Соңғы жаңалықтар
Соңғы жаңалықтар

Тоқаевтың Нью-Йоркке сапары кезінде АҚШ Орталық Азиямен тығыз қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік алды - БАҚ

АҚШ Қасым-Жомарт Тоқаевтың Нью-Йоркке жасаған сапары кезінде Орталық Азиямен тығыз қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік алды. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі The Wall Street Journal басылымына сілтеме жасап хабарлайды.

"АҚШ президенті Джо Байден мен Орталық Азия елдері президенттерінің алдағы кездесуі сыртқы саясат үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Сейсенбі күні БҰҰ Бас ассамблеясы аясында өтетін саммит АҚШ президентінің Орталық Азиядағы бес мемлекет – Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Түркіменстаннан келген әріптестерімен алғаш рет кездесуін білдіреді. C5+1 кездесуі әлдеқашан кешіктірілген және өмірлік маңызды аймақтағы шешуші қадам болуы мүмкін", - делінген хабарламада.

Америка Құрама Штаттарының Ресей мен Қытайға қарағанда тарихи ықпалы әлдеқайда аз болған Еуразия құрлығының жүрегіне стратегиялық көзқарас қажет екені атап өтіледі.

"Мәскеу мен Бейжің қиындыққа тап болған кезде Вашингтон Орталық Азиямен байланысын нығайта алады. Бастысы аймақтың табиғи көшбасшысы Қазақстанмен тығыз ынтымақтастық болмақ. 2021 жылы Байден Ақ үйінің Ұлттық қауіпсіздік жөніндегі уақытша стратегиялық нұсқаулығында Орталық Азия туралы тіпті атамағанын ескерсек, бұл кездесу ілгерілеудің нақты белгісі", - деп жазады журнал.

Белгілі болғандай, Америка Құрама Штаттары "қарсыластарын әлі де қуып жетуде".

"Си Цзиньпин осы жылдың мамыр айында Жібек жолы бойындағы тарихи қала Сианьда бес президентті қабылдады және аймақты Бейжің орбитасына тарту әрекетін жасады. 2022 жылдың қазан айында Владимир Путин Орталық Азиядағы әріптестерімен кездесу үшін Қазақстанның бас қаласы Астанаға барды. Орталық Азия елдерінің басшылары Мәскеу мен Бейжіңге тұрақты түрде барады.



Бірақ Ресейдің алапат соғыстан әлсіреуі мен Қытайдың экономикалық құлдырауы Вашингтонға Орталық Азиямен тығыз байланыс орнатуға, бұрыннан оқшауланған аймақты Батыспен және халықаралық қауымдастықпен интеграциялауға мүмкіндік береді.

Өңірдің ең ірі экономикасы Қазақстан аса қажетті реформаларға көшуде. Ең бастысы, ол ядролық қаруды таратпау, лаңкестікпен күрес, қақтығыстарды реттеу және халықаралық дамуды қоса алғанда, бірнеше аренада өсіп келе жатқан халықаралық ойыншы ретінде өзін жақсы көрсетуде. Өткен жылдың күзінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаев көпвекторлы сыртқы саясат доктринасына бастама көтерді, бұл ел барлық ірі жаһандық ойыншылармен, соның ішінде Ресей, Қытай, АҚШ және Еуропалық Одақпен тығыз қарым-қатынасты дамытуға ұмтылады", - делінген хабарламада. 

Сондай-ақ, Қазақстан Ресей мен Қытайға жақын болғандықтан Вашингтонға Украина дағдарысын шешуге және соғыстан кейінгі белгісіз кезеңде Мәскеумен қарым-қатынасты жақсартуға, сондай-ақ Бейжіңмен бәсекелестіктің күшеюіне төтеп беруге көмектесе алатыны хабарланды.

"Қазақстан бұл рөлді атқаруы үшін Ресей мен Қытайдың қысымына қарсы тұру үшін АҚШ-тың екі бағыттағы көмегі қажет болады. Біріншіден, Вашингтон Астананың суперпрезиденттік басқару түрінен күшті парламенті, жаңа саяси партиялар үшін кеңістігі бар және БАҚ еркіндігі кеңейтілген президенттік республикаға көшу кезіндегі саяси реформаларына қолдау көрсете алады. Қазақстанның демократиялық жолы Орталық Азияның қалған төрт мемлекеті үшін аймақты Мәскеу, Бейжің және Кабулдың ықпалынан оқшаулаудың үлгісі бола алады.

Екіншіден, Қазақстан жалпыға ортақ Орта дәліз деп аталатын Транскаспий халықаралық транзиттік дәлізі арқылы аймақ пен жаһандық экономика арасындағы байланыстырушы буын болып табылады. Бұл көп арналы көлік артериясы Шығыс пен Батысты құбырлар, темір жолдар, автомобиль жолдары және талшықты-оптикалық кабельдер арқылы байланыстырады. Дәліз Орталық Азияның экономикалық дамуына және халықаралық энергетикалық және басқа да сауда ағындарына ықпал етеді. Америка Құрама Штаттары инвестиция, сауда, технология және жаһандық көшбасшылық арқылы дәлізді табысты етуге көмектесе алады. Жалпы алғанда, Америка Қытай мен Ресейден озып кету стратегияларын ұстана отырып, Орталық Азияға қатысты тактикалық көзқарасын жақсартуы керек", - делінген баяндамада.

 

Талқылау