"Олай айтпадым": Ұлттық банк басшысы доллар 500 теңгеге дейін өспейді деген уәдесін жоққа шығарды
Қазанның басынан бері теңге бағамы долларға шаққандағы құлдырағаны экономиканың әртүрлі секторларының америкалық валютаға сұраныстың артуымен байланысты. Мұны қаржы институтында өткен брифингте ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов айтты. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Фото: Pexels.com
Ол кәсіпорындар мен ұйымдардың, оның ішінде жеке және квазимемлекеттік секторлардың долларға сұранысының артуынан доллар қымбаттап кетті дейді.
"Қазір инвестициялық, инфрақұрылымдық, сауда-экономикалық келісімшарттар жасалып жатыр. Бұл келісімшарттар импорттық шикізатты, жабдықтар мен технологияларды пайдаланады, мұның бәрі долларға сұранысты арттырады. Осылайша, біз доллар бағамының аздап өскенін көріп отырмыз", – деді Сүлейменов.
Әлемдік нарықта доллардың өзі нығаюы маңызды рөл атқарады дейді ұлттық банк басшысы. Қазанның басынан бері доллардың негізгі алты валютаға қатысты индексі 2,1% нығайды. Бұл – еуроға, иенге және франкке қатысты.
БЖЗҚ-ның валюталық активтер үлесін арттыру жоспары тағы бір фактор болды. Ұлттық банк бұл үлесті 40%арттырды, бұл да долларға деген сұранысты тудырды. Алайда бүгінде қорға шетел валютасын сатып алу тоқтатылды.
"Қазір БЖЗҚ-ның 20,5 триллион активінің 40%-ы – доллар, сондықтан қор үшін доллар сатып алуды тоқтату туралы шешім қабылдадық. Біз мақсатымызға жеттік және бізге артық доллар қажет емес, біз тек қолдаймыз”, – деді ҰБ басшысы.
Оның ішінде үкімет ұлттық қордан қосымша трансферт сұрады.
Ұлттық қордан бюджетке 1,3 миллиард долларды және 1,4 миллиард долларды сатамыз, сондықтан доллар ұсынысы бойынша бізде бұл 1,4 миллиард доллардың әлі де жеткілікті мөлшері бар шамамен үштен бірін нарықта сатты, бірақ айдың соңына дейін біз тағы үштен екісін сатамыз, бұл қаражат құбылмалылықты бәсеңдетуге және оның іргелі құнына оралуға жеткілікті деп есептейміз", – деді Сүлейменов.
Журналистердің бірі оның бұрын доллар бағамы 500 теңгеге жетпейді деген уәдесін еске салды.
Ұлттық банк басшысының айтуынша, олай айтпаған.
"Уәде" деп айта алмаймын, Егер "Уәде беремін” деген сөз аузымнан шықса, онда айтуға болады. Бірақ бұлай болмаған шығар. Парламент қабырғасында әңгімелескенімізде, "500-ге жетеді деп ойлайсыз ба, жоқ па?" деген сұрақ қойылды. Мен макроэкономикалық, салалық, нарықтық және т.б. мәліметтерге сүйене отырып, 500 теңгеге жететінін көрмейміз дедім.
Негізінде біз қазір осы ұстанымды ұстанамыз. Бірақ мен курсқа қатысты ешқандай уәде бере алмаймын, өйткені бұл менің функционалдық қызметіме де, мандатыма да жатпайды. Валюта бағамына келетін болсақ, еркін нарық пен валюта бағамының қалыптасуы жағдайында ешкім уәде бере алмайтын шығар", – деді Сүлейменов.
Еске салсақ, бұған дейін Қазақстандағы ақша айырбастау пунктерінде доллар бағамы 494 теңгеден асқаны айтылды. Бұған қазақстандықтардың алаңдаулы екенін айтып, сарапшылардың пікірін жаздық.