Қазақстандық кәсіпкерлік корпорация шығынға қарамастан бір жылда 14 айлық көлемінде сыйақы алған
Қазақстандағы әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация (СПК) басшылары бір жылда 14 сыйақы алғанымен, тексерілген корпорациялардың көпшілігі шығынға ұшыраған. Ал оны мемлекеттік қаражатты жобаларға емес, депозиттерге салған. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Мәжіліс депутаты Елнұр Бейсенбаевтың айтуынша, кейінгі бес мұндай кәсіпкерлік корпорацияларына 528 миллиард теңге мемлекеттік көмек көрсетілген. Алайда тексерілген 13 корпорацияның сегізінде 209 миллиард теңге шығынға ұшырап, кірістері үштен бірге төмендеген.
Тексеру барысында корпорациялар қаражатты жобаларға инвестициялау орнына, оны жай депозиттерге салғаны анықталды.
"Корпорация делдал ретінде неге қажет, егер оның барлық "жұмысы" тек банкке салынған салыммен шектелсе? Жаңа жұмыс орындары қанша құрылды, халыққа қандай пайда тиген. Корпорация атауы "әлеуметтік" болып тұрғанына қарамастан, қалай жақсарды деген сұрақтарға нақты жауап жоқ.", – деді депутат.
Тексеруден соң 61 миллиард теңге мемлекет кірісіне қайтарылды. Мұндай аудиторлық тексеруден кейін де корпорация басшыларына сыйақы төлеуді жалғастыра берген.
"Ақжайық" басшылығы бір жылда 14 айлық көлемінде сыйақы алды. Мүмкін, бұл жоғары аудиторлық палата анықтаған жер мәселелері бойынша жылдық жұмыстың "ерекше нәтижесі" үшін төленген шығар", – деді депутат.
Айта кетейік, әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация (СПК) аймақтардағы экономикалық белсенділікті ынталандыру үшін акционерлік қоғам формасында құрылған өңірлік даму институты. Мұндай корпорациялар акцияларының 100%-ы мемлекетке, облыстар мен республикалық маңызы бар қалалардың әкімдіктеріне тиесілі.
Сонымен қатар мемлекеттік қолдау көрсетілген компания, мысалы, "КазАзот" ЖШС, 2022 жылы 5,4 миллиард теңге несие алған, ал сол жылы иелеріне 10 миллиард теңге дивиденд төлемеген деді Бейсенбаев.
"Енді ойлап көріңізші, бұл несие сомасынан екі есе көп. Ақылға қонымсыз. Топ-менеджерлердің қаржылық байлығы мемлекет алдындағы міндеттемелерден асып кеткен бе? Ал бұл қарыздар мемлекеттік қаражат есебінен берілген еді", – деп таңданысын білдірді депутат.
Осы ретте мәжілісте сөйлеген жоғары аудиторлық палата басшысы Әлихан Смайылов та корпорация жұмысына тоқталды. Оның айтуынша, корпорацияларда нақты мақсаттар, біртұтас бағыттар және түсінікті даму моделі жоқ. Олардың бизнесті қолдаудағы қатысуы негізінен жеңілдікті несие берумен шектеледі. Кәсіпкерлік корпорация қаржы ұйымдары болмағанына қарамастан, олар уәкілетті агенттік бақылауына алынбаған.
- "Басшылықтың бонусына 7 миллиард теңге": "Самұрық-Қазына” компаниясының топ-менеджерлерінің жалақысында қандай мәселе бар?
- БҚО-да су тасқынынан зардап шеккендерге жиналған ақшаға көлік сатып алған қайырымдылық қорының басшысы тексеріліп жатыр
Еске салайық, бұған дейін жоғары аудиторлық палата "Самұрық-Қазына" қоры мен оның компанияларынан көптеген кемшілік тапты. Трансформация бағдарламасы жоспарланған нәтиже бермеген, корпоративтік басқару әлсіз, стратегиялық құжаттар сапасыз. Ақпараттық жүйелер толық жұмыс істемейді, кей есептер қолмен жүргізіледі. Қор құрылымы шамадан тыс күрделі, ондаған компания шығынға жұмыс істеген. 2020–2024 жылдары инвестжобалардың аз бөлігі ғана аяқталған. Аудит тексерісінен кейін 351,8 миллион теңге қаржылық бұзушылық, 122,2 миллиард теңге тиімсіз шығын анықталып, көптеген материалдар бақылау және құқық қорғау органдарына жіберілді.
"Қазақ қыздары жеңіл жүрісті дегенге намыстандым": 6 жыл Кореяда жұмыс істеген отандасымыз автоүй мен кемелер жасаған
