2023-2024 оқу жылында қазақстандық жоғары оқу орындарында 593 мың студент білім алды. Ұлттық статистика бюросының мәліметінше, олардың басым бөлігі педагогикалық ғылымдарды таңдаған – 28,1%, инженерлік-құрылыс мамандықтарын – студенттердің 16,5%, бизнес, менеджмент және құқық саласы – 14%. Жыл сайын елімізде ең көп студенттер Алматы, Шымкент және Астанадағы жоғары оқу орындарына түседі.

Қазір оқу орындарының көпшілігі 2024-2025 оқу жылының оқу ақысын жариялап үлгерді. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде заң факультетіне түсетіндер үшін оқу ақысы 500 мың теңгеден ("мейірбике ісі") 1,7 миллион теңгеге дейін. "Педагогика және психология" мамандығы бойынша, тарихшы, химик мен жылу энергетиктері үшін оқу ақысы 1,1 миллион теңге. Ал биология және сабақтас ғылымдар бойынша оқыту ақысы 1,2 миллион теңге.

Сәтбаев университетінде бір оқу жылы 905 мыңнан 1,11 миллион теңгеге дейін. Көптеген мамандықтар бойынша баға 1 миллион 111 мың 380 теңге болады. Бұл сома тау-кен және пайдалы қазбаларды өндіруге түсетін үміткерлер үшін, электротехника және автоматика, ақпараттық технологиялар, металлургия, электротехника және энергетиканы таңдағандар үшін өзекті.

Астанадағы Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде оқу 1,1-1,3 миллион теңге. Педагогикалық ғылымдарды таңдағандар үшін оқуға 1,14 миллион теңге, өнер және гуманитарлық ғылымдарды таңдағандар үшін 1,27 миллион теңге, әлеуметтік ғылымдар, журналистика немесе математика және статистика саласын таңдағандар үшін 1,21 миллион теңге болады. Халықаралық қатынастар және дипломатия немесе бизнес, менеджмент және құқық мамандығына түсу ақысы 1,3 миллион теңге.

Фото: kazinform

Сүлеймен Демирел университетінде оқу ақысы 900 мыңнан 2,1 миллион теңгеге дейін. Мысалы, "Химия-биология" мамандығы бойынша оқу 1,17 миллион теңге, ал басқаруға үміткерлер бір жыл ішінде 1,98 миллион теңге төлеуі керек.

КИМЭП университетінде де оқу арзан емес. Бұл университетте бір жыл оқу 3,8-4,5 миллион теңге тұрады. Бұл бір несие үшін шамамен 127 мың теңге, жылына ұсынылатын жүктеме 30-36 кредит.

Нархозда бір кредит үшін 26 мың теңгеден 38,7 мың теңгеге дейін төлеу керек болады. Оқу жылына ұсынылатын кредит саны 62-70 болады. Яғни, оқыту құны 1,6 миллион теңгеден және одан жоғары.

Сәкен Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университетінде оқу бірнеше есе арзан – 770-935 мың теңге аралығы. 770 мың теңгеге "Менеджмент және әкімшілік" мамандығына оқуға түсе аласыз немесе биологиямен байланысты ғылымдарды, механика және металл өңдеу немесе ауыл шаруашылығы мен биоресурстарды таңдай аласыз. Ветеринар болу үшін сәл қымбатырақ. Мұндағы ең қымбат мамандық – Сәулет.

Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінде білім алу құны 900 мыңнан 1,13 миллион теңгеге дейін.

Торайғыров атындағы Павлодар университетінде оқу құны жылына орта есеппен 550 мың теңге. 542 мыңы болашақ психологтар мен журналистерге, 547 мыңы "Туризм", "Сәулет", "Металлургия" және "Мұнай-газ ісі" мамандықтары бойынша оқуға түсетіндерге, 568 мыңы болашақ дизайнерлер, тарихшылар мен аудармашыларға төленеді.

Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университетінде алдағы жылға барлық мамандықтар бойынша оқыту құны 520 мың теңге.

Өскемендегі Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университетінде – 554 мың теңгеден 732 мың теңгеге дейін. Менеджмент және менеджмент, қаржы, экономика, банк ісі және сақтандыру мамандықтары бойынша жылына 554,4 мың теңгеге, инженерлік мамандық бойынша – жылына 732,6 мың теңгеге оқуға болады.

Досмұхамедов атындағы Атырау университеті бір жыл оқуға 510-580 мың теңге баға ұсынады. Мұнда жаратылыстану ғылымдарын оқу "Бизнес және менеджмент" мамандығына түсуге қарағанда арзанырақ.

Қазақстанның оңтүстігіндегі ең ірі жоғары оқу орындарының бірі – Әуезов университетінде (ОҚМУ) – бір жылдық оқу құны 625 мың теңге. Бұл барлық мамандықтар бойынша енгізілген баға.

Ғылым және жоғары білім министрлігінің мәліметінше, білім гранттарын тағайындау конкурсына 100 мыңға жуық өтініш түскен. Талапкерлердің басым көпшілігі республикалық маңызы бар үш қала, Алматы, Астана және Шымкенттегі жоғары оқу орындарына түсуді қалайды.

Грантқа үміткерлер арасында ең танымалы "Педагогика ғылымдары" – 25 мың, "Машина жасау, өңдеу өнеркәсібі және құрылыс индустриясы" – 16 мың, "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" – 13 мың.

Талқылау