Үй алудың жаңа мүмкіндіктері: Алдағы уақытта қандай тұрғын үй бағдарламалары іске қосылады

Фото: Stan.kz / ЖИ көмегімен жасалған

Таяуда үкімет шұғыл арада шешім қабылдап, макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етуге және экономикалық реформалардың теріс салдарын азайтуға бағытталған бірқатар шараларды қабылдаған еді. Осы шешімнен соң ипотекалық несиелеу көлемі екі есеге өсіп, жалпы 500 млрд теңгеге дейін жеткізілетін болды. Stan.kz бұл шолу материалында қазір жұмыс істеп тұрған негізгі мемлекеттік ипотека бағдарламаларының шарттарын, артықшылықтары мен шектеулерін салыстырды. Кімге қандай мүмкіндік бар және қайсысы тиімді екенін осы материалдан біле аласыз.

"Наурыз" және "Наурыз Жұмыскер"

Айта кетейік, қараша айында "Наурыз" және "Наурыз Жұмыскер" бағдарламалары бойынша өтініш қабылдау қайта басталады.
Осы жолы мемлекет қаржыландыру көлемін бес жүз миллиард теңгеге дейін ұлғайтты. 

Бағдарламаға қатысу талаптары:
•    Қазақстан азаматы немесе қандас болуыңыз керек;
•    Жасыңыз он сегіз бен алпыс үштің арасында болуы тиіс;
•    Соңғы алты айда ресми табысыңыз болуы қажет. Бұл – жалақы, жеке кәсіптен түскен пайда, келісімшартпен атқарылған жұмыс ақысы, жәрдемақы, стипендия немесе тұрғын үй төлемдері болуы мүмкін.

Егер табысыңыз жеткіліксіз болса, екі қосалқы қарыз алушыны (созаемщик) тартуға болады, олар туыс болуы міндетті емес.

Бағдарламаға қатысушы мен оның отбасы мүшелерінің (жұбайы мен кәмелетке толмаған балаларының) соңғы бес жылда өз атына тұрғын үйі болмауы керек және үйге қатысты сатып алу/сату операцияларын жасамаған болуы тиіс. Егер салымшы бойдақ болса, тек өзіне қатысты тексеріледі.

Қатысушыларды іріктеу балдық жүйе арқылы жүреді:
•    әлеуметтік осал топқа жатсаңыз – 10 балл
•    балаларыңыз болса – 10 балл (сан маңызды емес)
•    некеде болсаңыз – 5 балл
•    жасыңыз 35-ке дейін болса – 5 балл
•    "Отбасы банкінде" депозитіңіз болса – әр мың теңге үшін 1 балл

Несие шарттары:

•    Бастапқы жарна – қарыз сомасының 20%-ынан бастап,
ал егер жаңа, таза әрленген үйді алсаңыз – 10%-дан бастап.
•    Несие мерзімі – 19 жылға дейін.

Сыйақы мөлшерлемесі (пайыз):
•    Әлеуметтік осал топтарға – жылына 7% (ГЭСВ – жеті бүтін оннан бірден тоғыз бүтін оннан алты пайызға дейін);
•    Қалған азаматтарға, қандастарға және баспанасыздарға – жылына 9% (ГЭСВ – тоғыз бүтін оннан төрттен он үш пайызға дейін).
Егер "Отбасы банкінде" қарыз сомасының 50%-ын жинасаңыз, пайыздық мөлшерлеме төмендейді:
•    3,5%-дан 5%-ға дейін (ГЭСВ шамамен үш бүтін оннан алты мен алты бүтін оннан тоғыз пайыз арасында).

Қосымша мүмкіндік:
Егер үйді әрлеусіз (черново) күйде алсаңыз, жөндеу жұмыстарына да несие алуға болады. Жөндеуге берілетін сома жалпы қарыздың 20%-ынан аспауы керек.

Максималды несие сомасы:
•    Астана мен Алматыда – 36 миллион теңгеге дейін
•    Басқа өңірлерде – 30 миллион теңгеге дейін.

Фото: Stan.kz / ЖИ көмегімен жасалған

"Наурыз Жұмыскер" бағдарламасы жұмысшы мамандық иелеріне арналған. Бағдарламаға қатысу үшін төмендегі салалардың бірінде жұмыс істеу қажет:
•    ауыл, орман немесе балық шаруашылығында;
•    тау-кен өндірісінде;
•    өңдеу өнеркәсібінде;
•    электр, газ, бу немесе су жеткізуде;
•    сумен жабдықтау және қалдықтарды жою саласында;
•    құрылыста;
•    көлік пен қойма шаруашылығында.

Бұл бағдарлама бойынша да:

•    үй тек алғашқы рыноктан (жаңа үй) алынады;
•    бастапқы жарна – 10%-дан немесе 20%-дан бастап;
•    пайыздық мөлшерлеме мен мерзім – жоғарыдағыдай;
•    Жөндеу жұмыстарына арналған несие де сол шарттармен беріледі.

Өтініш қабылдау мерзімі:

Бағдарламаға өтініш қабылдау биылғы жылдың 3 қарашасында басталып, 1 желтоқсанға дейін жалғасады. Мұнда конкурс жоқ, өтініш банк бөлімшелерінде қабылданады. Қатысушы жұмыс орнынан анықтама (нысаны otbasybank.kz сайтында бар) алып баруы керек.

"Әскери баспана" бағдарламасы қайтадан іске қосылады

Бұл бағдарлама алғашында тұрғын үй төлемін алушыларға арналған. Яғни мемлекеттік қызметкерлер, әскерилер қатыса алады. Бағдарлама біраз жыл белсенді жұмыс істемей тұрған еді, бірақ қазір қайта жаңарып, іске қосылды.

Қалай қатысуға болады:

•    Алдымен Отбасы банкінде арнайы шот ашу керек;

•    Біраз уақыт бойы жинақ жинау қажет;

•    Содан кейін 3,5%-дан 5%-ға дейінгі төмен пайызбен несие беріледі (ЖЭСВ шамамен 3,6–6,9%).

Маңыздысы:

•    Үй құнының 50%-ын жинап қойсаңыз, несие ең төмен пайызбен беріледі;
•    Тұрғын үй төлемін жалдауға да, жинаққа да қатар жұмсауға болады;
•    Үйді Қазақстанның кез келген қаласынан сатып алуға мүмкіндік бар.

Бұл бағдарлама әсіресе әскерилер мен мемлекеттік қызметкерлер үшін тиімді, өйткені олар ай сайын тұрғын үй төлемін алады және соны жинақ ретінде пайдалана алады.

Фото: Stan.kz / ЖИ көмегімен жасалған

"2-10-20" жеңілдетілген ипотекалық бағдарламасы

Бұл бағдарлама халықтың әлеуметтік осал топтарына арнап жасалған және төмен пайыздық мөлшерлемемен тұрғын үй сатып алуға мүмкіндік береді.

Кімдер қатыса алады:
•    Көп балалы отбасылар;
•    Ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар мен жетімдер;
•    І және ІІ топтағы мүгедектігі бар азаматтар;
•    Отбасында ерекше қажеттілігі бар (мүгедек) баласы бар отбасылар.

Бағдарлама шарттары:
•    Несие мөлшерлемесі: жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі (ГЭСВ) – 2%-2,1%;
•    Бастапқы жарна: тұрғын үй құнының 10%-ы;
•    Несиенің мерзімі: 20 жылға дейін;
•    Сатып алынатын тұрғын үй: тек акиматта кезекте тұрған өңірде орналасқан МИО-ның кредиттік тұрғын үйі.
•    Қатысу үшін табыс көзі болуы керек.

Несие алу үшін азаматтың негізгі табыс көзі (жалақы, жеке кәсіпкерлік, келісімшарт негізіндегі табыс, т.б.) болуы міндетті. Егер негізгі табыс жеткіліксіз болса, қосымша табыстар мен қосалқы қарыз алушылардың кірісі есепке алынады.

Инфографика: Stan.kz

"Svoy Dom" бағдарламасы жаңа үйлерден қолжетімді баспана

"Svoy Dom" бұл Отбасы банкінің салымшыларына арналған тұрғын үй бағдарламасы. Ол арқылы азаматтар жаңа салынып жатқан тұрғын үй кешендерінен қолжетімді бағамен пәтер сатып ала алады.

Бағдарлама қатысушылары үйді қай тұрғын үй кешенінен алатынын өздері таңдайды. Таңдау құрылыс кезеңінде жасалады және порталдағы дауыс беру арқылы жүзеге асырылады. Бұл бағдарламаға өтініш берген сәтте жинақ шотының қалдығы кемінде 500 000 теңге болса, Отбасы банкінің барлық салымшылары қатыса алады.

Бағдарлама шарттары:

Бастапқы жарна – тұрғын үй құнының 20%-ынан бастап;

Займ (қарыз) бойынша сыйақы мөлшерлемесі:

•    жылдық 6%-дан бастап жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі 6,2%-дан 6,3%-ға дейін;
•    жылдық 7%-ға дейін (7,3%-дан 9%-ға дейін);
•    кейін мөлшерлеме жылдық 3,5%-дан (3,6%-дан 4,4%-ға дейін) 5%-ға дейін (5,1%-дан 6,9%-ға дейін) төмендетіледі;
•    Қарыз сомасы 100 миллион теңгеге дейін.

Қысқаша айтқанда, бұл бағдарлама Отбасы банкінің салымшылары үшін бастапқы жарнасы мен пайыздық мөлшерлемесі төмен, жаңа үйлерден баспана алуға мүмкіндік беретін тиімді жоба.

Неліктен "Svoy Dom" тиімді?

Бағасы нарықтан төмен. Бағдарлама бойынша сатылатын пәтерлердің құны коммерциялық бағадан арзанырақ. Салықтық жеңілдіктер бар. Қатысушылар салық бойынша белгілі бір жеңілдіктерге ие болады. Бұдан бөлек пәтерді құрылыс кезінде сатып алуға болады. Бұл үшін үлестік қатысу туралы шарт (долевое участие) жасалып, құрылыс компаниясы мен уәкілетті компанияның Тұрғын үй құрылысы кепілдігі қорының (АО "Фонд гарантирования жилищного строительства") кепілдігі болуы қажет.

•   Құрылыс кезеңіндегі нақты пәтерді өзіңіз таңдай аласыз.
•   Тіркеу (прописка) алынған баспана бойынша міндетті емес.
•   Баспананың санына шектеу жоқ. Яғни, қатысушының атында бұрыннан бар пәтерлер болса да, бағдарламаға қатыса алады.

Бағдарламаға қатысу тәртібі

1. Егер сізде Отбасы банкінде депозит жоқ болса, жинақ шотын ашыңыз.
2. Отбасы банкінің интернет-банкингіне тіркеліңіз.
3. Порталға кіріңіз (Отбасы банктің логині мен паролін пайдаланып) және "Svoy Dom" бағдарламасына қатысуға өтініш жіберіңіз.
4. Порталда ұнаған тұрғын үй нысанын таңдаңыз және оның құрылысын қолдап дауыс беріңіз.
5. Төлем қабілеттілігіңізді анықтау (квалификация) рәсімінен өтіңіз.
6. Тұрғын үйді бөлу нәтижелерімен танысыңыз.
7. Ұнаған пәтерді таңдап, брондаңыз.
8. Несие рәсімдеп, таңдаған пәтеріңізді сатып алыңыз.

Фото: pixabay.com

2023-2027 жылдарға арналған жас ғалымдарға арналған тұрғын үй бағдарламасы

Осы бағдарлама Қазақстан Республикасындағы жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу институттарында жұмыс істейтін жас ғалымдарға арналған. Мақсаты – ғылым саласында еңбек етіп жүрген мамандарға қолжетімді шарттармен баспана алуға мүмкіндік беру.

Бағдарлама арқылы қандай баспана алуға болады?

Қатысушылар жаңа салынған үйлерден (бірінші нарықтан) немесе дайын тұрғын үйлерден (екінші нарықтан) пәтер сатып ала алады.

Негізгі шарттар:

Жылдық сыйақы мөлшерлемесі – 5 пайыз.
Жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі (ГЭСВ) шамамен 5,5 пайызға дейін.

Алдын ала қарыз (зайым) мерзімі – 6 айдан 8 жылға дейін.

Тұрғын үй қарыз мерзімі – 25 жылға дейін.

Жинақ сомасы займның 50 пайызына жеткеннен кейін, несие пайызы төмендейді:
– жылдық 3,5 пайыздан
– 5 пайызға дейін.

Бұл жеңілдік банк алдындағы міндеттемелерін уақытында орындаған салымшыларға беріледі. Максималды займ сомасы 20 миллион теңгеге дейін.

Бағдарламаға кімдер қатыса алады?
•    ғылыми-зерттеу институттарының,
•    жоғары оқу орындарының,
•    ғылыммен айналысатын жас қызметкерлері қатыса алады.

Яғни, ғылыми дәрежеңіз болмаса да, егер сіз зерттеу бағытында жұмыс істесеңіз бұл бағдарламаға қатысуға құқығыңыз бар.

Фото: Stan.kz / ЖИ көмегімен жасалған

"7-20-25" жеңілдетілген ипотека бағдарламасы

Бұл мемлекет қолдайтын төмен пайызды ипотека, яғни 7% мөлшерлеме, 20% бастапқы жарна, 25 жылға дейінгі мерзіммен беріледі. Мысалы, егер пәтердің бағасы 25 миллион теңге болса, 5 миллионын өзіңіз төлейсіз, ал қалған 20 миллионын несиеге аласыз. Ай сайынғы төлем шамамен 141 мың теңге болады. Қазір мұның сомасы 30 миллион теңгеге дейін көтерілді.

Қай үйді алуға болады:

Тек жаңа салынған, пайдалануға берілген үйлерден сатып алуға рұқсат етіледі.

Баға шектеуі:

•    Астана, Алматы, Шымкент, Ақтау, Атырау және олардың маңында – 25 миллион теңгеге дейін
•    Қарағанды мен Түркістанда – 20 миллион теңгеге дейін
•    Басқа өңірлерде – 15 миллион теңгеге дейін.

Қатысу шарттары:

•    Соңғы 18 айда өз атыңызда және жұбайыңыздың атында үй болмауы керек;
•    Бағдарлама бойынша тек бір рет баспана алуға болады.
Негізгі мәселе:
•    Баға шегіне сай келетін жаңа үйлер аз;
•    Банктер лимит бойынша қабылдайды, сондықтан кезек ұзақ болуы мүмкін;
•    Бір жылға 100 миллиард теңге бөлінеді, шамамен 6 мың адамға жетеді.

Қай банктер арқылы беріледі:

Halyk Bank, Банк ЦентрКредит, Freedom Bank, РБК, ForteBank, Altyn Bank, Еуразиялық банк. Әр банкте шарттар сәл өзгеше:
•    Halyk Bank – алдын ала өтінішті бөлімшеде береді;
•    ЦентрКредит – онлайн өтініш, СМС күту керек;
•    Freedom Bank – тек SuperApp арқылы, жауап бірнеше минутта келеді, бірақ кезек 6–12 ай болуы мүмкін;
•    Altyn Bank – тек 5 қалада (Астана, Алматы, Шымкент, Атырау, Ақтау);
•    Басқа банктерде де онлайн өтініш беріп, кейін менеджер хабарласады.

Қай жерде көбірек ипотека алынады:

Барлық несиенің 80%-ы Астана, Алматы және Шымкентке тиесілі. Ал Жетісу, Ұлытау және Қызылорда облыстарында ең аз – 3 -11 несие ғана. Қазірге дейін бағдарлама арқылы шамамен 82 мың адам баспана алған. Жалпы сомасы 1,2 триллион теңге. Бағдарлама әлі де сұранысқа ие, бірақ лимит пен үй бағасы шектеуі қатысушылар үшін қиындық туғыхып отыр.