Әлдекімнің ЭЦҚ кілтін пайдаланған қазақстандықтарға енді айыппұл салынады
Биыл 13 наурыздан бастап Қазақстанда Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекске өзгерістер енгізіліп, электронды цифрлық қолтаңбаны (ЭЦҚ) пайдалануға қатысты ережелер күшейтілді. Енді өзіңіздің ЭЦҚ кілтіңізді үшінші тұлғаларға, тіпті бухгалтерге немесе заңгерге беру айыппұл салуға әкеледі. Бұл жаңашылдық шағын және орта бизнеске, сондай-ақ аутсорсинг бухгалтерлік компанияларына үлкен қиындықтар тудыруы мүмкін. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Фото: "Азаматтарға арналған үкімет"
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 640-бабына енгізілген жаңа 6-тармаққа сәйкес, бөтен адамның ЭЦҚ жабық кілтін пайдаланғаны үшін келесі мөлшерде айыппұл салынады:
- Жеке тұлғалар үшін – 50 айлық есептік көрсеткіш (АЕК) 2025 жылы 196 600 теңге;
- Шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін – 100 АЕК (393 200 теңге);
- Орта кәсіпкерлік субъектілері үшін – 150 АЕК (589 800 теңге).
- Осылайша, ЭЦҚ-ны басқа біреудің пайдалануы енді меншік иесінің келісіміне қарамастан заңбұзушылық болып саналады.
Бизнес пен бухгалтерлер үшін қандай қауіп тудырады?
Жаңа ереже әсіресе бухгалтерлерге қиындық туғызады. Өйткені олар салық есебін тапсыру, электронды шот-фактураларды рәсімдеу және басқа да қаржылық операциялар үшін клиенттерінің ЭЦҚ-ларын жиі пайдаланады. Енді кәсіпкерлер барлық құжатқа өзі қол қоюы керек. Бұл жұмыс жылдамдығын баяулатып, қосымша қиындықтар туғызады.
Басты мәселелер:
- Құжат айналымының қиындауы. Бизнес иелері енді әр есеп пен құжатқа жеке қол қоюы керек, бұл жұмыс процестерін күрделендіреді.
- Аутсорсинг қызметтеріне қауіп. Бухгалтерлік қызмет көрсететін компаниялар клиенттерін жоғалтуы мүмкін. Өйткені олар ЭЦҚ-сыз толыққанды жұмыс істей алмайды.
- Қаржылық шығындар. Бухгалтерлік қызметтердің құны артады, өйткені жаңа талаптарды орындау үшін қосымша қызметкерлер мен уақыт қажет.
- Әкімшілік жауапкершілік. Егер кәсіпкер өз ЭЦҚ-сын бухгалтерге берген күннің өзінде, бұл анықталған жағдайда айыппұл төлеуге мәжбүр болады.
Мәселені қалай шешуге болады?
- Альтернативті авторизация әдістерін енгізу. Мемлекеттік қызметтер бухгалтерлер мен заңгерлерге клиенттің ЭЦҚ-сын бермей-ақ құжаттарға қол қоюға мүмкіндік беретін жүйені әзірлеуі керек.
- Кәсіби мамандар үшін ерекше ережелер бекіту. Ресми келісімшарт бойынша жұмыс істейтін бухгалтерлік және аутсорсингтік компанияларға клиенттердің ЭЦҚ-ларын пайдалану құқығын заңдастыру.
- Сенімгерлік қол жеткізу жүйесін құру. ЭЦҚ-ны нақты белгіленген құқықтар мен жауапкершіліктер негізінде сенімгерлікпен беру мүмкіндігін қарастыру.
Бұл өзгерістер бухгалтерлердің кәсіби міндеттерін орындауын қиындатса, кәсіпкерлердің қаржылық және заңдық мәселелерді тез шешуіне кедергі келтіреді. Соңында бизнес артық бюрократия мен шығындарға тап болып, бұл ел экономикасына кері әсерін тигізуі мүмкін. Егер билік ЭЦҚ-мен жұмыс істеудің балама тәсілдерін ұсынбаса, кәсіпкерлерге заңды айналып өтудің жолдарын іздеуге немесе бухгалтерлік есеп жүргізуге өз бетінше кірісуге тура келеді. Бұл өз кезегінде бизнестің тиімділігін төмендетуі мүмкін.
Еске салайық, бұған дейін 113 қазақстандық әйелдің үстінен декреттік төлемдерге байланысты алаяқтық әрекеттері үшін қылмыстық іс қозғалған еді. Әлеуметтік сақтандыру қорының мәліметінше, 2024 жылы жүкті әйелдер арасында бірнеше жұмыс беруші табу үрдісі көбейген. Схема қарапайым: болашақ аналар ресми табыстарын күрт көбейтіп, үлкен жәрдемақы алуға әрекет еткен. Мысалы, бір кәсіпкер 30 жүкті әйелге құжат жасап берген.