"Бұл әлемнің түбегейлі бұзылғанына көзім жетті": Қазақстандық блогерлер Перизат Қайраттың ісіне байланысты жаңа деректерін бөлісті
Күні кеше 1,5 миллиард теңге жымқырды деп күдікке ілінген "Біз біргеміз" қоғамдық қайырымдылық қорының құрылтайшысы Перизат Қайратқа қатысты қазақстандық БАҚ пен шоу-бизнес өкілдері, блогерлер жарыса пікір жазып жатыр. Олардың қатарында Айгүл Мүкей, Динара Сәтжан, Жұлдыз Әбдукәрімова, Арман және Карина Юсуповтар, Мадлен бар. Мұнда бірі әліптің артын бағайық десе, екіншілері мұндай қорларға енді ақша салмайтынын және көңілі қалғанын айтып, үндеу жасады. Бұл туралы Stan.kz тілшісі шолу жасап, зерттеп көрді.
Фотоколлаж: Stan.kz
"Тәкаппарлық Олимпиадасына айналдырып жіберді"
Белгілі журналист, медиаменеджер Айгүл Мүкей желідегі парақшасында 14 қарашада ұсталған Перизат Қайратқа қатысты пікір білдіріп, пост жазды.
"Қазір жан түршігерлік қылмыс жасады деп айыпталып отырған Перизат Қайрат деген қыз туралы өз пікірімді айтайын. Адамдар ақша жинады... және ол бәрін ұрлап, әдемі өмірге жұмсады. (Сот болмағандықтан айтып отырмын..) Біріншіден, мысалы, ол кішкентай айлакер қыз болса да, мұндай схеманы қалай жасағанын түсінбеймін... Істің егжей-тегжейін тергеудің соңында білетін шығармыз. Бірақ, қалай болса да, оған біреу көмектесіп, қамқорлық жасаған... Екіншіден, мен оның Instagram аккаунтын қарап шықтым. Онда көмек жинау туралы бейнелермен араласқан VIP сәнді өмір бар. Мен мизогинияға (әйел затын жеккөру) қарсымын, "бай болғандықтан ұрлайды да" деген пікірге қарсымын. Жалпы басқалардың ақшасын санауға қарсымын", – деді Айгүл Мүкей.
Сонымен қатар Айгүл Мүкей көптеген адам өзін әлеуметтік желіде және қоғамда дұрыс көрсетпейтінін атап өтті. Оның айтуынша, көбіне интеллект, мінез-құлық мәдениеті жетіспейді.
"Бойжеткен халықтан тиын жинап қана қоймай, аз қамтылғандармен кездесіп, бірден олардың үйінің құнымен тең бағалы сөмкелерін көрсете бастады. Қалайша, үйсіз қалған адамдар оның парақшасына қарады да... Не ойлағанын да білмеймін. Бәлкім, бұған үйреніп қалған шығар... Мен баяғыда-ақ біреуге ақыл айтуды қойдым. "Сөмкеңді көрсетпе", "мұны істеме" деп ақыл айтуға ешкімнің хақысы жоқ... (Өзім де оны жиі жасаймын, сіздер де солай жасайсыздар). Әлеуметтік желілер бүкіл әлемімізді жәрмеңкеге емес, тәкаппарлық олимпиадасына айналдырып жіберді... Бірақ мәдениетті, мақсаттарыңызды ұмытпаңыздар. Сіздерге қарап отырған адамдарды ұмытпаңыздар (қазақ қыздарының қарапайымдығы туралы көп айтпай-ақ қояйын). Үшіншіден, ең қорқыныштысы және өкініштісі – енді шынайы көмекке мұқтаж адамдарға көмектесетін қорларға қалай сенуге болады?" – деп жазды Айгүл Мүкей желідегі парақшасында.
"Перизат, сен мұнай ұңғымасын тауып алғансың ба?"
Бұдан бөлек журналист Динара Сәтжан да желіде ойын жазып, Перизат Қайратпен бірнеше рет іс-шаралар туралы сөйлескенін айтып берді. Оның айтуынша, ерекше балаларға арналған реабилитациялық орталық салу жоспары мақұлданғанмен, сол күйі іске асырылмай қалған.
"Үш жыл бұрын Перизат Қайрат маған Астанада қайырымдылық кешін өткізуді сұрады. Сонымен қатар менің шоу-румымнан бір образды аукционға қоюды және Баян мен Аиданы шақыруды өтінді. Кештің негізгі мақсаты – елордада ерекше балаларға арналған реабилитациялық орталық салу үшін ақша жинау болды. Әрине, біз келісім бердік. Сол жерде, тіпті, сол кездегі "Нұр Отан" партиясының өкілдері де болды. Осы себепті көп адамдар "Біз біргеміз" қорының партиямен байланысы бар деп қате түсінген сияқты. Әрдайым Перизатпен қалада кезіккен сайын, мен "Орталық қалай, құрылыс басталды ма?" деп сұрайтынмын. Ал ол "Иә, мәселені шешіп жатырмыз" деп жауап берген еді", – деді Динара Сәтжан.
Бұдан кейін Динара Сәтжан осы жылы Ораза кезінде Перизатпен дастарқан басында кездескеніндерін айтып берді. Айтуынша, ауызашарға ортақ таныстары шақырған.
"Осы кезде Перизат Астанада екі танымал гүлшоғыр брендін сатып алғанын айтты. Екеуінің де негізін қалаушыларын жеке білемін. Олар – өз бизнесін нөлден бастап, осындай деңгейге жеткізген еңбекқор адамдар. Сол кезде мен әзілдеп, "Перизат, сен мұнай ұңғымасын тауып алғансың ба?" деп айттым. Қаржы мониторингі агенттігінің мүмкіндіктерін шамамен түсінемін. Олардан бір нәрсені жасырып қалу оңай дүние емес. Себебі олар олигархтардың заңсыз активтерін қайтаруда үлкен жетістіктерге жеткен. Ал бұл жағдай 1,5 миллиард теңге туралы болып отыр. Біз Перизаттың қалай көмектескенін бәріміз көрдік. Селден кейін де, Газа секторына қалай барғанын да. Мұның бәрі болды. Адамдардың қиналып жатқанын көргенде, әрине, көмектескің келеді. Бұл – қалыпты нәрсе", – деді журналист.
Динара Сәтжанның айтуынша, бұл жағдайдан кейін, әсіресе, Перизаттың қоры арқылы көмек жібергендерге қазір қатты өкінішті.
"Бұл оқиғадан кейін барлығымызға қайырымдылық қорларының есебін ашық түрде көруге қажеттілік туындады. Сонымен қатар сенімді қорлардың реестрін жасаса, өте жақсы болар еді. Мысалы, Қаржы мониторингі агенттігінің сайтына кіріп, мемлекеттік органның ұсыныстарын көресің. Осылайша сенімді түрде ақша жіберуге өте ыңғайлы болар еді. Өйткені көмектесу туралы ниет әрбіріміздің қанымызда бар! Ал жақсылық экономикасы ашық әрі мөлдір болуы керек", – деді Динара Сәтжан.
“Bizbirgemiz қорын мүлдем ақысыз басқарамын”
Блогер Еркежан Шайхиева “ерікті Перизат Қайрат шын мәнінде 18 наурызда Газа секторына көмек беріп бармаған” дейді. Керісінше, ол сол жерге Рано және Марго есімді блогерлар барып, мұқтаж жандарға қол ұшын созған. Бұл қыздар өздерінің жеке парақшаларында дәлелдер бар болса да, Перизаттың жеке өз атынан шығарғанын айтып ашуланды. Олар бірнеше рет жазып, алып тастауын өтінсе де, Перизат өз атынан жүктеуді тоқтатпаған.
Фото Shaikh01kz желідегі парақшасынан скриншот жасалған
Бұдан бөлек Еркежан бұған дейін Перизат Қайраттың жеке өзіне жазғанын айтып берді. Осы кезде "Асар-Уме" қорының қызметкері Дамирмен болған дауға Перизаттың да қатысы бар екені айтылды. Ол өзінің бұл істен хабары жоқ екенін айтып, Еркежанға жазып, ақталған.
"Мен тексеріп, түсіндіргім келеді: біз анам екеуміз ақшаны Дамирге емес, "Асар-Уме" қорының қызметкерінің нөміріне аудардық. Бірінші төлем анамның атынан жасалды. Екінші төлем менің атымнан. Көріп тұрғаныңыздай, барлық соманы "Асар-Уме" қорының қызметкерінің нөміріне аудардық, блогер Дамирге емес. Ал ары қарай не болғанын айту – олардың ар-ұжданына қалды. Сізге каспиден чегін де жібере аламын", – деп жазған Перизат.
Сонымен қатар чатта сөйлесіп отырған кезде Перизат қайырымдылық қорын жалақы алмай, басқарып келе жатқанын жазған. Ең қызығы, ол Еркежанға Астанаға келіп, қызметкерлер отыратын мекемені көрсетуге дайын екенін айтқан.
"Сізбен келісемін. Шынымен де, көп жағдайда жауапсыз адамдар мен адал жұмыс істемейтін қорлар кездесіп жатады. Бірақ Bizbirgemiz қорын мүлдем ақысыз басқарамын. Тіпті, жалақы да алмаймын. Керісінше, қордың ерекше мәртебесі бар қызметкерлерін дамытуға 10 құрылтайшы қаржы салады, оның бірі – менмін. Елордаға жолыңыз түссе, кездесуге қуанышты болар едім. Штабпен жеке таныстырар едім. Сонымен қатар сіз жақында волонтерлар қатарына қосылғаныңызды жеткізді. Құттықтаймын! Ынтымақтастыққа да қуанышты боламыз. Біздің SMM маман сіздің аудиторияңыз жақсы қаралатынын айтты. Бұл менің жеке нөмірім. Елордаға баруды жоспарласаңыз, жарнама бағалары мен райдеріңізді жіберіңіз. Адамның уақытын, еңбегін және энергиясын бағалау керек. (Айта кетейін, бұл коммерциялық ынтымақтастық ретінде жасалып отыр. Қор ұйымдастырып отырған жоқ)", – деп жазған Перизат Еркежанға.
Бұдан кейін Shaikh01kz кезінде "Перизатты жарнамалаған" блогерлердің оны не мақсатта жариялағанын түсіндім деп айтады.
- "Biz Birgemiz" қорының негізін қалаушы Перизат Қайрат кім? Даулы іс бойынша барлық ақпаратты жинадық
"Перизат Қайратқа алдандық"
"Перизат Қайратқа алдандық", "Істің қалай аяқталатынын күтіп отырмыз" деген блогерлердің қатары көбейді. Олар бұдан кейін Қазақстандағы қайырымдылық қоры деп аталатын ұйымдардың бәріне ақша аудармайтынын айтып, ағынан жарылды.
Ерлі-зайыпты Арман Юсупов пен Карина Оксукпаева су тасқыны кезінде көмекке зәру жандарға "Біз біргеміз" қоры арқылы көмектескенін айтады. Олар арнайы видео түсіріп, халықпен бірге болатындарын жеткізген. Арман Юсуповтың айтуынша, қазір қазақстандық блогерлердің тарапына жағымсыз пікірлер толассыз жауып жатыр.
"Қазір блогерлер мен нақты су тасқынына арналған қаражат жинау науқанына қатысты қара пиар жүріп жатыр. Біздердің біреуіміз осы жинаудан жарнама үшін ақша алды деген әңгіме тарап жатыр. Бұл тұрғыда әрқайсымыз құқық қорғау органдарына тек шығыс қаржысы көрсетілген есепшоттарымызды ұсына аламыз. Басты мақсат – зардап шеккендерге көмек көрсету болды", – деп жазды Арман Юсупов желідегі парақшасында.
Фото Арман Юсуповтың желідегі парақшасынан скриншот жасалған
Арман Юсуповтың жары Карина да алдағы уақытта құзырлы органдардан нақты әрі ашық ақпарат күтетіндерін айтты. Бұдан бөлек блогер Мадлен қазір қатты күйзеліске түскенін жеткізді.
"Жаным ауырып, жүрегім қан жылайды. Бұл әлемнің түбегейлі бұзылғанына көзім жетті. Біз жиналып, бар жанымызбен, шын жүректен халқымыздың игілігі үшін, үйсіз-күйсіз, тамақсыз, киімсіз қалған қазақстандықтарға көмектесу үшін қаражат жинадық. Ал сол ақшаны жай ғана ұрлап кеткен! Ресми түрде "Каспиде" тіркелген қор су тасқынына арнап жинаған ақшаны қолды етті. Қайран қалып отырмын. Тіпті, сәуір айындағы бұрынғы чек сақталғанын (ол кезде скрин жасауға мүмкіндік бар еді). Сол кезде менің үлкен несием болды, бірақ соған қарамастан өз халқымның игілігі үшін ақша аудардым! Қазір көлік айдап келе жатып жылап отырмын. Енді шынайы көмекке мұқтаж адамдар зардап шеккелі отыр", – деді Мадлен.
Фото Мадленнің желідегі парақшасынан скриншот жасалған
Мадленнің айтуынша, ол өмірінде мүлдем қайырымдылықтан бір тиын да алмаған.
"Менің жататын жерім, киетін киімім, жейтін тамағым бар. Егер бірнәрсе жинасам, оны бар жаныммен, шын жүректен істедім! Қиын жағдайға тап болған адамдардың күйін түсініп, ешқашан сырт айналып кеткен емеспін. Жалпы, басқа адамдардың қайғы-қасіретінен пайда табу – ең төменгі әрекет! Менің осы тақырыпта стористерімді көргендер әрқашан аз қамтылған, аш-жалаңаш, ауру адамдардан ақша алып, көмек көрсетемін деп өзін ақтайтын блогерлерге қарсы болғанымды біледі. Мұндай әрекетке бару – адам атын бұлғау. Бұл жағдай сол ақшаны өзіне жұмсағандардың ар-ұятына қалсын. Менің ниетім таза әрі адал болды, ең бастысы – осы", – деп Мадлен ағынан жарылды.
Ал шоу-бизнес өкілі Жұлдыз Әбдікәрімова да оқырмандарының "Перизат туралы не айтасыз?" деген сұрағына жауап берді.
"Негізі қайырымдылық қорлары қалай жұмыс істейтінін аз болса да, білемін. Өз басымнан өткен оқиға бар. Қорқыныштысы сол, жиналған сома аз емес. Ақ-қарасын құзырлы мекемелер ғана айтады", – деп ойын білдірді Жұлдыз Әбдікәрімова.
Еске салайық, бұған дейін 14 қарашада қаржы мониторингі агенттігі еріктілер қозғалысының белсендісі және “Біз біргеміз” қоғамдық қайырымдылық қорының құрылтайшысы Перизат Қайратқа қатысты тергеу басталғанын мәлім етті. Ол көктемгі су тасқынынан зардап шеккен азаматтарға көмектесу үшін жиналған 1,5 миллиард теңгеден астам қаражатты жымқырды деп күдікке ілінді. Агенттіктің мәліметінше, ол қайырымдылық ақшасын сән бұйымдары, автокөліктер, жылжымайтын мүлік сатып алуға және қымбат қонақүйлерде демалуға жұмсаған. Сонымен қатар ол ақшаны қолма-қол ақшаға айналдырып, достары мен туыстарына сыйақы берген. Перизат Қайрат ұсталды, тергеу жүргізіліп жатыр.