Қазақстан алдағы уақытта несие берушіден қарыз алушы елге айналмақ – Қаржы сарапшылары
Қазақстан үкіметі салық түсімдерінің азаюына және Ұлттық қордан түсетін трансферттерді ұлғайту қажеттігіне байланысты 2024 жылға арналған бюджетті қайта қарап жатыр. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Түзетулер туралы заң жобасы жарияланып, 9 қарашаға дейін қоғамдық талқылауға жіберілді. Құжатқа сәйкес, республикалық бюджет кірісі 2 триллион теңгеге қысқарып, 14 триллион 124 миллиардқа жетеді.
Салық тапшылығы 3 триллион теңгеден асады. Бұл салықтық емес түсімдердің өсуі мен жекешелендіру есебінен ішінара өтеледі.
Заң жобасына түсіндірме жазбада экспорттық тауарлар бағасының төмендегені де айтылады:
"2024 жылы қаңтар-тамызда негізгі экспорттық тауарлардың бағасы (қорғасын, мырыш және т.б.) орта есеппен 5,1% төмендеді", – делінген жазбада.
Негізгі соққы Қосылған құн салығына түсіп отыр. Оның жетіспеуі 931,6 миллиард теңге болды.
Жағдай мамандарды қатты алаңдатып отыр. BCC Invest сарапшылары Қазақстанның кредитор ел мәртебесінен қарыз алушы ел мәртебесіне өтуі мүмкін екенін ескертеді:
"Трансферттердің рекордтық көлемі, шикізаттық емес тапшылықтың Жалпы ішкі өнімінің 7,8%-ға дейін ұлғаюы және бюджет кірістерінің төмендеуі бюджеттің Ұлттық қор ресурсына тәуелділігі артып келе жатқанын көрсетеді. Бұл ұзақ мерзімді перспективада елдің қаржылық тұрақтылығын төмендетуі мүмкін", – дейді сарапшылар.
Олар Ұлттық қордың резервтерінің сарқылу қаупін атап өтіп, қалпына келтірудің нақты стратегиясы жоқ екенін айтты.
"Басқа факторлармен бірге ел несие берушіден қарыз алушыға айналуы мүмкін", – дейді олар.
Айта кетейік, бұған дейін Қаржы министрлігі республикалық бюджет шығынын 62 млрд теңгеге арттыруды жоспарлап отырғаны туралы жазған едік.