Оңтүстік Кореядағы университеттер мектепте зорлық-зомбылық жасаған студенттерді қабылдаудан бас тартқан
Фото: vseokoree.com
Оңтүстік Кореяның жетекші университеттері мектептегі зорлық-зомбылық жасаған түлектерді қабылдаудан бас тартты. Енді бұл саясат барлық университеттер үшін міндетті болып, студенттердің болашақтағы оқу мен жұмысқа орналасуына тікелей әсер етеді. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Koreaherald.com порталына сілтеме жасап хабарлайды.
Оңтүстік Кореяда бірнеше буын студенттері үшін колледжге түсу тек білім алу ғана емес, сонымен бірге әлеуметтік жағдайды жақсартуға, тұрақты жұмысқа орналасуға және өмір бойы беделге қол жеткізуге мүмкіндік беретін маңызды қадам болды.
Қазір елдің білім беру саласында бұрын-соңды болмаған өзгеріс болып отыр. Жетекші ұлттық университеттер, оның ішінде ең беделді Сеул ұлттық университеті, мектептегі зорлық-зомбылыққа қатысы бар үміткерлерді қабылдаудан бас тартты.
Корея қалпына келтіру партиясының депутаты Кан Кен Суктың офисінен алынған деректерге сәйкес, 2025 жылғы қабылдау науқаны кезінде елдегі 10 жетекші ұлттық университеттің 6-ауы мектептегі зорлық-зомбылыққа қатысты 45 үміткерден бас тартқан.
Бас тартулардың ішінде Сеул ұлттық университетіне екі үміткер және Кенпук ұлттық университетіне 22 үміткер бар. Кенпук университеті биыл тәртіптік тарихты бағалау үшін балдық қатаң жүйені енгізген. Енді бұл иенденция жаңа нормаға айналмақ. 2026 жылдан бастап елдегі барлық университеттер мектептегі зорлық-зомбылық деректерін ескеруі міндетті болады.
"Бұл бастамасы ғана. Талап күшейіп отыр, мектептегі зорлық-зомбылық жасағандар өз жауапкершілігін толық сезінуі керек", – деді қабылдау комиссиясының қызметкері.
Оңтүстік Кореяда мектептегі зорлық-зомбылыққа байланысты санкциялар 1-деңгейден (жазбаша кешірім) 9-деңгейге дейінгі шкала бойынша жіктеледі. Бұрын кішкентай құқық бұзушылықтар көбіне мектеп ішінде шешілетін. Мұғалімдер немесе ата-аналар "татуласуға" шақыратын. Енді 6-деңгейден бастап барлық жазба оқушының тұрақты тіркеліміне міндетті түрде енгізіледі.
Университеттер бұл санкцияларды қалай ескеретінін өздері шешеді. Мысалы, Кенпук ұлттық университеті ең қатаң ережелердің бірін енгізді: 1-3 деңгейдегі жазбалар үшін 10 балл, 4-7 деңгейлер үшін 50 балл және ауыстыру немесе оқудан шығару жағдайлары (8 немесе 9 деңгей) үшін 150 балл беріледі. 22 үміткердің бәрі бұл айыптық балдарды жеңе алмады, университеттің академиялық бағытқа түсуге талпынғандар ғана емес, өнер, жеңіл атлетика немесе эссе жолдағандар да қамтылды.
"Бұл жай жеке қате емес. Мектептегі зорлық-зомбылық әлеуметтік сенімді теріс пайдаланып жатыр. Біз университеттердің қоғамның құндылықтарын қорғауда жауапты екеніне сенеміз", – делінген университеттің мәлімдемесінде.
Бұл принцип кеңінен таралып жатыр. Кенин, Пусан және Сеул ұлттық педагогикалық университеті сияқты он ұлттық педагогикалық колледж келесі жылдан бастап мектептегі зорлық-зомбылық тарихы бар кез келген үміткер, оның ауырлығына қарамастан, автоматты түрде қабылданбайтынын жариялады. Басқа педагогикалық және медициналық колледждер де ұқсас шараларды қарастырып жатыр. Бұл саясаттағы өзгерістердің артында терең мәдени өзгерістер жатыр. 2000-жылдардың ортасына дейін Оңтүстік Кореяда мектептегі зорлық-зомбылық көбіне "балалар бала болған соң" деп немесе сыныптастар арасындағы жеке дау деп еленбейтін. Мұғалімдер жазалаудың орнына делдалдыққа шақырылып, ата-аналар кешіруге шақырылған. Әдетте қалпына келтіру таңдалып, ресми жазбаларға енгізілмейтін.
Алайда кейінгі онжылдықта бірнеше даулы оқиғалар, соның ішінде әзіл-қалжың немесе қорлау салдарынан болған суицидтер, атақты адамдардың куәліктері, цифрлық алаяқтықтардың көбеюі және Netflix хиты "Слава" туындатқан қоғамдық наразылық мектептегі зорлық-зомбылықты жеке мәселені емес, толыққанды әлеуметтік проблемаға айналдырды.
"Мектептегі зорлық-зомбылық бұрын жеке қақтығыс ретінде қарастырылатын. Енді оны негізгі құқықтарды бұзу деп санайды және қоғам ұзақ мерзімді жауапкершілікті талап етеді", – деді Сеулдағы орта мектеп мұғалімі Ким.
Мұндайдың оңтүстіккореялық студенттер үшін салдары өте терең. Мектептегі зорлық-зомбылық туралы жазбалар мектепті бітіргеннен кейін екі жыл бойы ресми құжаттарда сақталады, ал оқудан шығару жағдайлары үшін бұл жазбалар шексіз сақталады. Бұл колледжге түсуге, мемлекеттік сектордағы жұмысқа және кейбір жекеменшік сектордағы қызмет орындарына әсер етуі мүмкін деген сөз.
"Мектептегі қорлаудың құрбандары өз тәжірибесінің өмірлеріне әсер еткенін айтады. Мектептегі қатыгез балалар өз әрекеттерінің ересек өмірінде де артынан еруі мүмкін екенін білуі керек, және қабылдау комиссиялары мұны бақылауда ұстайды", – деді орта мектеп мұғалімі Ким.
Еске салайық, бұған дейін Түркістанда 9-сынып оқушысы Мейіржан Нұржанұлы құрдастарының әлімжеттік әрекеті салдарынан қайтыс болғанын жазған едік. Жеткіншекті мола маңында ұрып-соққан, жүрек тұсына ауыр соққы беріп, нәтижесінде ол жан тапсырған. Мейіржан әкесінен айырылған, анасы, әжесі мен ағасының тәрбиесінде өскен, физика мен математикаға құмар бала болған. Отбасы әлімжеттік жасағандар жауапқа тартылатынына үміттеніп, тергеудің әділ өтуін талап етіп отыр.
"Үш сағат істейтінді бізде он минутта бітіреді": Германиядағы қазақ дәрігері сүндеттеу ісінде Қазақстан қалай алға кеткенін айтып берді