5 жыл бұрын Әйгерім өзін үнемі ұратын күйеуінен қашып кеткен. Әкесінің үйін паналады. Бірақ бұл ұзаққа созылмады. Өмір тозаққа айналды. Туған ағасы оны аяусыз қорлай бастаған.

"Ұрмаған жері қалмады: аяқпен де тепті, басым жарақаттанды. Иә, туған ағам. Бетімнің бәрі көгеріп, ісінген. Бүйректен ұрып, маған ыстық су құйды. Маған шайнек лақтырды, аяғымды күйдірді. Ол маған не істемеді", - дейді Әйгерім.

Қазір балалары бар қыз дағдарыс орталығында. Оралда карантин кезеңінде оңалту қызметтеріне сұраныс 20%-ға өскен. Мамандар көмекке ауқатты отбасылардан адамдар жиі жүгінетінін атап өтті.

"Бізде жейтін ештеңе жоқ, сондықтан дауласамыз деп келіп айтатын отбасылар жоқ. Миллион ақша табатын отбасылар бар, әйелдер бар, олар жаңа көліктермен келеді. Психологиялық және экономикалық зорлық-зомбылық бар", - деді Орал қаласындағы тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына арналған дағдарыс орталығының директоры Талшынай Жүніс.

Жыл басынан бері ішкі істер органдарына тұрмыстық зорлық-зомбылық фактілері туралы 130 мың өтініш келіп түсті. Олар бойынша тек 2,5 мың қылмыстық іс қозғалды. Қалған жағдайларда зардап шеккендер мәлімдемелерден бас тартты. Тәртіп сақшыларының пікірінше, бұған туыстарының қысымы және менталитет кінәлі. Сондықтан, енді олар шағымданудан бас тартса да, қақтығысты түсіну үшін заңмен әрекет етеді.

"Нәтижесінде, отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа кінәлілер жазасыз қалмайды. Бейнелеп айтқанда, "қолды оңды-солды серпігендердің қолын ұру керек". Бір полиция қызметкері принципиалды болады және бұйрық шығарады, ал екіншісі жоқ. Құқық қорғау органдарының өкілдері тарапынан адам факторының ықпалын барынша азайту қажет", - деді ҚР парламенті мәжілісінің төрағасы Нұрлан Нығматулин.

Мәжіліс спикерінің айтуынша, он істің тек екеуі ғана сотқа жетеді. Бірақ әділеттілікке жету әрдайым мүмкін емес. Мысалы, Әмина Қабдуалиева күйеуінен кетуге шешім қабылдағанда, оны далаға шығарып, кесіп тастаймын деп қорқытқан. Отбасылық өмірінде ер адам әйелді қорқытып ұстаған. Енді ол балаларды алуға тырысып жатыр. Бір қызығы, судья күш көрсетушінің жағында.

"Ол маған қысым жасай бастады. Менің қаным жоқ деп айтты. Қазақ дәстүрінде ата-әже балаларды тәрбиелеген. Мен балаларымның психологиялық және физиологиялық жағдайы үшін қорқамын. Олармен кездесу балаларға теріс әсер етуі мүмкін деп қорқамын. Сондықтан сіздерден көмек сұраймын", - деді Әмина Қабдуалиева.

Депутаттар, егер куәгерлер балалар болса, тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін жазаны қатайтуды ұсынады. Сонымен қатар, күш көрсететіндерге туыстарымен бір ай бойы сөйлесуге тыйым салынады. Осылайша, қорлық көргендер ешкімнен қорықпауына болады. Енді ең бастысы – құқық қорғау және сот билігінің жауапкершілігі, деп санайды қоғам белсенділері.

"Біріншіден, біз судьялардың, полицияның менталитетін өзгертуіміз керек. Кәсіптік білім беру қажет. Тұтқындау үйлерін қосу керек. Полицияның осы қылмыс түрлерімен жұмыс істейтін жеке бөлімшелері болуы керек. Ал учаскелік полиция қызметкерлері барлық жерде жүре береді", - деді "Не молчи" қорының жетекшісі Дина Смаилова.

Тұрмыстық зорлық-зомбылық проблемасы бүкіл қоғамның назарын талап етеді. Және оны бірлесіп шешу керек. Өйткені, көбінесе балалар құрбан болады. Статистикаға сәйкес, олардың шамамен 60 пайызы өз үйінде де өзін қауіпсіз сезінбейді.

Талқылау