Үлескерлерге қатысты заң өзгереді, Трамптың 25%-дық баж салығы күшіне енеді: Қазақстанда 1 тамыздан бастап не өзгереді

Фото: Stan.kz

Қазақстанда 1 тамыздан бастап тұрғын үй алу кезінде үлескерлік үшін заң қатаңдайды. Енді қолма-қол төлем жасауға немесе салынып бітпеген үй үшін ақы жинауға болмайды. Сондай-ақ Трамптың енгізген 25%-дық баж салығы күшіне енеді. Stan.kz ақпарат агенттігі осы айда тағы қандай маңызды өзгерістер болатынын толығырақ қамтыды.

Қолма-қол ақшаға пәтер сатып алуға шектеу қойылды

1 тамыздан бастап  үлескерлерге салынып жатқан ғимараттардағы тұрғын үй үшін қолма-қол ақша төлеуге тыйым салынады. Енді үлестік қатысу шарты бойынша салынып жатқан ғимараттан пәтер сатып алсаңыз, банк картасынан немесе шоттан аудару керек немесе қол-қол ақшаны банк арқылы құрылыс компаниясының шотына салу қажет. Банк төлемді әзірлеушімен жасалған шарт мемлекеттік деректер базасында тіркелген жағдайда ғана жүзеге асыра алады.

Ұлттық банк түсіндіргендей, бұл операциялардың ашықтығы мен азаматтардың құқықтарын қорғау үшін қажет. 

Ережені бұзып, қолма-қол төлем жасатқан құрылыс салушыларға 2 000 АЕК (7 864 000 теңге) дейін айыппұл салынады.

Енді салынып жатқан тұрғын үй құрылысына рұқсатсыз үлескерлерді алдын-ала тартуға болмайды

Тамыздан бастап үлескерлердің қаражатын тартуға, рұқсатсыз жаңа тұрғын үйлерді жарнамалағандарға 1000 АЕК-ке (3 932 000 теңге) дейін айыппұл салынады.

Енді алдын ала шарттар, резервтеу және инвестициялық келісімшарттар жасасуға болмайды. Сондай-ақ тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы келісім ғана күшінде болады.

Үлескерлердің қаражатын тарту жарнамасын тұрғын үй құрылысының бірыңғай операторы "Қазақстан тұрғын үй компаниясы" АҚ-ның кепілдігімен жасауға болады. Бұл ретте үлестік қатысу шартында үлескерлерден ақша тартуға рұқсат нөмірі мен берілген күні көрсетілуі қажет.

Автогаз бағасы өседі

Қазақстанда 1 тамыздан бастап автогаз (сұйытылған газ) қымбаттайды. Энергетика министрлігінің шешімімен газдың бөлшек саудадағы бағасы өңірлерге байланысты 7-ден 10 теңгеге дейін өседі. Көтерме саудада тоннасына 51 932 теңгеден 59 722 теңгеге дейін өседі.

Энергетика министрлігінің мәліметінше, автогаз өндірісінің өзіндік құны айтарлықтай артқан. Тоннасына кететін шығындар 70–80 мың теңгеге дейін жетіп отыр, ал бұрынғы көтерме баға бұл шығынды өтей алмайды. Газ зауыттарының модернизациялануы мен өндіріс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін бағаны қайта қарау қажет болған.

Сондай-ақ соңғы жылдары сұйытылған газға деген сұраныс күрт өсті:

• 2022 жылы – 1,8 млн тонна,
• 2024 жылы – 2,4 млн тонна,
• 2025 жылы – 2,6 млн тоннаға жетеді деп болжанды.

Дегенмен автогаз бағасы бензин және дизельмен салыстырғанда әлі де арзан болып қала береді. 

Қазақстанда электр энергиясы қымбаттайды

Қазақстанда электр энергиясының тарифтері 1 тамыздан бастап көтеріледі. Аймақ пен қызмет көрсететін компанияға байланысты баға екі теңгеден асатын болды. 63-энергия өндіруші ұйымдар тобы үшін тариф 1 кВт*сағ үшін 44,02 теңге көлемінде белгіленді.

Жаңа тарифтер мынадай:

1. Жамбылская ГРЭС им. Т.И. Батурова – қазіргі тариф 22,58 теңге болса, 1 тамыздан бастап 23,25 теңге болады.
2. Ақтөбе ЖЭО – 17,54 теңгеден 18,19 теңгеге көтеріледі.
3. "Жайыктеплоэнерго" АҚ – 13,25 теңгеден 13,95 теңгеге өседі.
4. МАЭК-Қазатомөндіріс – тариф 22,16 теңгеден 23,26 теңгеге өзгереді.
5. "Кристалл Менеджмент" АҚ – 15,27 теңгеден 16,09 теңгеге көтеріледі.
6. "Ақтөбе рельс-арқалық зауыты" ЖШС – тариф 21,11 теңгеден 23,58 теңгеге дейін өседі.
7. "З-Энергоорталық" – қазіргі тариф 16,77 теңге, ал 1 тамыздан бастап 18,46 теңге болады.
8. "Қызылорда жылу электр орталығы" – 12,1 теңгеден 13,13 теңгеге көтеріледі.
9. "Батыс Пауэр" ЖШС – 15,89 теңгеден 17,63 теңгеге дейін өседі.
10. "Karabatan Utility Solutions" ЖШС – тариф 10,67 теңгеден 13,06 теңгеге көтеріледі.
11. "ӨзенМұнайПром" ЖШС – 26,92 теңгеден 28,68 теңгеге дейін өседі.
12. "ТНК Казхром" АҚ – қазіргі тариф 10,67 теңге, жаңа тариф – 11,65 теңге.
13. "ССГПО" АҚ – 18,82 теңгеден 18,94 теңгеге аз ғана өсім болады.

Яғни, тарифтер электрмен жабдықтау қызметін көрсететін компанияларда көтеріледі. Бұл өз кезегінде тұтынушылар үшін бағаның өсуіне алып келеді.

Трамп Қазақстаннан әкелінетін барлық тауарға 25% баж салығын енгізді

АҚШ 1 тамыздан бастап бірқатар елдерге, соның ішінде Қазақстанға 25%-дық баж салығын енгізеді. Қазақстаннан АҚШ-қа экспортталатын өнімдер үшін жеткізілімдердің барлығына 25%-дық бірыңғай мөлшерлеме белгіленген. Алайда мұнай, уран, күміс, ферроқорытпа, тантал және титан сияқты негізгі шикізат пен стратегиялық тауарлар бажсыз әкеліне береді. Сол үшін министрлік алаңдайтын нәрсе жоқ деп отыр.

Егер компаниялар тұтынушыларға баж салығын төлесе, бұл ішкі нарықта мұндай тауарлардың қымбаттауына әкелуі мүмкін.

 ChatGPT қызметі қымбаттайды

1 тамыздан бастап Қазақстанда ChatGPT жазылымының бағасы қосылған құн салығының (ҚҚС) енгізілуіне байланысты қымбаттайды. Себебі OpenAI қазақстандық пайдаланушыларға ChatGPT жазылымының бағасына ҚҚС қосады. 

Ақылы нұсқаның бағасы қазіргі 20 доллардан (10 872 теңге) 22,40 долларға (12 177 теңге) дейін өседі.

ҚҚС төлейтін заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер жазылым үшін қосымша төлемнен босатыла алады. Ол үшін олар аккаунтқа БСН енгізуі қажет еді.

Мобильді қызметтерде қосымша ақы болады

1 тамыздан бастап Beeline Қазақстан Simply және Janymda қосымшалары арқылы қызметтерге ақы төлегені үшін комиссия алады.

Kcell, Activ, Tele2, Altel операторларының ұялы байланысын төлеу кезінде 0,5% комиссия алынады.

Комиссия сомасы төлемді растағанға дейін "Комиссия" өрісінде көрсетіледі. Оның мөлшері нақты қызметке байланысты және әрбір төлем үшін жеке есептеледі.

11 тамыздан бастап “Гигабайтқа айырбастау” қызметі ақылы болады. Яғни минуттар мен SMS-ті интернетке ауыстырғаны үшін 90 теңге комиссия алынады.