Әйелдерге жүктілікке қарсы спираль салынған: Дания билігі Гренландиядағы мәжбүрлі контрацепция үшін кешірім сұрады

Фото: reuters.com

Дания премьер-министрі Гренландиядағы мәжбүрлі контрацепция үшін кешірім сұрады. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі BBC-ге хабарлайды. 

Дания премьер-министрі Метте Фредериксен 1960-жылдары Гренландиядағы мәжбүрлі контрацепция үшін жергілікті әйелдерден кешірім сұрады. Мәлімдеме дат үкіметі басшысының ресми сайтында жарияланды. 

"Гренландтық болғаны үшін жүйелі түрде кемсітушілікке ұшыраған қыздар мен әйелдерден кешірім сұраймын. Оларға келтірілген физикалық және психологиялық зиян үшін. Сатқындық үшін", – делінген құжатта. 

Фредериксен Дания билігінің жауапкершілікті өз мойнына алатынын. Осыған байланысты ел үкіметі болған оқиғаны бейтарап тергеудің нәтижесін күтіп отырғанын атап өтті. 

Айта кетейік, Дания билігі 1960-жылдары Гренландиядағы туу көрсеткішін бақылау мақсатында мәжбүрлі контрацепция науқанын іске қосқан. Осы бастаманың аясында кәмелетке толмаған қыздар мен әйелдерге босанғаннан кейін жатыр ішілік спиральдар орнатылған. Бұл процедура көбіне арал тұрғындарының рұқсатынсыз жүргізілген. 

Ұлттық мұрағат деректеріне сәйкес, 1966-1970 жылдары 4 500 әйел мен қызға, жатыр ішілік спираль орнатылған. Оның қаншасынан келісім алынғаны белгісіз. Әйелдердің көпшілігі бедеулікке ұшыраған.

Дания телеарнасына берген сұхбатында Гренландияның бұрынғы премьер-министрі Мюте Б. Эгеде бұл жағдайды "геноцид" деп атаған.

2024 жылдың наурызында 143 гренланд әйел Дания үкіметіне мәжбүрлі контрацепция құрбаны болғанын айтып шағымданды. Шағымдардың жалпы сомасы 43 миллион кронды (шамамен 3,6 миллиард теңге) құрады. 

Гренландия – Солтүстік Атлантика мен Арктикалық мұхит арасында орналасқан әлемдегі ең үлкен арал, Данияның автономиялық облысы. Арал 1721 жылдан бастап Дания бақылауында болып, 1953 жылы ресми түрде Дания құрамына кірді. Дания билігі 1979 жылы Гренландияға өзін-өзі басқару құқығын берді, ал 2009 жылы кеңейтілген өзін-өзі басқару келісімі арқылы Гренландия дербес билікке ие болды. 

Гренландия әлі де Данияның автономиялық аймағы болып саналады. Аралда дербес парламент ішкі саясатты басқарса, сыртқы саясат пен қорғаныс Данияға тиесілі.