Қазақ тіліндегі сөздер қалай дұрыс тасымалданады?
Қазіргі таңда көбі қазақ тілінде сөздерді тасымалдамаудан шатасып жатады. Осыған байланысты "Қатесіз қазақ тілінің" бүгінгі материалында біз тасымалдаудың дұрыс жолдары жайлы айтпақпыз.
Тасымал - сөздің жолға сыймаған бір бөлігінің келесі жолға бөлініп жазылуы. Бірақ бір сөз жолға сыймай қалды екен деп қалай болса, солай тасымалдай бермейміз. Тасымалдау кезінде белгілі ережелерге сүйенеміз.
- Сөзді тасымалдау буын жігінен басталады: кі-тап, кітап-тың, кі-таптарға.
- й және у дыбыстары бар сөздерді буынға бөлгенде бұл дыбыстар келесі буынның басында келеді және солай тасымалданады: да-уыс, да-йындық, құ-йын, са-уат.
- Сөзді тасымалдағанда бір әріпті жол соңында қалдыру немесе келесі жолға тасымалдау дұрыс емес. Мысалы, а-на, ә-ке, а-уа.
- Екі әріптен құралған я,ю әріптеріне аяқталған сөздер тасымалданбайды: сия, қию, аю.
- Аты және әкесінің аты қысқартылып, басқы дыбысы ғана жазылғанда, фамилиясынан бөліп, тасымал жасауға болмайды: Ә.-Жұмабаев, Ә.Қ.-Жұмабаев.
- Қысқартылған өлшем атаулары тіркескен сөзінен бөлінбейді:100-г, 25-см.
- Бас әріп немесе бас әріп пен алғашқы сөз буыны қысқарған сөздер тасымалданбайды: АҚ-Ш,Т-МД деу дұрыс емес.
Дайындаған: Аққибат АҚЖІГІТОВА
Талқылау