Сыйақы төленеді: Қазақстанда құқық бұзушылықтар туралы сурет, видео жібергендерге қолдау көрсетілмекші

ІІМ-нің тілшілері! Қазақстанда заң бұзушылықтың орын алғанын дәлелдейтін видео немесе фото жібергендерге қолдау көрсетілетін болады. Бұл туралы еліміздің бас полицейі Қалмұханбет Қасымов мәлімдеді, деп жазады Stan.kz ақпараттық агенттігі 31-арнаға сілтеме жасап.

Министрдің бұл ұсынысы ақша жағынан да, адамгершілік тұрғыдан да қоғамда көптеген дау тудыруы мүмкін. Мәселен, халық арасында бұзушылықтың болғанын дәлелдейтін сурет немесе видео үшін қанша сыйақы төленеді және егер фактілер жалған болып шықса, автор жауапқа тартыла ма деген сұрақтар туындауы мүмкін.

Руслан Лазута 8 жыл бойы тәртіп бұзғандарды суретке немесе видеоға түсіріп, полицияға жіберіп келеді. Алғашында ол болған жағдайды суретке түсіріп, оларды полиция бөлімшесіне өзі апарып жүретін. Ал әлеуметтік желілер пайда болғалы басқа көлік жүргізушілер де оған оқиғаның суреті мен видеосын жібере бастады. Бірақ, Руслан осындай хабарламалар үшін сыйақы төлеу туралы ұсыныс жасаған министрдің идеясын жарнамалау жолы деп санайды.

«Бұл полицияның беделін көтеруге бағытталған. Бізде кез-келген күш құрылымы үнемі осындай бастамалармен келеді. Мысалы, жемқорлыққа қарсы қызмет, прокуратура. Бірақ, мен осындай ақпарат үшін қандай да бір сыйақы алған бірде-бір адамды көрмеппін»,- дейді «Жүргізушілерге көмек қоғамын» құруды бастаушы Руслан Лазута.

Сенат үкіметінің отырысында министр Қалмұханбет Қасымов заң бұзушылықтарды дәлелдейтін фото және видеодеректер үшін ақша бөлу туралы ұсыныс тастады. Шынында да, бұл жаңа идея емес. Бұған дейін де қылмыс болғаны туралы хабарлаған азаматтарға мемлекет есебінен сыйақы төлеу жөнінде әрекеттер жасалды.

«Біз Канада, АҚШ, Австралия, Ирландия мемлекеттерінің тәжірибелерін зерттедік. Менің ойымша, бұл біз үшін алғашқы жылдары қиын болады. Бірақ бұл заң бұзушылық бойынша төзімділікті анықтауға сай келеді»,- дейді Қалмұханбет Қасымов.

Қазірдің өзінде полиция ғаламторды бақылап, әлеуметтік желілерде және YouTube арнасында жарияланған, сондай-ақ полицияның веб-сайтыны жіберілген барлық фотосуреттер мен видеоларды тексеруде. Ал қазақстандықтардың бұл ұсынысқа деген көзқарасы әртүрлі болып шықты.

– Әрине, ақша үшін жібермес едім. Егер сондай бір үлкен қылмыс жасалып жатса және оны видеоға түсіріп алсам әрине жіберемін.

– Ол түсірілімдер үшін соттамаса тіпті жақсы болар еді.

– Ақша үшін болса білмеймін. Өйткені, заң бұзушылықты түсіріп полицияға жібергендері үшін ақша төлейтін болса, әр адам бір-бірін ұстап беретін болады.