннен кейін ғана ем тағайындалады.
Жүктілік кезінде токсикозды қалай жеңілдетуге болады?
Жүрек айнуы мен құсу – токсикоздың ең жиі кездесетін белгілері. Олардан басқа, әйелдер көбінесе сілекейдің бөлінуі, ерекше дәмдік преференциялардың пайда болуы, тәбеттің өзгеруі және иістерге сезімталдықтың жоғарылауына байланысты шағымданады.
Жүрек айнуы – ерте токсикоз кезінде көбінесе толқын тәрізді көрінеді. Көп жағдайда хош иісті немесе дәмдік стимулдарға реакция береді. Кейде жүрек айнуы тек кешке ғана пайда болуы мүмкін. Дәрігерлер мұны жүкті әйелдің шамадан тыс шаршауымен байланыстырады.
Құсу көбінесе таңертең мазалайды. Оның жиілігі токсикоздың ауырлығына және асқазанның созылмалы ауруларының болуына байланысты болуы мүмкін. Диетаны да айтпай кетуге болмайды. Майлы және көп мөлшердегі тағамдар құсу арқылы жағдайды нашарлатады.
Дәрігердің көмегі қай кезде қажет болады?
Жүкті әйелдердің көпшілігіне токсикоздың жеңіл түрі деген диагноз қойылады. Көбінесе таңертең жүрек айнып, құсқысы келіп тұрады. Дегенмен, шұғыл медициналық көмекті қажет ететін бірқатар белгілер бар:
- жалпы салмақ жоғалту;
- терінің қатты құрғауы;
- тәулігіне 7 реттен көп құсу;
- склера мен шырышты қабықтың сарғаюы;
- зәр шығарудың төмендеуі;
- ауыр астения;
- ұйқышылдықтың жоғарылауы, енжарлық.
Әйелді тексергеннен кейін дәрігер қосымша ем тағайындайды. Оның нәтижелері бойынша терапия курсы ұсынылады. Сонымен қатар маман кешке токсикозбен қалай күресуге болатынын және жүкті әйелдің жалпы жағдайын не жақсартатынын айтты.
Диагностика және токсикозды емдеуге не көмектеседі?
Тексеру аясында әйелге жалпы қан мен зәр анализі, қан биохимиясы, ЭКГ, жамбас мүшелерінің ультрадыбыстық зерттеуі, бүйрек пен ұйқы безінің УДЗ тағайындалады. Кейбір жағдайларда невропатолог, гастроэнтеролог және эндокринологпен кеңесу қажет болуы мүмкін.
Жүкті әйелде асқынған токсикоз кезінде қан қысымын бақылау және ондағы өзгерістер туралы дәрігерге хабарлау өте маңызды.
Консультация кезінде дәрігер сізге күндіз токсикоз белгілерінен дәрі -дәрмектер немесе дәстүрлі медицина рецептері арқылы қалай арылуға болатынын және қайсысын қолданған дұрыс екенін айтады.
Токсикозды емдеуге не көмектеседі?
- Төмендегі нұсқаманы орындау токсикозды азайтады және болашақ ананың жағдайын жақсартады.
- көкөністер мен жемістер басым диетаны ұстану;
- мультивитаминдер мен седативтерді қабылдау;
- күнделікті серуендеу;
- физиотерапия;
- тыныш үй жағдайы;
- ароматерапия;
- салауатты өмір салты.
Токсикоздың асқынуына гестоз және көптеген дәрумендердің жетіспеушілігі жатады. Гестоз – плацентаның бөлінуімен қауіпті.
Салауатты өмір салты, қабынуды уақтылы емдеу, психологиялық тепе-теңдік, қалыпты дене белсенділігі және дәрігердің ұсынымдарын қатаң сақтау арқылы бұлардың алдын-алуға болады.
Айта кетсек, "жүкті әйелдердің токсикозы қашан басталады және аяқталады?" деген сұраққа нақты жауап жоқ. Барлығы жеке адам организмі мен сыртқы факторларға байланысты болмақ.