Оқушылары олимпиада жүлдегері атанған мұғалімдер ғылыми жоба мен халықаралық жарыстардың маңызын айтып берді
Гүль Муаммер оқушыларымен, фото жеке архивінен
Қазақстан оқушылары кейінгі 3 жылда халықаралық зияткерлік аренада жақсы нәтиже көрсетіп келеді. Мысалы, үш жылда барлығы 2 582 оқушы халықаралық олимпиадаларға қатысып, оның ішінде 1090-ы жүлдегер атанды. Ал биылғы жартыжылдықта оқушыларымыз бірқатар халықаралық жарыстарға қатысып, жалпы 300 медаль жеңіп алған. Stan.kz ақпарат агенттігі білім додасында оза шауып, Қазақстанның мерейін асырған оқушылар мен олардың жетістігі туралы сөз қозғамақ.
Оқу-ағарту министрлігінің мәліметінше, кейінгі 3 жылда халықаралық зияткерлік аренаға барлығы 2 582 қазақстандық оқушы шығып, оның ішінде 1090-ы олимпиадалардың жеңімпазы және жүлдегері атанған. Оның ішінде 133 оқушы алтын, 364 оқушы күміс және 593 оқушы қола медаль иегері болды.
Сонымен қатар қазақстандық білім алушылар әлемдік деңгейдегі ең беделді болып табылатын 7 олмпиадаларға да белсенді қатысып, еліміздің әлемдік зияткерлік сайыстардағы беделін нығайтып келеді:
– 2022 жылы 27 медальға (3 алтын, 15 күміс, 9 қола);
– 2023 жылы 23 медальға (2 алтын, 11 күміс, 10 қола) қол жеткізсе;
– 2024 жылы еліміздің қоржынында 27 медаль (2 алтын, 12 күміс, 12 қола) болды;
– 2025 жылдың қаңтар айынан бастап қазақстандық оқушылар бірқатар халықаралық жарыстарға қатысып, жалпы саны 300 медаль жеңіп алды. Олардың ішінде 42 алтын, 107 күміс және 151 қола медаль бар.
Биыл 5-14 шілде аралығында Біріккен Араб Әмірліктерінің Дубай қаласында өткен елу жетінші Халықаралық химия олимпиадасындағы (IChO-2025) қазақстандық команданың жетістіктерін ерекше атап өткен жөн. Олимпиадаға әлемнің 90-нан астам елінен білім өкілдері қатысқан. Қазақстан құрамасы жоғары нәтиже көрсетіп, 2 алтын және 2 күміс медаль жеңіп алды.
"Халықаралық зияткерлік олимпиадаларға дарынды оқушыларды дайындау мақсатында Оқу-ағарту министрлігі жүйелі жұмыс істеп келеді. Оқушыларды ауқымды зияткерлік сайысқа жан-жақтан дайындау үшін түрлі республикалық олимпиадалар өткізіледі. Олимпиадалық резерв мүшелеріне оқу-жаттығу жиындары және оқушылардың ерекше қабілеттерін дамытуға көмектесетін арнайы бағдарламалар мен курстар ұйымдастырылады. Оқу-ағарту министрлігіне қарасты "Дарын" республикалық ғылыми-практикалық орталығымен дарынды оқушылар мен педагогтерді қолдау мақсатында SMART Daryn ұлттық цифрлық платформасын іске қосу жүзеге асырылып жатыр. Бұл цифрлық жоба республикалық және халықаралық сайыстарға оқушыларды дайындаудың маңызды құралына айналып, онлайн білім алу мен тәжірибелі жаттықтырушылармен кеңесу мүмкіндігін ұсынып, оқушыларға білімдерін жетілдіруге және интеллектуалдық байқауларға дайындықтарын арттыруға көмектеседі", – дейді Оқу-ағарту министрлігі.
2022 жылдан бастап мемлекет басшысының бастамасымен халықаралық пән олимпиадаларының жеңімпаздарына және олардың ұстаздарына ақшалай сыйайқы беріліп келеді. Бұл ретте Қазақстан – білім олимпиадасы жүлдегерлеріне осындай қолдау көрсететін санаулы елдің бірі.
Халықаралық олимпиадалардың жеңімпаздары мен жүлдегерлеріне:
1. I дәрежелі диплом мен алтын медаль үшін – 1500 АЕК (5 898 000 теңге);
2. II дәрежелі диплом мен күміс медаль үшін – 1000 АЕК (3 932 000 теңге);
3. III дәрежелі диплом мен қола медаль үшін – 500 АЕК (1 966 000 теңге) мөлшерінде сертификат беріледі.
Жеңімпаздар мен жүлдегерлерді дайындаған педагогтерге мына көлемдегі біржолғы сыйақыны көрсете отырып, сертификат беріледі:
I дәрежелі диплом мен алтын медаль иегерін дайындаған педагогқа – базалық лауазымдық айлықақы 26,5 еселенген мөлшерінде;
II дәрежелі диплом мен күміс медаль иегерін дайындаған педагогқа – базалық лауазымдық айлықақы 17,5 еселенген мөлшерінде;
III дәрежелі диплом мен қола медаль иегерін дайындаған педагогқа – базалық лауазымдық айлықақы 8,5 еселенген мөлшерінде біржолғы сыйақы белгіленеді.
"Жүлдегерлердің көпшілігі еліміздегі және шетелдегі беделді университеттерге грантпен оқуға түсіп, өз саласында кәсіби бағыт алып келеді. Бұл жеңістер тек жеке табыс емес, сонымен қатар мектептің беделін көтеріп, басқа оқушыларға үлгі болып отыр. Мұғалімдердің еңбегі мойындалып, кәсіби мотивациясы артты. Сонымен бірге бұл жетістіктер адами сапалы капиталды қалыптастырудың нақты нәтижесі болып саналады. Жас ұрпақ біліммен ғана емес, сонымен қатар жауапкершілік, еңбекқорлық, отансүйгіштік, креативтілік сияқты өмірлік дағдылармен де қаруланып келеді. Бұл – ел болашағы үшін аса маңызды қадам. Министрлік дарынды оқушыларды анықтау, қолдау және ынталандыру жұмысын одан әрі жалғастыра береді. Алдағы уақытта да халықаралық білім додаларында ел мерейін көтерер оқушылар қатарын арттыру мақсатында жүйелі шаралар қабылданады", – деп атап өтті Оқу-ағарту министрлігінің баспасөз қызметі.
“Оқушым екі жылдық жұмыстың нәтижесінде өзін жақсы жақтарынан көрсете білді”
Бұл сөздерімізді Алматы облысы, Алатау қаласы, Қоянқұс ықшамауданындағы №14 орта мектептің педагог-зерттеуші санатындағы ұстазы, математика пәнінің мұғалімі Ботакөз Тұрлыбаева да дәлелдеп отыр. Бүгінде оның оқушысы Бекмахамбет Какишев Дарын ғылыми жобасы аясында қалада 1-орын, облыста 1-орын, республикада 3-орын алған. Сонымен қатар Халықаралық “Ғылым әлемін ашамыз”атты конкурстан 3-орын алып келді. Оқушыларды олимпиадаға 10 жылға жуық дайындаған мұғалім ғылыммен айналысқан ұнайды дейді. Ботакөз Тұрлыбаева бізге олимпиаданың маңызы туралы айтып берді.
"Халықаралық ғылыми жобаның маңызы – оқушы өзін басқа қырынан аша алады. Өйткені алған білімін тәжірибе жүзінде көрсетуге болады және онымен бөлісе алады. Ал мұғалім үшін баланы олимпиадаға дайындау – оның жан-жақты қырларын ашу мүмкіндігі. Мысалы, мен дайындаған бала өте зерек, ақылды болды. Бірақ көпшілік алдында сөйлеуге, өзін көрсетуге ұялатын. Екі жылдық жұмыстың нәтижесінде өзін жақсы жақтарынан көрсете білді. Мұндай жарыстар болашақта балаларға ортасында еркін сөйлеуге, яғни ораторлық қасиетін дамытуға, дұрыс сұрақ қоюға, адамдармен жақсы қарым-қатынас жасауға көмектеседі. Кейінгі екі жылда оқушым Бекмахамбет Какишевпен жұмыс істеп, біраз жетістіктерге жеттік. Ол қалалық, облыстық, республикалық, халықаралық конкурстардың жүлдегері атанды. Бекмахамбет жұмыс барысында обсерваторияға барды, ғалымдармен кездесіп пікір алмасты, көптеген есептеулер жүргізді, тестке дайындалды. Мұндай жетістікке жету үшін күн-түн демей ұзақ қажырлы еңбек еттік", – дейді мұғалім Ботакөз Тұрлыбаева.
Ботакөз Тұрлыбаева оқушыларымен, фото жеке архивінен
Бүгінде мұғалім Облыстағы дарынды балалар қозғалысына қосқан елеулі үлесі мен нәтижелі еңбегі үшін марапатталды. Болашақта тағы да дарынды оқушыларды жан-жақты дамытып, тоқтамай жұмыс істеуді мақсат тұтып отыр мұғалім.
“Мұғалімдер үшін олимпиадаға дайындау өз білімін тереңдетудің бір жолы”
Математика мұғалімі және олимпиада координаторы Гүль Муаммер де олимпиада мұғалімдер үшін өз білімін тереңдетуге жақсы мүмкіндік дейді. Мұғалімнің бірнеше оқушысы математикадан халықаралық жарыстарға барып, жүлдемен қайтқан.
"Мұғалімдер үшін олимпиадаға дайындау өз білімін тереңдетудің, әдістемесін жетілдірудің және үздік оқушылармен бірге даму мүмкіндігінің бір жолы. Бұл – тек оқыту емес, бірге зерттеу мен бағыт көрсету процесі. Оқушылар сабақтан тыс, таңнан кешке дейін дайындалады. Өйткені олар бұл істі жақсы көреді. Олимпиадада биік нәтижеге жету үшін пәнге деген шынайы қызығушылық қажет. Биыл бірнеше оқушымыз ұлттық және халықаралық деңгейде жеңіске жетті. Ерасыл Алтынбек Халықаралық математика олимпиадасынан қола медаль жеңіп алды. Ануар Ағыбаев пен Александр Олейников биыл JBMO-да (Жасөспірімдер Балқан олимпиадасы) жүлделі орындарға ие болды. Бұл олимпиадаларға қатысу үшін оқушы өз еліндегі ең үздік 6 математиктің қатарына кіруге тиіс", – дейді олимпиада координаторы Гүль Муаммер.
Ол олимпиадаларды Қазақстан үшін ұлттық бедел мен болашақ ғылыми әлеуеттің көрсеткіші деп сипаттады. Сөзінше, кейбір компаниялар мен ғылыми ұйымдар да олимпиада жүлдегерлеріне жұмысқа қабылдағанда артықшылық береді.
Гүль Муаммер оқушыларымен, фото жеке архивінен
"Халықаралық олимпиадалар – елдер арасындағы зияткерлік жарыс. Бұл жарыстарда мемлекеттер өздерінің ең дарынды оқушыларын шығарып, білім беру жүйесінің деңгейін көрсетеді. Қазақстан үшін бұл ұлттық бедел мен болашақ ғылыми әлеуеттің көрсеткіші. Олимпиада – бұл тек жарыс емес, болашаққа инвестиция. Мұндай жетістіктер оқушыларға әлемдік үздік университеттерге жол ашады. Көптеген жоғары оқу орындары олимпиадалардың күрделілігін жақсы түсінеді және оларды қабылдау кезінде маңызды фактор ретінде қарайды. Кейбір халықаралық компаниялар мен ғылыми ұйымдар да олимпиада жүлдегерлерін жұмысқа қабылдауда артықшылық береді, себебі олар логикалық ойлау мен жоғары деңгейдегі аналитикалық қабілетке ие", – деп пікір білдірді Математика мұғалімі және олимпиада координаторы Гүль Муаммер.
