Соңғы жаңалықтар
Соңғы жаңалықтар

TikTok, Instagram, YouTube: Қазақстанда 16 жасқа толмаған балаларға әлеуметтік желілерге тіркелуге тыйым салынбақ

әлеуметтік желілер

Фото: Pixabay.com

Ашық НҚА порталы БАҚ пен онлайн платформалар саласындағы заңнамаға түзетулер пакетін жариялады. Құжатта кәмелетке толмағандарды цифрлық ортада қорғауға арналған жаңа шараларды енгізу ұсынылды. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды. 

"Онлайн платформалар және онлайн жарнама туралы" заңына түзетулер жобасында "Балаларды денсаулығы мен дамуына зиянды ақпараттан қорғаудың ерекшеліктері" атты жаңа 10-1 бап бар.

Ұсынылып отырған ережеге сәйкес, 16 жасқа толмаған пайдаланушыларды онлайн платформаларда тіркеуге тыйым салынады. 

Құжатқа сәйкес, бастама балаларды зиянды контенттеп шектеу және оларды онлайн қауіптерден қорғауға бағытталған.

Түзетулердің өзі онлайн платформаны анықтамаса да, олар "Онлайн платформалар және онлайн жарнама туралы" заңына сілтеме жасайды. Онда онлайн платформалар дегеніміз пайдаланушылар мазмұн жасай және тарата алатын және басқалармен өзара әрекеттесе алатын интернет қызметтері деп түсініледі, ал Қазақстандағы орташа күнделікті аудитория 100 000 пайдаланушыдан асады.

Негізінен, бұл TikTok және Instagram сияқты  желілерді және YouTube сияқты видеохостинг платформаларын қамтиды.

Түзетулер балаларды онлайн қорқытудан қорғау процедураларын ресми түрде бекітуді жоспарлап отыр. Олардың отбасылары киберқорқыту жағдайлары туралы ресми түрде хабарлай алады, ал платформа иелері немесе өкілдері киберқорқыту контентін 24 сағат ішінде жоюы керек.

Алайда 2 желтоқсанда мәдениет және ақпарат министрінің орынбасары Евгений Кочетов Қазақстан 16 жасқа толмаған балалардың әлеуметтік медианы пайдалануына тыйым салуды қарастырып жатқан жоқ деп мәлімдеді.  Тілшілер Аустралия жақында 16 жасқа толмаған жасөспірімдерге әлеуметтік медианы пайдалануға тыйым салғанын еске түсіріп, Қазақстан осындай шараларды енгізуді жоспарлап отыр ма деп сұрады. Евгений Кочетов мұндай бастама күн тәртібінде жоқ деп жауап берді.



"Жоқ, қазір біздің күн тәртібімізде бұл мәселе жоқ. Неліктен екенін түсіндіріп берейін. TikTok-та 16 жасқа толмаған балалардың қосымшаны пайдалануына жол бермейтін алгоритмдер бар. Қазір бұл онлайн платформаның штаб-пәтері Қазақстанда орналасқандықтан, мұндай жағдайлар анықталған кезде тез арада жауап беріледі. Дегенмен біз басқа онлайн платформалар туралы айтып отырған жоқпыз. Бұл мәселе әлі күн тәртібінде жоқ", – деп жауап берді Евгений Кочетов.

Айта кету керек, 2023-2024 жылдары онлайн қызметтерге қойылатын талаптарды белгілейтін "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" және "Онлайн платформалар және онлайн жарнама туралы" жаңа заңдар қабылданған. Түзетулер БАҚ заңнамасын реформалаудың жалғасы ретінде ұсынылып отыр. Түзетулері бар құжат қазір 2025 жылдың 29 желтоқсанына дейін қоғамдық талқылаудан өтіп жатыр. Егер мақұлданса, тиісті заңдар мен әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекске түзетулер енгізіледі.

Еске салсақ, Аустралия бірінші болып балаларға әлеуметтік желіге кіруге тыйым салатын заңды қабылдаған еді. 

Қырмызы Скендирова
Бейсенбі, 04 Желтоқсан, 2025 12:38