Алматыда қоқыс контейнерлерін ауыстыру жобасы бюджетке 6 миллиард теңгеден астам шығын әкелді

Алматыда қоқыс контейнерлерін металлдан пластикке ауыстыру жобасы бюджетке миллиардтаған шығын әкелді, алайда тұрғындар тазалық жағдайының нашарлағанын айтып, биліктің түсініктеме бермеуінен наразы. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Halyqstan.kz арнасына сілтеме жасап хабарлайды.
2025 жылдың ортасынан бастап Алматыда металл "евроконтейнерлерді" жерге батыратын пластикалық контейнерлерге ауыстыру бойынша ауқымды науқан басталды. Бастапқы кезден-ақ бұл жоба қала тұрғындары мен белсенділердің наразылығын тудырды. Жұмыстар айтарлықтай кешігіп жүргізілді.
Қала бойынша айлар бойы қазылған шұңқырлар қалды, демонтаждалған контейнерлер кез келген жерде қойылды, бұл жаяу жүргіншілер мен автокөлік жүргізушілер үшін ыңғайсыздық туғызды.
Аяқталу мерзімі бірнеше рет өзгертілді: алдымен тамыз деп айтылды, кейін қыркүйекке ауыстырылды. Ақырында жұмыстар тек қарашаға дейін сәл ғана аяқталды және де барлық жерде емес. Жаңа контейнерлер де тұрғындардың күткенін ақтамады. Олардың көлемі үлкен, дөңгелек пластикалық бактар, жүк салу тесікшесі тар, стандартты қоқыс пакеттері әрдайым сыймайды.
Тұрғындардың айтуынша, "реформадан" кейін көп жерлерде ауладағы тазалық жағдайы тіпті нашарлады. Мұның бір мысалы Зенков пен Қарасай батыр көшелерінің қиылысына орналасқан алаң, оның фотосуретін алматиндік Тахир Такабаев жариялады.
Сонымен қатар тұрғындардың өтініштері мен белсенділердің сұрақтары жауапсыз қалды. Әсіресе, билік кімнің контейнерлерді ауыстыру туралы шешім қабылдағанын, олардың формасы мен конструкциясын кім бекітті, жабдықтаушы қалай таңдалды және балама ұсыныстар қарастырылған ба нақты түсіндірмеді.
Мемлекеттік сатып алулар порталында контейнерлерді алу бойынша тендер туралы ақпарат табылмады. Алайда "Элан – НС" ЖШС компаниясына тиесілі nesori.kz сайтында контейнерлердің бағалары көрсетілген:
• 3 кубометрлік жерге батыратын капсула – 1,4 миллион теңге;
• 5 кубометрлік капсула – 1,6 миллион теңге.
Фото: halyqstan
Барлық деректерге сенсек, Алматыда осындай контейнерлердің саны шамамен 1700 дана болған. Сол арқылы олардың тек сатып алынуы бюджеттің ең төменгі есеп бойынша 2,3-2,7 миллиард теңгесін тұтынуы мүмкін.
Сонымен қатар, "Алматы қаласының экология және қоршаған ортаны басқару" КММ жерге батыратын контейнер алаңдарын салуға конкурс өткізді. Бұл мақсатқа 3,2 млрд теңге бөлінді. Генералдық жобалаушы Шымкенттегі "ДИАС-проект" ЖШС.
Тендер құжаттарына сәйкес, тек Алатау ауданында 17 контейнерге арналған жеті алаңның құрылысы 44,5 миллион теңгеге түсті. Оның ішінде 14,95 млн теңге құрылыс-монтаждық жұмыстарға, 21,366 миллион теңге жабдыққа, тағы 8,211 миллион теңге басқа шығындарға жұмсалған.
Құрылыс конкурсында жеңімпаз болған Алматыдағы ТОО "Еділ-Строй Сервис", оған 2023 жылы құрылыс лицензиясы алынған.
Ашық деректерге қарағанда, кәсіпорынның қазіргі қызметі сумен жабдықтау және канализация жүйелері үшін құбыр салу.
2021-2023 жылдары ТОО "Еділ-Строй Сервис" салыққа төлеген сомасы 34-42 миллион теңге аралығында болды. 2024 жылы 91,7 миллион теңге, ал 2025 жылы 392,4 миллион теңге. Мұндай бағалармен таңғалуға болмайды.
Генпроектировщиктің қорытындысына сәйкес, монтаждық жұмыстарға шұңқыр қазу, іргетас құю, кері толтыру және контейнер орнату кірді.
Бұл алаңдарды абаттандыру плитка төсеу, бордюр қою және басқа жұмыстар бөлек сатып алынған деп болжауға болады. Сөйтіп, тек контейнерлерді сатып алу және олар үшін алаңдарды салу бюджетті 5,5-6 миллиард теңгеге бағалауға болады. Қосымша 46,6 миллион теңге құрылысқа техникалық бақылау үшін бөлінді.
Осы шығындарға арнайы кран-манипулятор орнатылған қоқыс жиналатын машиналарды сатып алу да қосылады. Ескі машиналар тек евроконтейнерлерге арналған еді. Мысалы, қазан айында қала екі қоқыс машинасын 166 миллион теңгеге сатып алды. Жалпы қанша техника алынғаны ресми түрде хабарланбады.
Сөйтіп, Алматыда асфальт пен шексіз бордюрлермен қатар тағы бір қымбат шығын пайда болды.
Еске салайық, бұған дейін Қазақстан өңірлері жаңа жылды қарсы алуға әртүрлі тәсіл қолдануда: кейбіреулері миллиардқа жуық қаражат бөлсе, басқалары өткен жылдардың декорацияларын пайдаланып, бюджетті үнемдеуді таңдағанын жазған едік. Республикалық деңгейде рекорд шығын Алматы қаласына тиесілі қала мерекелік безендіруге 793,3 миллион теңге жұмсап, барлық сегіз ауданды қамтитын ең ауқымды жобаны іске қосады. Ал бірқатар өңірлер жаңа жылға бір тиын да бөлмей, бұрынғы элементтер мен демеушілерді пайдалануда. Жалпы, Қазақстан бойынша жаңа жылдық безендіруге 1,77 миллиард теңге қарастырылған.
"Мәйітін алып келуге 2 апта кетеді": Вьетнамға қызымен демалуға барған қазақстандық әйел көз жұмды