"Терезеден қарап, шок болды": Ақтөбеде ит аулағыштар қаңғыбас иттерді балалардың көзінше атып өлтірді
Ақтөбеде қаңғыбас иттерді балалардың көзінше өлтіру оқиғасы жануарларды қорғаушылар мен қала тұрғындарының ашу-ызасын тудырды. Қоғам белсенділері прокуратурадан бұл жағдайға араласуды талап етті. Белгілі қоғам белсендісі Татьяна Острецованың иті жоғалып, кейіннен оның өлі денесі мойнында қызыл дротикпен табылған. Ол бұл әрекетті итті қасақана өлтіру деп санайды. Қала тұрғыны Гүлмира ит аулау қызметінің балалар алаңында итті атып, кейін сүйреп апарғанын видеоға түсіріп, оның көршілер чатына көңілді әуенмен жүктелгенін айтып, наразылығын білдірді. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Аktobetimes.kz порталына сілтеме жасап хабарлайды.
Фото: Видеодан скрин
Татьяна Петровнаның көршісі оның итінің өлексесін өз бақшасынан тапқан. Ал иттің мойнында қызыл дротик болған.
"Көршілердің бәрі оны білетін, ешкім қорықпайтын, ит мүлде агрессивті емес еді және ешкімге зиянын тигізбеген. Шамамен бір ай бұрын Стелла есіктен жүгіріп шығып кетті. Оны қайтарып алмақ болдым, бірақ таба алмадым. Ветеринарлық станцияға қоңырау шалып, біздің ауданда ит аулау болды ма және ұсталған иттер қайда апарылады деп сұрадым. Маған, біріншіден, біздің ауданда ешқандай ит аулау болмағанын айтты. Екіншіден, қазір оларды ешқайда апармайтынын, өйткені оларды күтіп-бағуға қаражат жоқ екенін жеткізді. Менің түсінгенім, иттерді бірден өлтіріп жатыр. Бірнеше күн бұрын, қар жаңа еріген кезде, көршім қоңырау шалып, маған бір сурет жіберді де "Бұл сенің итің емес пе?" деп сұрады. Бұрын ол оның ауласына ешқашан кірмейтін", – деді Татьяна Острецова.
Қоғам белсендісі Стелла есімді итті қасақана өлтірген деп санайды және ит азаппен өлген болуы мүмкін екенін айтады.
"Бұрын ит аулау қызметі дитилин қолданатын, оның салдарынан иттер бірден өле қоймайтын. Ит бақшаның түбінде жатқан, демек, ол белгілі бір қашықтыққа жүгіріп өткен. Дротиктерге салынған препарат итті уақытша қозғалыссыз қалдырып, оны баспанаға жеткізбеген. Алайда мен бұрыннан бері жануарларды қорғаушылардан препараттың әртүрлі көлемдегі иттерге арналған нақты дозасы есептелмейтінін естіп келемін. Соның салдарынан иттердің тыныс алу бұлшықеттері сал болып, олар тұншығып, жан түршігерлік азаппен өледі", – деп түсіндірді Татьяна Петровна.
Гүлмира есімді әйелдің сөзінше, Бейбітшілік даңғылы, 5 "А" мекенжайындағы үйдің ауласына жақында ит аулау қызметі келген және балалардың көз алдында балалар алаңында тыныш жатқан итке оқ атқан.
"Балалар терезеден қарап, шок болды, өзім де сене алмадым. Ит сондай сүйкімді, ешкімге тиіспейтін. Бір дәу адам мылтықпен келіп, итке дротик атты. Ит жүгіріп кетіп, конвульсияға түсіп, құлап түсті. Балаларды терезеден алып кеттім, олар жылап жатыр! Бұл қалай болмақ?! – деп ашынды Гүлмира.
Гүлмираның айтуынша, ит аулау қызметін көршілердің бірі шақырған. Ол барлық процесті видеоға түсіріп, көңілді әуен қосып, үйдің ортақ WhatsApp-чатына жіберген. Видеода аулаушы итке оқ атқан соң, оның қозғалмай қалғанын күтіп, кейін жерден көтерместен, сүйреп апарып, биік бордюр арқылы өтіп, тіркемеге лақтырғаны көрінеді. Тіркемеде тағы да басқа "аулап алынған" жануарлардың жатқаны байқалады.
Ақтөбе облыстық ветеринария басқармасының бас маманы Дін-Мұхаммед Батыршиннің айтуынша, биыл Ақтөбеде ауланған жануарларды ұстауға арналған конкурс өтпеген. Сол себепті қаңғыбас иттер мен мысықтар оқиға орнында өлтірілген.
"Бізге түсетін өтініштер бойынша міндетті түрде шара қолдану керек. Сонымен қатар бұл жұмыстар бекітілген кесте бойынша жүргізіледі. Біз өзіміз талдау жасап, мониторинг жүргіземіз. Өтініштер көп түсетін аудандарға аулаушыларды жібереміз. Адамдар көп жиналмайтын және балалар жоқ күндерді белгілейміз", – деді Дін-Мұхаммед Батыршин.
Дін-Мұхаммед Батыршиннің айтуынша, қаңғыбас иттердің жаппай жойылуына жақында болған қайғылы оқиға әсер еткен. Ақтөбеде 1-сынып оқушысы кенеттен көз жұмған еді. Ол иттен қорқып, есінен танып қалған деген ақпарат тараған. Алайда баланың өлімінің нақты себебі мен оқиғаға иттің қаншалықты қатысы бар екені ресми түрде жарияланған жоқ. Полиция баланың денесінде тістеу немесе жарақат іздері болмағанын мәлімдеген.
"Дегенмен біз бұл жағдайды негізге алып, дәл сол ауданда ит аулау жұмысын жүргіздік. Ол жерде көбі жеке үйлерде тұрады, иттер Ақтөбе ферроқорытпа зауыты пен Вохра жақтан келіп жүреді. Бұл ит қараусыз жүрген болуы мүмкін, сондықтан мұндай жағдайлардың алдын алу үшін қатаң шаралар қабылданды. Менің ойымша, осы уақыт аралығында ит кесте бойынша өлтірілген", – деді Дін-Мұхаммед Батыршин.
Ветеринария басқармасының мәліметінше, жыл басынан бері Ақтөбеде 6 102 жануар өлтірілген, оның ішінде 5 964 ит және 138 мысық бар. Зооқорғаушылар, оның ішінде Татьяна Острецова, "Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы" заңның мүмкін заң бұзушылықтарын анықтау үшін прокуратураға арыз дайындап жатқанын хабарлады. Олар аулау қызметтерін қатыгез әдістері үшін жауапқа тартуды талап етеді. Кейінірек Дін-Мұхаммед Батыршин репортерге 20 наурызда қаңғыбас жануарларды ұстауға арналған конкурс өткенін хабарлады. Бұған байланысты Ақтөбедегі "Ника Ақтөбе" атты атышулы панамен келісімшарт жасалған. Енді қаңғыбас жануарларды аулау процедурасы заңға сәйкес жүргізіледі деген үміт бар.
Еске салайық, бұған дейін Шымкентте ер адам итті көлікке байлап, көшелерде сүйреткенін жазған едік. Видеоны жануарларды қорғау ұйымдарының бірі жариялап, иттің иесін жауапқа тартуды және жануарды тартып алуды талап етті. Жануарларды қорғаушылар полиция мен прокуратураға арыз түсіріп, мұндай әрекеттерді "төбелеске үйрету" деп ақтауға болмайтынын мәлімдеді. Олар итті қамқорлыққа алып, емдеуге дайын екенін жеткізді. Полиция ер адамның жеке басын анықтағанын және оны әкімшілік жауапқа тартқанын хабарлады. Алайда белсенділердің айтуынша, ол тек 10 АЕК (39 320 теңге) көлемінде айыппұл төлеген, ал ит өзінде қалған. Бұдан бөлек, шағымданушылар өздерінің қауіпсіздігіне алаңдайды, себебі олардың жеке деректері ит иесінің қолына түскен.