"Ипотеканы қазір алған дұрыс па, әлде күту керек пе": Сарапшылар 2026 жыл үшін баспана нарығына болжам жасады

Фото: Pixabay.com

Ұлттық банк жаңа ипотекалық ережелерді дайында жатыр, ал банктер шарттарды күшейтеді. Сол себепті жылжымайтын мүлік бағалары өспек. Сарапшылар шарттарды саралай отырып, баспана нарағына қатысты болжам жасады. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Krisha.kz сайтына сілтеме жасап хабарлайды. 

2025 жылы нарық қысымға ұшырап, базалық мөлшерлеме көтерілді, бұл екінші деңгейлі банктердің ипотека беруді уақытша тоқтатуына әкелді. Тек "Отбасы" банкі үнемі несие беріп келеді және шарттарын өзгерткен жоқ.

Жаңа үйге ипотека алу оңайырақ, себебі оның құрылыс салушылармен серіктестік бағдарламалары бар. Ал әрбір банк қайталама нарықтағы үйге несие ұсынбайды.

Қазір қайта сатылатын үйлерге ипотека беретін тек бес банк бар:

• Halyk Bank.
• Bank CenterCredit.
• ForteBank.
• Altyn Bank.
• Otbasy Bank.

Басқа банктер бағдарламаларын шектеді немесе тоқтатты.

Екінші деңгейлі банктердегі ипотека шарттары:

• Орташа мөлшерлеме: жылына 22%.
• Бастапқы жарна: 20%-дан бастап.
• Мерзімі: 20 жылға дейін.

Отбасы банк:

• Мөлшерлемелер: 3,5%-дан (тұрғын үй несиесі) 8,5%-ға дейін (аралық).
• Бастапқы жарна: депозит бойынша 50%-дан бастап.

2026 жылы ипотекада мөлшерлемені есептеудің жаңа әдістемесі шығады. Енді ол жекешелендіріледі.

Мөлшерлеме тікелей несие мерзіміне, бастапқы жарна сомасына, төлемеу қаупіне байланысты болады . 20% бастапқы жарна және ұзақ мерзімді ипотека кезінде тәуекел жоғары болады, өйткені мөлшерлеме жоғары болады. Ал 50-70% бастапқы жарна және қысқа мерзімді тәуекел төмен болады, сәйкесінше мөлшерлеме төмендейді.

Ол LTV (несиенің құнға қатынасы) арқылы есептеледі.

Формула: LTV = несие сомасы / мүлік құны x 100%.

Бұл есептеу жүйесі келесі жылдың шілдесінде күшіне енеді деп күтіліп отыр.

Жылжымайтын мүлік бағалары барлық ірі қалада өсіп жатыр. Мысалы, 2025 жылдың тамыз айынан бастап жаңа ғимараттардағы пәтерлердің бағалары ай сайын тек оң динамиканы көрсетті. Қайталама нарық та тұрақты өсімді көрсетті. Алматыдағы орташа баға ең жоғары деңгейінен асып, шаршы метрге 803 380 теңгеге жетті.

"7-20-25" тұрғын үй ипотекалық бағдарламасы аясында баспана сатып алу лимиттері ұлғайтылды

Сарапшылардың пікірінше, алдағы айларда базалық мөлшерлемені төмендету жоспары жоқ, яғни 2020-2022 жылдардағы ипотекалық шарттар енді қолжетімді болмайды.

“20-25% ипотека – бұл жаңа шындық. Дегенмен ипотекалық пайыздық мөлшерлемені өзгерте алатынымызды, мысалы, несиені қайта қаржыландыру арқылы өзгерте алатынымызды, бірақ соманы өзгерте алмайтынымызды есте ұстаған жөн. Сондықтан жақсы бағада пәтер тауып, төлем мүмкіндігіңіз болып тұрса, оны қазір қабылдауыңыз керек. Өйткені жағдай тек нашарлайды, пәтер сатып алу қиындай түседі”, – деді Krisha.kz сату бөлімінің басшысы Имран Османов.

Алайда 50% жинаған, бірақ пайыздық мөлшерлеменің көпірлік несие емес, тұрғын үй несиесін қамтамасыз ету үшін жеткілікті түрде өсуін күтіп отырған Oтбасы банк салымшылары асықпаса болады.

“Тұрғын үй несиесі бойынша артық төлем төмен және шарттар жақсырақ болады, бірақ бағаның 5-10% өсуіне дайын болуыңыз керек”, – деді Имран Османов.