Жол белгілері қандай болады және олар нені білдіреді?

Қазақстан Республикасы заңына сәйкес жол белгілері 7 санатқа бөлінеді. Дегенмен, жол белгілерінің нені білдіретінін бірі білсе, бірі білмей жатады. Соған орай Stan.kz оқырмандар назарына жол белгілерін іріктеп, олардың қазақша атауын ұсынады.

 

1. Ескерту белгiлерi

1.1. "Шлагбаумы бар темiржол өтпесi".

1.2. "Шлагбаумы жоқ темiржол өтпесi".

1.3.1. "Бiр жолды темiржол".

1.3.2. Көпжолды темір жол.

1.4.1 Теміржол өтпесіне жақындау.

1.5. "Трамвай желiсiмен кесiп өту". 

 

1.6. "Тең мағыналы жолды кесiп өту". 

1.7. "Айналысты қозғалыспен кесiп өту". 

1.8. "Бағдаршам реттеуi". Қозғалыс бағдаршаммен реттелетiн қиылыс, жаяу жүргiншi өтпесi немесе жол учаскесi. 

 

1.9."Айырылатын көпiр". Айырылатын көпiр немесе паром өткелi. 
 

1.10. "Жағалауға шығу", Жағалауға немесе жағаға шығу. 

 1.12.2. "Қауiптi бұрылыстар".

 

1.13. "Тiк еңiс".

 1.14. "Тiк өрлеу". 

1.15. "Тайғақ жол". Жүрiс бөлiгiнiң қатты тайғанақ жол учаскесi. 

 1.16. "Тегiс емес жол". Жүрiс бөлiгiнде тегiс емес жерлерi бар жол учаскесi (толқынданған, шығыңқы, көпiрлермен үйлесiмсiз жалғасқан және с.с.). 

 1.16.1 "Жасанды ойлы-қырлылық".

1.17. "Қиыршық тас шашылған". Қиыршық тас, ұсатылған тас және сол сияқтылардың көлiк құралдарының дөңгелегi астынан шашырауы мүмкiн жол учаскесi.

 1.18.1. "Жолдың тарылуы". 

1.18.1.-1.18.3. "Жолдың тарылуы".      1.19. "Екiжақты қозғалыс". Қарама-қарсы қозғалысты жол учаскесiнiң (жүрiс бөлiгiнiң) басталуы.

 1.20. "Жаяу жүргiншi өтпесi".

  1.21. "Балалар". Жүрiс бөлiгiне балалар шыға келуi мүмкiн балалар мекемесiне (мектептер, сауықтыру лагерлерi және сол сияқтылар) жақын жердегi жол учаскесi.

1.22. "Велосипед жолымен қиылыс".

1.23. "Жол жұмыстары". Бұл белгi жүріс бөлiгiнде қысқа мерзiмдiк жұмыстар жүргiзiлген кезде жұмыс жүргiзiлетiн жерге дейiн 10-15 м ара қашықтықта орнатылуы (7.1.1. табличкасыз) мүмкiн.

 1.24. "Мал айдау". 

 1.25. "Жабайы хайуанаттар".

 1.26. "Тас түсу". Опырылып құлау, ысырма жүру, тас түсуi мүмкiн болатын жол учаскелерi.

1.27. "Бүйiрден соғатын жел".

1.28. "Төмен ұшатын ұшақтар". 

 1.29. "Тоннель". Жасанды жарықтандыруы және тоннель немесе кiру порталының көрiнуi шектеулi тоннель. 

 1.30. "Басқа қауiптiлiктер". Басқа ескерту белгiлерiмен көзделмеген қауiптiлiктерi бар жол учаскелерi.м

1.31.1. "Бұрылыс бағыты".

2. Басымдық белгілері

2.1 "Басты жол". Реттелмейтiн қиылыстарда басымдылықпен өту құқығы берiлген жолдар. 

2.4 "Жол берiңiз". Жүргiзушi қиылысатын, ал 7.13 табличкасы болғанда басты жолдың бойымен қозғалатын көлiк құралдарына жол беруi тиiс. 

2.5 "Аялдамасыз қозғалуға тыйым салынады". Тоқтау-сызығының алдынан, ол жоқ болса - қиылысатын жүрiс бөлiгiнiң шетiне жетпей аялдама жасамай қозғалуға тыйым салынады. Жүргiзушi қиылысатын жол бойымен, ал 7.13 табличкасы болған кезде - басты жолмен қозғалатын көлiк құралына жол беруi тиiс. 

2.6. "Қарама-қарсы қозғалыстың басымдылығы". Егер бұл қарама-қарсы қозғалысты қиындататын болса, жолдың тар учаскесiне шығуға тыйым салынады. Жүргiзушi тар учаскедегi немесе қарама-қарсы оған кiру жолындағы қарама қарсы көлiк құралына жол беруi тиiс. 

2.7 "Қарама-қарсы қозғалыс алдындағы басымдылық". Қарама-қарсы көлiк құралына қарағанда оның бойымен жүргенде жүргiзушi басымдылықпен пайдаланатын жолдың тар учаскесi.

3. Тыйым салатын белгілер

3.1 "Кiруге тыйым салынады". Осы бағыттағы барлық көлiк құралдарының кiруiне тыйым салынады. 

3.2. "Қозғалысқа тыйым салынады". Барлық көлiк құралдарының қозғалысына тыйым салынады. 

3.3. "Механикалық көлiк құралдарының қозғалысына тыйым салынады".

3.4. "Жүк автомобильдерiнiң қозғалысына тыйым салынады". Жүк автомобильдерi мен рұқсат етiлген ең жоғары массасы 3,5 т астам (егер белгiде массасы көрсетiлмесе) немесе рұқсат етiлген ең жоғары массасы белгiде көрсетiлгеннен артық көлiк құралдарының составтарының, сондай-ақ тракторлар мен өздiгiнен жүретiн машиналардың қозғалысына тыйым салынады. 

3.5 "Мотоциклдердiң қозғалысына тыйым салынады". 

3.6 "Тракторлардың қозғалысына тыйым салынады". Тракторлардың және өздiгiнен жүретiн машиналардың қозғалысына тыйым салынады. 

3.8 "Көлiк-арба қозғалысына тыйым салынады". Көлiк-арбаның (шананың), адам мiнген және жүк артылған малдардың қозғалуына, сондай-ақ мал айдауға тыйым салынады.

3.9. "Велосипедпен қозғалысқа тыйым салынады". Велосипедтер мен мопедтердiң қозғалысына тыйым салынады. 

3.13. "Биiктiктi шектеу". Көлемдiк биiктiгi (жүкпен немесе жүксiз) белгiде көрсетiлгеннен артық көлiк құралдарының қозғалысына тыйым салынады. 

3.15 "Ұзындықты шектеу". Көлемдiк ұзындығы (жүкпен немесе жүксiз) белгiде көрсетiлгеннен артық көлiк құралдарының (көлiк құралдары составының) қозғалысына тыйым салынады. 

3.17 "Кеден", Кеден (бақылау пунктiнiң) жанында аялдамасыз өтуге тыйым салынады. 
3.17.2 "Қауiптiлiк", Жол-көлiк оқиғаларына, аварияға немесе басқа қауiптiлiктерге байланысты, әрi қарай барлық көлiк құралдарының қозғалысына ерекшелiксiз тыйым салынады. 

3.19 "Керi бұрылуға тыйым салынады". 

3.20 "Басып озуға тыйым салынады". 30 км/сағ жылдамдықпен қозғалатын, жекелегендерiнен басқа, барлық көлiк құралдарын басып озуға тыйым салынады. 

 3.21 "Басып озуға тыйым салынатын аймақтың аяқталуы". 

3.22 "Жүк автомобильдерiне басып озуға тыйым салынады". Рұқсат етiлген ең жоғары массасы 3,5 т артық жүк автомобильдерiне 30 км/сағ кем жылдамдықпен қозғалатын, жекелегендерiнен басқа барлық көлiк құралдарын басып озуға тыйым салынады. Тракторларға көлiк-арба және велосипедтен басқа барлық көлiк құралдарын басып озуға тыйым салынады. 

3.24 "Ең жоғары жылдамдықты шектеу". Белгiде көрсетiлгеннен артық жылдамдықпен (км/сағ) қозғалуға тыйым салынады. 
3.26 "Дыбыстық сигнал беруге тыйым салынады". Сигнал жол-көлiк оқиғаларын болдырмау үшiн берiлгеннен басқа жағдайларда дыбыс сигналына тыйым салынады. 

3.27 "Аялдауға тыйым салынады". Көлiк құралдарының аялдауына және тұруына тыйым салынады. 
3.28 "Тұруға тыйым салынады". Көлiк құралдарының тұруына тыйым салынады. 
3.29 "Айдың дақ күндерi тұруға тыйым салынады".

3.31 "Барлық шектеу аймақтарының аяқтаулы". 

3.32 "Көлiк құралдарының қауiптi жүкпен қозғалуына тыйым салынады". "Қауiптi жүк" айырым белгiсiмен жабдықталған көлiк құралдарының қозғалуына тыйым салынады.
3.33 "Көлiк құралдарының жарылғыш және оңай тұтанатын жүктермен қозғалуына тыйым салынады". 

 

4. Нұсқаушы белгілер

4.1.5 "Тiке немесе солға қозғалыс.

 4.2.1 "Кедергiнi оң жағынан айналып өту".

4.2.3 "Кедергiнi оң немесе сол жағынан айналып өту". Кез келген жақтан айналып өтуге рұқсат етiледi. 

4.3 "Айналма қозғалыс". Бағыттауыштармен көрсетiлген бағытта қозғалуға рұқсат етiледi. 

4.8. "Ең төменгi жылдамдықты шектеу аймағының соңы". 

 

5. Ақпараттық-нұсқағыш белгілер

 5.1. "Автоарна". Ережелердiң талаптары қолданылатын, автоарналар бойынша қозғалыстың тәртiптерiн белгiлейтiн жол. 

5.2. "Автоарнаның аяқталуы". 

 5.10.1. "Маршруттық көлiк құралдарына арналған жол жолағындағы жол". Маршруттық көлiк құралдарының қозғалысы көлiк құралдарының жалпы легiне қарсы арнайы бөлiнген жол жолағында жүзеге асырылатын жол. 

5.11.2. "Айналыс жасауға арналған белдеу". Айналыс жасауға арналған белдеудiң ұзындығы. Солға бұрылуға тыйым салынады. 

5.13. "Трамвайдың аялдау орны". 

 

5.19.3. "Тұйық". Тура жол жүру жоқ жол.
 

6. Сервис белгілері

6.11. "Демалыс орны". 

6.9. "Қонақ үй немесе мотель". 

Автомобильдерге техникалық қызмет көрсету

6.13. "Көлiктiк бақылау бекетi". 

6.8. "Ауыз су". 
 

7. Қосымша ақпарат белгілері (тақтайшалар)

7.16. "Ылғалды жабын". Белгiнiң жүргiн бөлiктiң жабыны ылғал уақыт кезеңiнде қолданылатындығын көрсетедi. 

7.7. "Жұмыс iстемейтiн двигателi барларға арналған тұрақ". 5.15. белгiсiмен таңбаланған тұраққа тек двигателi жұмыс iстемейтiн көлiк құралдарын тұраққа рұқсат ететiндiгiн көрсетедi. 

7.5.1. "Сенбi, жексенбi және мереке күндерi".

7.18. "Мүгедектерден басқа". Белгiлердiң "Мүгедек" айырым белгiлерi орнатылған мотобесiктер мен автомобильдерге қолданылмайтындығын көрсетедi. 

7.19. "Қауiптi жүк сыныбы". 19433-88 ГОСТ бойынша қауiптi жүктердiң сынып (сыныптарының) нөмiрiн көрсетедi.