Қазақстандық құрылысшылар жеңілдіктерден пайда көріп, салық төлеуден жалтарды – Депутат
Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин 2026 жылдан бастап құрылыс салушылар тұрғын үй сатудан Қосылған құн салығын төлейтінін мәлімдеді. Бұрын олар жеңілдік алуға құқылы еді. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Фото: Stan.kz
Ұлттық экономика министрі пәтер бағасы "өспеу" үшін бақылауды қамтамасыз ететінін мәлімдеді.
Депутат Бақытжан Базарбек министрден құрылыс салушыларды бақылауға алуды сұрады.
“Мемлекет 20 жылдан астам уақыт бойы құрылыс салушылар мүддесін қорғап келеді. Оларды Қосылған құн салығын төлеуден босатты. Ал құрылыс салушылардың көбі осы уақыт ішінде байыды. Бұл ретте мемлекеттік қолдау көмектеспеді. Пәтер құны 21 есе өсті. Енді Қазақстанның қарапайым тұрғыны баспана ала алмай жүр. 2022 жылдың өзінде жеңілдік көлемі 130 миллиард теңге болды. 2001 жылы пәтердің орташа сату бағасы 23,6 мың теңге, ал 2023 жылы (шаршы метрі үшін) 494 мың теңге болды. Бұл 21 есе өсім", – деді депутат.
Депутаттың пікірінше, әзірлеушілер Қосылған құн салығын босатуды өздерінің жеке мүдделері үшін пайдаланды.
“Кейбірі Forbes тізіміне енді. Енді бірі капиталын шетелге алып кетсе, кейбіреулері тіпті үлескерлерді алдап кетті. Құрылыс салушылар үшін 2026 жылдан бастап Қосылған құн салығы бойынша жеңілдіктерді алып тастау керек. Бірақ құрылыс компаниялары бағаны жасанды түрде көтермек үшін үкімет қандай шаралар ұйымдастырып жатыр. Әйтпесе, оларды неге субсидиялағанымызды, не үшін Қосылған құн салығынан босатқанымызды түсінбеймін. Енді олар бағаны көтеріп, екі есе мәселеге тап болып отыр. Біріншіден, халық 30 жыл бойы алданды, екіншіден, баспанаға мүлдем қол жеткізе алмады", – деді Базарбек.
Жұманғарин құрылыс салушыларға берілген жеңілдіктердің еш нәтиже бермегенін айтып, депутаттың пікірімен келісті
“Соңғы жылдары құрылыс компаниялары салық төлеуден жалтару үшін салық жеңілдіктерін қолданып келді. Соның салдарынан тұрғын үй бағасы шарықтап кетті. Жеңілдіктерді алып тастау – дұрыс шешім. Жеңілдік ешқашан оң нәтиже бермеді. Дегенмен үкімет енді бақылауды күшейтеді. Салық комитеті салық төлемеген ірі құрылыс салушыларға ескертулерін жасады. Баға бақылауы бағаны қадағалап, реттейтін арнайы агенттік арқылы белгіленеді. Нарықта үстем жағдайды иеленетін компанияларға заң талаптары сәйкес келмейді”, – деді Жұманғарин.
Сондай-ақ ол процестің ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында қосылған құн салығы бойынша операцияларды қадағалауға мүмкіндік беретін электронды шот-фактура жүйесі енгізілетінін айтты.
“Бұл құрылыс индустриясының ашықтығын арттыруға және барлық кезеңдегі бағаны бақылауға мүмкіндік береді. Материалдарды жеткізуден бастап дайын тұрғын үйге дейін қадағалайды”, – деді вице-премьер.
Айта кетейік, бұған дейін Отандық құрылыс компанияларына салынатын 16% қосылған құн салығы нарықта баспананың қымбаттауына әкелетіні туралы жазған едік.
Еске салайық, премьер-министр Олжас Бектенов кәсіпкерлерді екі аптада салықты әділ түрде төлеуге шақырған еді. Ол BAZIS, BI Group және басқа да ірі компанияларды салықтан жалтарды деп айыптаған. Кейін BI Group пен Bazis Бектеновтың ескертуінен кейін салықтарын төлеген.