Сирияның жаңа билігі Ресеймен келіссөздер барысында елдің бұрынғы президенті Башар Асадты экстрадициялауды талап етті. "Хаят Тахрир аш-Шам" исламшыл тобы Дамаскіге қарсылықсыз кіріп, үкіметті құлатқаннан кейін Асад желтоқсанның басында Мәскеуге ұшып кеткен еді.

Экс-президентті экстрадициялау туралы талапты көтерілісшілердің басшысы Ахмед аш-Шараа көтерген. Сәрсенбіде ол Сирияның уақытша президенті болып жарияланды. Билік әскер мен қауіпсіздік қызметтерін таратып, Башар Асад басқаратын Араб Социалистік Баас партиясын қайта құруға тыйым салды.

Кремльдің баспасөз хатшысы Дмитрий Песков Дамасктің талаптары туралы пікір білдіруден бас тартты.

Сирияның жаңа әкімшілігі Мәскеу "өтемақы төлеп, қалпына келтіру сияқты нақты шаралар" арқылы сенімді қалпына келтіре алады деп санайды.

Башар Асадтың тұсында Сирияда екі әскери базасы – Тартуста әскери-теңіз базасы және Латакия маңындағы Хмеймим әуе базасы болды. Революциядан кейін Мәскеу оларды сақтап қалуға бар күшін салды, өйткені олар Таяу Шығыс пен Африкаға ықпал етуге мүмкіндік береді.

28 қаңтарда сыртқы істер министрінің орынбасары Михаил Богданов бастаған Ресей делегациясы билік ауысқаннан кейінгі алғашқы сапарымен Сирияға келді. Онда Ресей президентінің Сирия бойынша арнайы өкілі Александр Лаврентьев, Біріккен астық компаниясы мен STG Engineering компаниясының өкілдері де болды.

Сирияның жаңа басшылығын көтерілісшілер жетекшісі Ахмед аш-Шараа, сыртқы істер министрі Асад аш-Шибани және денсаулық сақтау министрі Махер аш-Шараа таныстырды.

Ресей тарапын Сирияның аумақтық тұтастығы мен егемендігін қолдайтынын растады. Ресей сыртқы істер министрлігі басшысының орынбасары Сириядағы ресейлік әскери базаларды сақтау мәселесі әлі де шешілмей отырғанын мойындады.

"Әлі ештеңе өзгерген жоқ. Бұл мәселе қосымша келіссөздерді қажет етеді. Біз ынтымақтастығымыздың әр саласы бойынша тереңдетілген консультацияларды жалғастыруға келісті", – деді ол.

Сейсенбіде екі ресейлік көлік кемесі бірнеше апта күтуге мәжбүр болды, оларға әскери техниканы шығару үшін Тартуста қонуға рұқсат етілмеді. Ресейдің Хмеймим әуе базасындағы әрекеттері де шектелді.

Тартус – Жерорта теңізіндегі ресейлік кемелер жанармай құюға, жөндеуге және қорларды толықтыруға шақыра алатын жалғыз база. 2017 жылы Ресей мен Сирия Тартус пен Хмеймимдегі базаларды 49 жыл мерзімге пайдалану туралы келісімге, ал 2019 жылы ресейлік "Стройтрансгаз" компаниясымен Тартус портын басқару туралы инвестициялық келісімге қол қойды. Сирияның жаңа билігі оны тоқтатты.

Көптеген сарапшылар Дамасктің Мәскеумен ынтымақтасқысы келмеуін Еуропалық Одақтың араласуымен байланыстырады. Брюссель Сирияға қарсы санкцияларды жеңілдету бойынша жол картасын келісіп алды, Франция мен Германия сыртқы істер министрліктерінің басшылары барды, Украина ол жерге бидай партиясын жіберіп қойған.

Талқылау