Перзентхана қызметкері лифт ішінде қысылып, көз жұмды: Оралда медициналық мекеме директоры 4 жыл өткен соң ғана сотталды

Фото: liftholding.ru
Оралда облыстық перинаталдық орталықтың директоры төрт жыл бұрын лифт апатынан қаза тапқан қызметкерге қатысты сотқа тартылды. 2021 жылдың 31 желтоқсанында 50 жастағы әйел жүк лифті кабинесі мен шахта арасындағы саңылауға қысылып, оқиға орнында көз жұмған еді. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Mgorod.kz порталына сілтеме жасап хабарлайды.
Қазір іс қалалық қылмыстық сотта қаралып жатыр. Айыпталушылардың қатарында Жанна Дильманова бар. Ол сол кезде перинаталдық орталықтың директоры болған. Оған Қылмыстық кодекстің 254-бабы бойынша "Міндеттеріне салғырт қарау" бабы бойынша айып тағылды. Айта кетейік, іс 2021 жылдан бері тергеліп келеді. Сол уақыт аралығында қылмыстық іс үш рет тоқтатылған.
Айыптау актісінен көрініп тұрғандай, 31 желтоқсанда таңғы шамамен 08:00-де Жұматова перинаталдық орталықтағы жұмыс орнына келген. Ол жүк лифтерінің лифтері болып жұмыс істеген. 08:50-де әйел жертөледе болып, лифттің жоғарғы қабаттарға шақырылуы туралы сигналды естіген. Жұматова лифтке кірмек болғанда, лифт техникалық ақауға байланысты өздігінен қозғала бастаған.
"Жұматова лифт кабинасы мен оның төменгі бөлігі арасындағы орынға қысып қалды. Ол ішке де кіріп, шығуға да үлгермеді. Сол себепті әйел жертөле мен бірінші қабат арасындағы шахта мен кабина арасында қысылып көз жұмды. Аман қалмайтындай жарақаттар алды. Сот-медициналық сараптама көрсеткендей, Жұматованың өлімі ауыр затпен дененің қысылуынан болған компрессиялық асфиксиядан пайда болып, тез қайтыс болған", – деп оқыды мемлекеттік айыптаушы.
Прокурордың айтуынша, лифт 1981 жылы шығарылған және оның қызмет ету мерзімі 25 жыл болған. Сол кезде лифт ескірген күйде жұмыс істеген.
"Лифтте төтенше жағдай техникалық қызмет көрсетудің тиімсіздігінен болды. Лифт ақаулы болып, эксплуатацияға жарамсыз және ауыстырылуға тиіс еді. Сол арқылы Жанна Дильманова Қылмыстық кодекстің 254-бабы бойынша "Міндеттеріне салғырт қарау" қылмысына барған. Айыптауды толық көлемде қолдаймын", – деп қортындылады прокурор.
Алайда қорғау тарап толықтай бұл айыппен келіспейді. Жанна Дильманованың адвокаты Тамара Сәрсенованың айтуынша, оның қорғаушысының функционалдық міндеттеріне лифтті қамтамасыз ету кірмейді, тек жалпы басқару ғана бар.
"Әкімшілік соттардың шешімдері, яғни жұмыс берушінің 100% кінәлі деп танылуы, тек сол тұлға ұйым басшысы болғандықтан, бұл қылмыстық істің құрамының болуын дәлелдей алмайды. Тергеу органдарының біліктілік бойынша шығарған шешімінде "Төтенше жағдай лифттің қауіпсіз пайдалануына жауапты ұйым тарапынан техникалық қызмет көрсетудің тиімсіздігі салдарынан болды, жөндеу және қызмет көрсету бойынша арнайы ұйыммен келісімшарт жоқ еді. Бұл қылмыстың объективтік жағы – авариялық жағдай мен Жұматованың өліміне әкелген әрекеттер" деп көрсетілген", – дейді Тамара Сәрсенова.
Сонымен қатар Сәрсенова Дильманованың әрекеттері мен қызметкердің өлімі арасындағы себеп-салдар байланысы анықталмағанын, ал сараптамалар лифттің механикалық ақауын көрсетпегенін атап өтті. Қорғау пікірінше, болған оқиғаның сценарийі әлі де анықталмаған, ал жиналған дәлелдер өз кезегінде зардап шеккеннің өзіне қатысты салғырттық болуы мүмкін екенін көрсетеді.
"Олардың берген куәліктері бойынша Жұматованың денесі кабина ішінде болған. Ал бір аяғы кабина мен шахта арасындағы саңылауға қысылып қалғаны анық. Бұл Жұматованың өлімі лифтердің өз әрекеттерінен болғанын айқын дәлелдейді. Видеожазбадан көрініп тұрғандай, есіктер ашық болған кезде Жұматова лифтің сыртында тұр. Ал лифт нұсқаулығына және қауіпсіздік техникасына сәйкес ол кабинадан шықпауы керек еді. Тек тоқтаған кезінде ғана шыға алады. Ол кабина ішінде отыруы керек, ал механикалық тетігі арқылы сигнал берілген кезде лифт қозғала бастауға тиіс", – деді адвокат.
Сонымен қатар Тамара Сәрсенова атап өткендей, акушер-гинеколог дәрігер Жанна Дильманова босанушылар мен науқастарға операция жасайды және сапалы медициналық көмек көрсетуге міндетті. Оның функционалдық міндеттеріне тек жалпы басқару кіреді. Дильманова директор болып тағайындалған кезде лифтерге қатысты сараптама жүргізілмеген, тиісті өтініштер берілмеген, ал сарапшылардың қорытындылары оның тағайындалуына дейін шығарылған. Лифтер пайдалануда қала берді, және Дильманова олармен ресми таныс болғаны немесе тиісті құжаттарды алғаны туралы мәлімет жоқ.
Дильмановаға "лифтерді ауыстыру немесе тоқтату шараларын қабылдамағаны" деп айып тағылған, алайда бұл оның міндетіне кірмеген. Лифтерді тоқтату "Орал Лифт Сервис" ЖШС компаниясының мамандарының құзыретінде болған, олар олардың қауіпсіз пайдалануына жауапты.
Айта кетейік, прокурор Жанна Дильмановаға 2 жыл 6 айға дейінгі бостандығын шектеу жазасын тағайындауды сұрап, мерзімі өтіп кеткендіктен жауапкершіліктен босатуды талап еткен.
- Лифт түймесіне түкірген қазақстандық айыппұл арқалады
- Астанада лифт құлап, адам қаза тапты: Тұрғындар лифттердің үй қолданысқа берілген кезден-ақ апатты жағдайда болғанын мәлімдеді
Еске салайық, бұған дейін қазақстандықтарға жұмыс істеп тұрғанына 25 жылдан асқан лифттерді пайдаланудан бас тартуға кеңес берілді. Қазақстанда 7 мыңға жуық ескі лифттер әлі ажыратылмаған. Мамандар олардың көбі Павлодар, Қарағанды және Абай облыстарында екенін айтады. Олардың қатарында Шығыс және Батыс Қазақстан да бар. Бүкіл ел бойынша ескірген лифттер 15 ақпанға дейін ауыстырылуы керек еді. Мұндай шешім былтыр ЕАЭО-ға мүше елдер үшін ортақ техрегламент бекітілген кезде қабылданды. Алайда ештеңе өзгермеген.
"Кәнсіл": Қазақстандықтар 2025-тің жыл сөзін таңдады