Мемлекеттік кірістер комитетінің мәліметінше, 2023 жылдың шілде айындағы жағдай бойынша Қазақстанға 3,5 мыңға жуық электромобиль импортталған, оның басым бөлігі Алматыда. Өткен жылы елде 600-ден астам электромобиль болса, биыл мұндай көліктердің саны едәуір артқан. Жалпы, электромобильдер Қазақстанда алғаш рет 2012 жылы пайда болды. ЭКСПО-2017 қарсаңында мұндай көліктердің қолданушылардың қатары біраз өскен. Алайда кейін олардың саны бірте-бірте азайып, тек 2022 жылдан бері ғана жандана бастады. Салыстырмалы түрде электромобиль қозғалтқышы бар көлікке қарағанда қымбатырақ болса да, оған деген қызығушылық тұрақты түрде артып келеді және бұл сұраныс мемлекеттік деңгейде ынталандырылуда. Сонымен, 2023 жылдың шілдесінде Қазақстан үкіметі 2029 жылға қарай республиканың барлық ірі қалаларында, сондай-ақ қалааралық, бірінші кезекте Астана-Алматы бағытында электромобильдер инфрақұрылымын құрудың жол картасын бекітті.

Электромобиль – мегаполистердің досы, оған қоса бұл үрдіске бизнестің өзі көмектесуде. Мәселен сауда және ойын-сауық орталықтары мен бизнес орталықтары жылдам және ультра жылдам зарядтау станцияларымен жабдықталған, тұрғын үй кешендерінің автотұрақтарында жеке есептегіші бар EZS көптеп орнатылуда.

Ресми дистрибьюторлар EZS орнату үшін өздерінің дилерлік желілерін пайдаланады. Мысалы, Hyundai Алматыдағы барлық дилерлік орталықтарды жабдықтады: Hyundai Premium al-Farabi-де 4 станция, Hyundai Suyunbay және Hyundai Qalqaman-да 2, Mycar Kuldjinka-да 3 станция орнатылған. Жақында мұндай станциялар Астанада пайда болады. Орташа зарядтау уақыты шамамен 90 минутты құрайды. Электромобильді зарядтаудың орташа құны – 2000 теңге.

Қыс келе жатыр!

Қатты суық салдарынан ашылмай мұз болып қатып қалған электромобильді ашып жатқан адамның видеосынан кейін көліктің тұрақты қолданушылары қыс мезгілінде мәселе туындай ма деп алаңдаушылық танытуда. Бірақ ең бұл вирустық видеоның тасбұршақ жауғаннан кейін түсірілгенін ескерген жөн. Мұндай жағдайда кез келген көлікте мәселе туындауы мүмкін.

Мысалы, Қазақстанда ресми түрде жақында ғана пайда болған Hyundai Ioniq 5 электромобилі 20-30 градус аязға төтеп бере алады. Сарапшылар мүмкіндігінше қыста электромобильді (іштен жанатын қозғалтқышы бар кез келген көлік сияқты) түнде жабық тұраққа қоюға кеңес береді, сонда ешқандай проблема болмайды. Қыста, тіпті қатты аязда да, жылыту және салқындату жүйесінің арқасында батарея біркелкі жұмыс істейді. Сондықтан көліктің тоқтап қалу қаупі жоқ.

Фото: hyundai.news

Жүргізушілер қыста көліктің қозғалыс ауқымы төмендейтінін ескерулері керек. Эксплуатация барысында қазіргі автомобильдердің қозғалыс ауқымы 20-30%-ға дейін төмендейтінін ескерген абзал.

Бұл ретте электрокөліктерді қысқы маусымға дайындаудың қарапайым көліктен еш айырмашылығы жоқ. Резеңке мен әйнек жууға арналған сұйықтықты ауыстыру қажет.

Аккумулятордың күйін бақылау ұсынылады, себебі аккумулятор электр көлігінің жүрегі болып табылады. Ешбір жағдайда электромобильді сүйреуге болмайды: өйткені автомобильде беріліс қорабы жоқ. Сондықтан оның дөңгелектері электр қозғалтқышына тұрақты түрде қосылып отырады. Автокөлікті сүйреу кезінде электр қозғалтқышы айнала бастайды және ток тудырады, бұл автомобильдің нәзік электроникасын зақымдауы мүмкін.

Электромобильге тек арнайы қызмет көрсету станцияларында қызмет көрсету керек. Айтпақшы, Hyundai Ioniq 5 сатып алған кезде оның иелеріне сыйлық ретінде 5 техникалық қызмет көрсетуден тегін өту мүмкіндігі беріледі.

Сарапшы пікірі

Автокөлік жөніндегі сарапшы Олжас Оқас Қазақстанның мегаполистері электромобильдерге дайын, бірақ аймақтарда инфрақұрылымды дамыту қажет деп санайды:

Меніңше Қазақстанның ең ірі екі мегаполисі ғана электромобильге дайын. Алматы мен Астананың инфрақұрылымы жақсы. Алайда осы екі қаланың байланыстыратын тас жолы бірде бір қуаттау станциясы жоқ. Алматы-Шымкент бағытында бірнеше зарядка қойылса керемет болатын еді.

Сонымен қатар, Олжас Оқас қыстан қорықпау керектігін де атап өтті.

"Астанада электромобиль иелері көп. Менің танысым жеке басынан өткен оқиғаны айтып берді. Қыста көлік батареясымен проблема жоқ", – деп қорытындылады автосарапшы.

Осылайша, электромобиль иесі үшін қысқы кезең сәтті болады деп айта аламыз.

Талқылау