Қазақстандағы автокөлік өндірісі үшін кадр дайындау тәсілі қалай өзгеріп жатыр

Фото: Allur

5 желтоқсан күні Астанада бірден үш ұлттық сыйлықтың – "Алтын Сапа", "Қазақстанның үздік тауары" және республикалық "Кәсіби маман" конкурсының жеңімпаздары жарияланды. Отандық компаниялар үшін бұл – өнімнің сапасына, басқарушылық, өндірістік және кадрлық тәсілдердің жетілгеніне объективті баға алу мүмкіндігі.

Allur автокөлік зауыты биыл "Кәсіби маман" конкурсында екінші дәрежелі лауреат атанды, ал кәсіпорынның көпжылдық серіктесі – Қостанай автомобиль көлігі колледжі бірінші орынды иеленді. Allur компаниясы бұл нәтиже саланың басты сын-қатері – жедел индустриялық өсім кезінде білікті мамандар тапшылығы екенін тағы да айқындады дейді.

Фото: Allur

Кейінгі бір жылда республикамызда екі жаңа автокөлік зауыты ашылды. Компанияның айтуынша, осыған байланысты инженерлерге, өндіріс шеберлеріне және технологтарға деген сұраныс күрт өсті. Өнеркәсіптің даму қарқыны кадр дайындау жылдамдығынан озып тұрған кезде, кәсіпорындар өз білім беру моделін қалай құратыны Қазақстан көлік жасау саласының болашағына тікелей әсер етеді.

Allur деректері бойынша, кейінгі жылдары кәсіпорындар бірдей қиындықтарға тап болып келеді. Мектеп оқушылары жұмысшы және инженерлік мамандықтар туралы аз біледі және оларды саналы түрде өмірлік мамандығы ретінде сирек таңдайды. Ал колледждер оқу бағдарламаларын локализацияланған өндірістердің талаптарына сай етіп жаңартып үлгермейді. Жоғары оқу орындары жақсы теориялық база береді, бірақ көбіне тәжірибе жетіспей жатады. Салдарынан көп жас мамандар зауыттарға қажет дағдыларсыз келеді. Ал кәсіпорындар оларды жұмыс орнында айлап, кейде тіпті жылдап қосымша оқытуға мәжбүр.

Фото: Allur

Сондықтан байқаудың қазылар алқасы кадрлық базаның жағдайын ғана емес, компаниялардың мамандарды ұзақмерзімді даярлау жүйесін қалай құрып жатқанына да жиі баға береді. Осы тұрғыдан алғанда, Allur-дың тәжірибесі марапаттау рәсіміндегі ең көрсетілімді мысалдардың бірі болды.

Allur компаниясы түсіндіргендей, білім беру моделінің тарихы қазіргі марапаттардан әлдеқайда бұрын және біртіндеп қалыптасқан. Компания мектептермен бірігіп, жұмысты кезең-кезеңімен кеңейтті, колледждер және жоғары оқу орындарымен өзара байланысын күшейтті, оқу бағдарламаларын өндірістік нақты процестерге бейімдеді және қызметкерлерді оқытудың өз форматтарын дамытты.

Allur бірнеше жылдан бері мектеп оқушыларымен жұмыс істеп келеді және инженерлік конкурстар, 3D-модельдеу, робототехника және реверсивті инжиниринг бойынша сабақтар өтеді. Уақыт өте келе бұл қызмет кеңейе түсті: түрлі мектептерде мамандандырылған алаңдар мен оқу зертханалары ашылды, ал 2025 жылы оларға Allur University жанындағы "Болашақ Инженер" бағдарламасы қосылды. Жалпы алғанда мұндай бастамалар жыл сайын 1500-ден астам баланы қамтып, инженерлік мамандықтарға тұрақты қызығушылықты ерте кезеңнен қалыптастырады.

Фото: Allur

Келесі деңгей – колледждер жүйесі. Allur-дың ақпаратынша, компания 11 білім беру мекемесімен дуальді модель қалыптастырған. Дәнекерлеу, бояу, CKD-жинау бойынша бағдарламалар жаңартылды, ал Қостанай автомобиль көлігі колледжі базасында Кәсіби құзыреттер орталығы ашылды. Нәтижесінде бұл колледж "Кәсіби маман" байқауында бірінші орынды иеленіп, білім беруді жаңғырту жылдам және тәуір нәтиже бере алатынын көрсетті.

"Бұл жұмыс жоғары білім беру деңгейінде де жалғасып жатыр. Allur-дың алты базалық кафедрасы бар, бір жылдық тағылымдамалар да өтеді, студенттер өндірістегі жобалық жақсартуларға да қатысады, диплом жұмыстарын тікелей зауытта қорғай алады. Соның нәтижесінде жас инженерлер мен технологтар тұрақты түрде келеді және олар нақты процестерге бірден қосылады", – деді компания.

Модельдің жеке бір бөлігі – корпоративтік оқыту. Біліктілікті арттыру орталығында жыл сайын 3000-ға дейін қызметкер оқиды, ал Allur University зауыт жұмысшылары мен өңірдің көлік жасау кластерінің мамандары білім алатын алаңға айналды. Осында Оңтүстік Корея, Германия, Финляндия және Еуропаның басқа елдеріндегі әріптестермен бірлескен Дуальді оқытудың халықаралық орталығы да дамып келеді.

Фото: Allur

"Дәл осы "оқушыдан бастап инженерге дейінгі жол" көпқабатты жүйесі сала деңгейіндегі ең мықты шешімдердің бірі ретінде конкурстың қазылар алқасы атап өткен фактор болды", – дейді автокөлік компаниясы.

Негізінде, Allur атап өткендей, компания кадрлық алшақтық көбірек сезілетін инженерлік мамандықтар, мехатроника, дәнекерлеу, роботтандыру және өндірістің локализацияланған технология саласында модель қалыптастырды. Сондықтан колледждің жеңісі мен зауыттың жүлделі орны бір реттік жетістік ретінде емес, компания құрған білім беру экожүйесінің шынымен де тиімді жұмыс істейтінінің дәлелі ретінде қабылданады. Қазақстан локализацияланған көлік жасаудың үлесін арттыруға ұмтылғанда, мұндай модельдер корпоративтік бастамалардың аясынан шығып, ұлттық бәсекеге қабілеттің элементіне айналады.