"Қорқып, аффект жағдайында болдым": Ақтөбеде бір отбасыны кепілге алды деп айыпталған ер адам сотта соңғы сөзін айтты

Фото: Stan.kz

Ақтөбеде елді дүрліктірген кепілде ұстау оқиғасы бойынша жарыссөз өтті. Прокурор күдіктінің жауаптарына сын көзбен қарап, ауыр жаза тағайындауды сұрады. Ал сотталушы болса, тағылған айыппен толық келіспеді. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.

Ақтөбе облысы қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы Жәнібек Сейтжаппаров сот тергеуінің аяқталғанын мәлімдеді. Қылмыстық істе 38 жастағы сотталушы Сәрсенбек Басановқа Қылмыстық кодекстің үш бірдей бабымен айып тағылған. Ол қылмыстық кодекстің:

1. 99-бабы “Адам өлтіру” 2-бөлігі, 1, 3, 5-тармағы;
2. 126-бабы “Бас бостандығынан заңсыз айыру” 2-бөлігі 3, 4-тармағы;
3. 107-бабы “Денсаулыққа қасақана ауырлығы орташа зиян келтiру“ 1-бөлігімен күдікті.

“Қорқып кеттім, пышақты 3-4 рет тығып алдым”

Ал сотталушы Басанов сотта сөзін кешірім сұраудан бастады. Айтуынша, оқиға оқыс болыпты.

“Мира (іс бойынша кепілге алынған Эльмира Қазтуғанова) менен көмек сұрады. "Ата-анаммен мәселе болып жүр” деп көмек сұрады. "Олар менен құтыла алмай жүр" деген сияқты әңгіме айтты. Мен оның үйніне барсам, бәрібір кіргізбейтінін айттым. Ол болса "талай кіріп жүрдің ғой, солай кірсеңші" деді. Сол күні үйіне кіре алмадым. Себебі Мира одан кейін менімен сөйлеспей жүрді. Көршінің шарбағынан кіріп, жазғы үйдегі пластикалық терезені қолымдағы екі бұранды құлыппен ашып кірдім. Ол кезде салқын, аяз болды. Соның ішінде жылынып отырдым. 20 минуттан кейін машинаның оталғаны естілді. Кейін Мираның өгей әкесі жазғы үйге кірді. Тоңазытқышты ашып, бірдеңе алып ішіп, кетіп қалды. 1 сағаттан кейін Мираның өзі кірді. Мені көрмеді, сұйық сабын алды да шығып кетті. Ал мен үнсіз отырдым”, – деді Басанов.

Басанов кейін сүйіктісінің 67 жастағы анасы Зина Шаймағанбетованы қалай өлтіргенін баяндады. Айтуынша, қорыққанынан оған пышақты 3-4 рет тығыпты.

“Түске жақын сарайға мамасы кіріп келе жатқанын көрдім. Мені көріп шошып кетті. Айқайлап, киім кептіретін затты лақтырды. Біреуі мұрныма тиді. Көзім қарауытып кетті. Қолында бауырсақ шаншитын шанышқы болды. Маған солай көрінді. Сермей бастағанда мен де қорқып кеттім. Мен де қолымдағы пышағымды сермедім. 3-4 рет қадап тастадым. Оны мойындаймын, 3-4 рет тығып алдым. Бір қарасам, жерге құлады. Беті-қолымды, пышағымды жудым. Шошып кеттім. Жертөлені ашып қарадым. Кейін сонда салдым. Қанды сүрттім”, – деп қосты ол. 

“Соңына дейін жеткіз, қиналмай өлсін” деді”

Басановқа сонымен қатар кепілде болған Эльмира Қазтуғанованы 74 жастағы өгей әкесі Байғани Әлиевті балталап өлтірді деген айып тағылып отыр. Алайда сотталушы оны өзі емес Эльмира өлтірді деп ақталды.

“Содан кейін сарайға Мира келді. Екеуіміз айқай-шусыз сөйлестік. Жайлап, болған жағдайды “осылай болып қалды” деп айттым. Өкінді, “өгей әкем бар, оны не істейміз” деді. “Оның қатысы жоқ, онымен сөйлеспейміз, осы жерден қайтып, осыны мойындаймыз” дедім. Қанды сүртейік дедік. Сүртуге көмектесті, тазаладық, бәрін жинадық. Сөйтіп отырғанда сырттан өгей әкесі кіріп келді. Мираны көріп, "не істеп отырсыңдар" деп сұрады. Қасына барып, амандасамын деп ойладым. Өлтіремін деген ой болмады. Соққы беріп, құлатып, қашып кетемін деп ойладым. Ол сол жерде сарайда тұрған ағаш сапты үлкен пышақты алып “сен кімсің” деп ұстап алды. Жіберген жоқ. Бір кезде Мира балтамен келіп ұрды. Ол менің арқама, жауырыныма тиді. Эльмира мені де ұрып тастайды деп ойладым. Алайда мені емес, өгей әкесін ұрып жатыр екен. Құлады. 3-4 рет сілтеді. Көзі бадырайып кетті. Бақырып жылады. Сол кезде тынышталсын деп Мираның қолын байладым. "Мені неге тоқтаттың, соңына дейін жеткіз. Қиналмай өлсін 2-3 рет ұр” деді. “Мен жасамаймын, өз мойныңа ал” дедім. Айқайлай берген соң майлықты салып, аузын скочтап тастадым. Пышақтың ұшымен емес, сабымен салдым. “Тыныш отыр” деп бетінен ұрдым. Қанын сүрттім. Бірінші адамды өлтіріп алғанымды мойындаймын”, – деді сотталушы сотқа берген жауабында.

• "Секта ұстайды": Ауыл тұрғындары 10 жасар баланы талаған иттерді асыраған орталықтың қызметіне алаңдаушылық білдірді
• “Қуып жүріп, жүрегіне соққы жасаған”: Ақтөбеде 18 жастағы бозбала өліміне кінәлі 10 адамға сот үкімі шықты

“Аффект жағдайында болдым: Теолог келіп құран оқыды”

Басановтың айтуынша, кейін Эльмира екеуі оның өгей әкесін жертөлеге апарған. 

“Ол маған көмектесті. Қанын бірге сүрттік. Балтаны қайдан алғанын білмеймін. Сарайға кірген Әлиевтің қасына өлтіру үшін емес, сөйлесуге барған едім. Мира оны балтамен бет жағынан, басынан ұрды. Әрі қарай “бірге қашып кетейік” деді. "Мен сені кепіл ретінде аламын. Өз істегеніңді мойындайсың" ба деп сұрадым. "Мойындаймын" деді. Кепілге алған соң есікті ағашпен, асүй үстелімен бекіттім. Кірсе өзімді өлтіріп, Мираны тірі қалдырам деп ойладым. Бір кезде көрші ме, туыстары ма біреулер келді. Сол кезде Мира кепілдегі адам рөлін ойнады. Өз-өзіме қол жұмсағым келді”, – деді Басанов.

Басанов жауап бере келе өзінің аффект жағдайында болғанын жеткізді.

“Мен оны кепіл ретінде ұстап отырдым. Сыртта полиция, бәрі келді. Теолог шақырды. Құран оқи бастады, шариғат бойынша айтты. Аффект жағдайында болдым, оларға не айтқанымды білмедім”, – деп қорытты сотталушы.

Сотталушы соңғы сөзде өзінің сотқа берген жауаптары дұрыс екенін айтып, жеңіл жаза сұрады.

“Алға қойған мақсатым бар. Мен ондай қатыгез адам емеспін. Көптеген армандар болып еді. Отбасын құрып, бақытты өмір сүруге. Жалғыз анашым бар. Ол да кеше келіп кетті. Енді көре алмайтын шығармын сені деді. Жазаны жеңілдетуді сұраймын, менің де өмір сүргім келеді. Кішкентай балам бар, оған тәрбие бергім келеді. Анамның көзі тірісінде бостандықта болғым келеді. Ақтөбеге көшіп келгендегі ойым жаңа өмір бастағым келді”, – деді Басанов.

“Не айтып тұрғаныңызды түсініп тұрсыз ба?”: Прокурор өмір бойына бас бостандығынан айыру жазасын сұрады”

Іс бойынша прокурор Гүлзира Көшербаева сотталушының жауаптарына сын көзбен қарады.

“Жауаптарыңызда логика жоқ. Не айтып тұрғаныңызды түсініп тұрсыз ба?” – деді прокурор.

Сотта прокурор Гүлзира Көшербаева айыпталушыға өмір бойына бас бостандығынан айыру жазасын сұрады.

“Басановтың кінәсі толығымен расталады. Кәмелетке толмаған баланың, жәбірленушілердің жауабымен, сараптама қорытындыларымен расталады. Ақтөбе облыстық полиция департаментінің тексеруіне сәйкес, зерттеуде үш дана пышақ суық қаруға жатпайтын болып шықты. Ол зауыттық тәсілмен жасалған шаруашылық мақсаттағы пышақ, ал балта тұрмыстық шаруашылыққа арналған құрал. Сабы қолдан дайындалған. Дәлелдемелер қылмыстық істі шешуге жеткілікті”, – деді прокурор.

Сотта оқиға орнынан сотталушы Басанов пен жәбірленуші Қазтуғанованың бейнежазбалары қаралды. Сотталушы тергеу кезінде берген жауаппен толық келіспеді. Тергеу кезінде ол екі адамға да пышақ тыққанын айтты.

Сотталушының қорғаушылары толыққанды зерттеу үшін істі прокуратураға қайтару туралы ауызша өтініш жасады. Балтадағы саусақ іздері толық зерттелмегенін, сотталушының айтуы бойынша саусақ іздері бойынша экспертиза болғанын, бірақ сарапшы қорытындысы қылмыстық істе жоқ болып шыққанын баяндады. Олар бұл сараптаманың іс матариалдарынан табылмауы күмән тудырады деген уәж айтты. Алайда судя істі прокуратураға қайтару туралы өтінішті қанағаттандырмады.

Қанды оқиғаға қатысты сот тергеуі аяқталды. Жарыссөзде жәбірленуші тарап прокурор сұраған жазаны қолдайтындарын айтты.

Естеріңізге салсақ, қайғылы оқиға 13 қаңтарда Ақтөбе қаласы Рысқұлбеков көшесінде болды. Үш адамды кепілде ұстау операциясынан кейін сарайдың жертөлесінен табылған 74 жастағы Байғани Әлиев пен 67 жастағы Зина Шаймағанбетова қайтыс болды. Жалғыз тірі қалған Эльмира Қазтуғанова іс бойынша жәбірленуші деп танылды.