Қазақстандықтардың банктегі қандай жинақтары қорғалмайды – Депозиттерге кепілдік беру қоры мәлімдеді

Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры қазақстандықтардың банктердегі қандай жинақтары заңмен қорғалмайтынын айтты. Несие ұйымдары банкрот болған жағдайда салымшылар өз қаражатынан айырылу қаупіне ұшырайды. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.

Біріншіден, ҚДКБҚ ислам банктеріндегі жеке тұлғалардың депозиттерін қорғамайды, өйткені олар жеке тұлғалардың депозиттеріне міндетті кепілдік беру жүйесіне қатыспайды.

Сондай-ақ металдық шоттарды да ҚДКБҚ кепілдігі қамтымайды. Клиент алтын немесе күмісті аллокирленбеген шотқа сатып ала отырып, металл шоты ашылған банктің сенімділігіне байланысты тәуекелдерді өзі көтереді.

Мемлекет банк салымдары мен заңды тұлғалардың шотындағы ақшаны қорғамайды. Дегенмен жеке кәсіпкерлер, нотариустар, жеке сот орындаушылар, адвокаттар және кәсіби медиаторлар жеке тұлғалармен тең дәрежеде қорғалады.

ҚДКБҚ кепілдігі банк ұяшықтары мен сейфтеріндегі ақшалары мен құнды заттарын қамтымайды. Банктің сейфтік көрсететін қызметтері бойынша клиенттердің мүліктері банк лицензиясынан айырылса да оларға қол сұғылмайды. Бұл жағдайда олардың иелеріне қайтарылуын банктің уақытша әкімшілігі қамтамасыз етеді.

Сонымен қатар қор банктік депозиттік сертификаттарды қорғамайды. Атауында "депозит" деген сөз болғанымен, ол – іс жүзінде депозит емес, бағалы қағаз. Банктік депозиттік сертификаттар биржада айналымға жіберілмейді, иесінің аты-жөнін, атаулы құнын, мерзімін және сыйақы мөлшерлемесін банк клиентпен арадағы шартта нақты белгілейді. Депозиттік сертификаттардың кірістілігі сол мерзімдегі депозиттерге қарағанда жоғары болуы мүмкін, бірақ олар кепілдік жүйесімен қорғалмайды.

"Банктік депозиттік сертификаттар бойынша да инвестицияға қатысты қағидалар қолданылады. Барынша жоғары табыс аламын деп, барлық ақшаны инвестициялық құралдарға жұмсауға болмайды. Оның үстіне оны мерзімінен бұрын өтеу бойынша иесінің құқығы шектелуі мүмкін, ондай жағдайда ақшаны шарттың бүкіл мерзімі аяқталғанша алуға болмайды. Сондықтан ақшалай қор жинау үшін кем дегенде қорғалған және анағұрлым "икемді" депозитті қарастырған жөн", – деді қор сарапшылары.

Банк банкрот болған жағдайда, ақшасын жоғарыда аталған құралдарда сақтаған салымшылар сегізінші кезекке қойылады. Олармен есеп айырысу банк активтерін сату нәтижелері бойынша және олар жеткілікті болған жағдайда ғана жүргізіледі.

Халық салымдарының барлық басқа түрлері, оның ішінде жинақ, мерзімді, мерзімді, шартты, талап ету бойынша, қазіргі шоттардағы және төлем карточкаларындағы ақшалар заңмен қорғалады, бірақ белгілі бір мөлшерде:

20 миллион теңгеге дейін – теңгедегі жинақ салымдары үшін;
10 миллион теңгеге дейін – теңгедегі басқа депозиттер, сондай-ақ банк карталары мен шоттар бойынша;
5 миллион теңгеге дейін – кез келген депозиттер, банк карталары және шетел валютасындағы шоттар үшін.