Ғалымдар адам миында бұрынғы естеліктердің көшірмелері сақталатынын анықтады
Швейцариядағы Базель университетінің ғалымдары адам миындағы жаңа есте сақтау механизмін ашты. Science журналында жарияланған зерттеуге сәйкес, белгілі бір тәжірибенің жады мида бірнеше көшірмеде сақталады екен. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Lenta.ru порталына сілтеме жасап хабарлайды.
Фото: ixbt.com
Нейрологтар естеліктердің мида қалай сақталатынын және олардың өмір бойы қалай өзгеретінін зерттеу үшін тінтуір үлгісін пайдаланды.
Тәжірибеден үйренуге және ұзақ мерзімді есте сақтауды қалыптастыруға жауап беретін гиппокампта бір оқиға туралы ақпарат жадының параллель көшірмелері түрінде сақталады екен. Бұл эмбриондық дамудың әртүрлі кезеңдерінде пайда болатын нейрондардың кем дегенде үш түрлі тобын (жинақтарын) қамтиды.
Басқаларға қарағанда ерте дамитын нейрондардың бірінші тобы жадының ұзақ сақталуына жауап береді. Оларда сақталған естеліктердің көшірмесі бастапқыда әлсіз болуы мүмкін, бірақ уақыт өте келе күшейе түседі. Оның орнына кейінірек пайда болатын нейрондардың екінші тобы уақыт өте келе әлсірейтін жадының көшірмесін жасайды.
Сондай-ақ жадтың неғұрлым тұрақты көшірмесін сақтайтын үшінші топ бар.
Нейрондық ансамбль түрі сақталған ақпаратты өзгертудің қаншалықты оңай екеніне әсер етеді. Кеш қалыптасатын нейрондарда қысқа уақытқа сақталған жадты өзгертуге және қайта жазуға болады. Жағдайды оқиға болғаннан кейін көп ұзамай есте сақтауға тырысу кеш қалыптасқан нейрондарды жаңа ақпаратты бастапқы жадқа біріктіруге дайындайды.
Керісінше, ұзақ уақыт өткеннен кейін бірдей оқиғаны еске түсіру ерте нейрондарды өздерінің көшірмесін алу үшін қайтадан отқа дайындайды. Бірақ онымен байланысты ақпаратты енді оңай өзгерту мүмкін емес.
Еске салайық, бұған дейін Аустралияда дәрігерлер әлемде алғаш рет 64 жастағы әйелдің миынан сегіз сантиметрлік құртты алғанын жаздық. Әйел қауіпті құртты шпинатқа ұқсас тағамдық шөптен жұқтырған. Нейрохирург оны пинцетпен жұлып алғанда, ұзындығы сегіз сантиметр болатын дөңгелек гельминт құрты тірі болған және бұралып тұрған.